روند شش دهه توسعه و تحول در آموزش و پرورش چین (1949 تا 2009)

حمایت ها وسياستهای آموزشی و تربیتی

آموزش سلامت روحی دانش آموزان

بسیاری ازمردم اعتقاد دارند که مسئله آموزش روحی و روانی تنها به بزرگسالان اختصاص دارد ولی دلایل بسیاری وجود دارد که نشان می دهد دانش آموزان دبیرستان ها و دبستان ها نیز به این نوع آموزش نیاز دارند و اگر مسائل روحی و روانی آنها به موقع و به طور مؤثر حل نشود ، احتمال دارد در رشد و نمو سالم آنها تأثیرات منفی بر جای گذارد .

به همین دلیل درحال حاضر ادارات آموزش و پرورش چین به گسترش آموزش روحی و روانی محصلین دبیرستان ها و دبستان ها به عنوان یک برنامه فوق العاده اهمیت می دهند.

به علت اجرای سیاست برنامه تنظیم خانواده در چین ، بیش از یکصد میلیون دانش آموز کنونی دبیرستان ها و دبستان های این کشور تک فرزند خانه هستند. آنها درخانواده ها مورد محبت افراطی والدین قرار می گیرند و به همین سبب مشکلات روحی و روانی فراوانی پیدا می کنند که در این زمینه نیاز به مساعدت و آموزش دارند.

این افراد هنگامی که در مدرسه و یا محیط زندگی با فشار و یا ناکامی رو به رو می شوند احتمالا با مشکلات روحی و روانی مواجه می شوند. علاوه بر این ، توسعه و تغییرات سریع اقتصادی و اجتماعی در اندیشه ها و بینش مردم به خصوص در میان محصلین ، با توجه به ضعف روانی آنها ، تحولات زیادی ایجاد کرده و آنها را با مشکلاتی روبرو ساخته است .

دراین زمینه وزارت آموزش و پرورش چین خواستارآن شده است که دبیرستان ها و دبستان ها به شرایط روحی و روانی محصلین توجه داشته و مدارس مختلف را به گسترش آموزش به این امر تشویق کنند .

پرفسور" گومین یوان " از دانشسرای عالی پکن معتقد است که توجه به آموزش و پرورش روحی و روانی دانش آموزان پایه همه آموزشها و پرورشها است و باید روحیه سالم محصلین را از کودکی پرورش داد.

وی می گوید ، ما در زمینه آموزش و پرورش سلامت روحی ، به خصوص به پروش در زمینه اتکا به نفس ، عزت نفس ، اشتیاق به پیشرفت ،از کودکی فوق العاده اهمیت می دهیم تا آنها به طور صحیح با طبیعت ، جامعه و دیگران آشنا شوند .

لذا دولت اجرای این برنامه را در کلیه مدارس درمناطق مختلف مورد اهمیت خود قرارداده است. به طور مثال در شهر" هانگ جو " استان " جه جیانگ " واقع در جنوب چین شبکه های آموزش روحی انجام می شود. در هر مدرسه یک معلم و یا بیشتر به امور آموزش روحی و روانی دانش آموزان می پردازد .

" سون یی نون " از مقامات کمیته آموزش شهر " هانگ جو " در مصاحبه خود با خبرنگار می گوید ، ما به آموزش سلامت روحی در میان محصلین دبیرستان و دبستان بسیاراهمیت می دهیم .

اکنون در شهر " هانگ جو " سه وظیفه آموزش سلامت روحی برای محصلین ، هدایت در آموزش خانوادگی و آموزش معلمان وجود دارد که بر اساس آن می توان در هر لحظه به سؤالات محصلین ، والدین و معلمان پاسخ داد.

ما از هر مدرسه خواسته ایم که در هر دوره تحصیلی ، حداقل سه درس آموزش سلامت روحی ارایه کنند. بر این اساس ، ما بیش از 2 میلیون هیروگلیف ( هیروگلیف به حروفی گفته می‌شود که با کشیدن تصویرهایی ازحیوانات و اشیا پدید آمده باشند. ) در کتاب های راهنمای روحی و خواندنی برای محصلین قرار داده ایم .

حمایت های دولت از هزينه های سرانه آموزشی

طبق آمار های اعلام شده ، هزينه های مختلف شهروندان چينی طی سال2000 هزينه های سرانه آموزشی ساكنان اين كشور از 1000 يوان طی سال1999 ، به حدود 1203 يوان طی سال2000 بالغ گرديد كه پس از هزينه سرانه مواد غذايی در جايگاه دوم هزينه ها قرار گرفته است .

بر اساس آمار و ارقام بدست آمده از بازديد كنندگان نمايشگاه فن آوري پيشرفته پكن ، خانواده های پكنی با صرف 8/16 درصد از درآمد سرانه خانوادگی جهت هزينه های آموزشی كودكان مبادرت می کنند .

افزايش هزينه های آموزشی خانواده ها حاكی از ارتقاء سطح زندگی و در آمد مردم و پيشرفت و توسعه بازار فرهنگی ، آموزشی كشور چين طی سالهای اخير است.

طبق تحقيقات انجام شده توسط مركز تحقيقات علمی ، آموزشی شهر پكن، از هر سه خانواده ساكن پكن يكنفر از كامپيوتر شخصی برخوردار مي باشد كه نسبت به مدت مشابه طی سال قبل 8/32 درصد افزايش داشته است. طی سال 2001 ، در مقايسه با سال های قبل ،شهروندان چيني به صرف هزينه های بيشتری درحوزه آموزش مبادرت نمودند.

افزايش نرخ درآمد شهروندان چينی و رقابت فشرده برای دستيابی به شغل بهتر و درآمد بيشتر، سبب شده است كه شهروندان چينی علاوه بر پرداختن به آموزش های رسمی ابتدائی ، متوسطه و دانشگاهی ، به آموزش های جنبی از قبيل آموزش زبان ، آموزش كامپيوتر، آموزش ضمن خدمت ،كلاس های هنری ، موسيقی و... روی آورده و حضور در اين گونه كلاس ها را به عنوان سرمايه گذاری برای آتيه خود و فرزندانشان تلقی کنند .

ضمن اینکه مشاركت دربرنامه های هنری از قبيل اجرای موسيقی داخلی و خارجی ، تماشای نمايش های هنری داخلی و خارجی،حضور درسمينارهای مختلف ملی و بين المللی كه هزینه بليط زیادی دارد نيز جز برنامه های عادی شهروندان چينی قرار گرفته است . گفته می شود که هزینه بليط ورودی اين گونه برنامه ها از500يوان تا دوهزار يوان متفاوت می باشد.

لذا دولت برای حمایت از دانشجویان کم درامد ، طرح یارانه های دولتی به دانشجویان را اعلام و اقدام کرده است .

جئوجی وزیر آموزش و پرورش چین روز چهارشنبه 12 سپتامبر 2008 در پکن اعلام کرد که از سال تحصیلی 2009، با اجرای سیاست اعطای یارانه به محصلان، سالانه 50 میلیارد یوان به این امر اختصاص خواهد یافت و حدود 20 میلیون محصل از این تسهیلات بهره مند خواهند شد.

وی در کنفرانس خبری دفتر مطبوعاتی شورای دولتی چین گفت ، محصلا نی که از این سیستم بهره مند می شوند شامل 4 میلیون دانشجو و 16 میلیون دانش آموز هنرستان های فنی می باشد . وی گفت هدف از برقراری این تسهیلات فراهم کردن امکانات لازم برای محصلان دارای مشکلات اقتصادی برای ورود به دانشگاه و پذیرفته شدن در هنرستان های فنی است.

طبق اظهارات مسوولین وزارت آموزش و پرورش چین ، دولت برای سال 2008 حدود 300 میلیون یوان ( حدود 40 میلیون دلار ) به عنوان کمک و مساعدت برای آن دسته از دانشجویانی که قادر به تامین هزینه های درسی و زندگی خود نیستند و از فقر مالی بر خوردار می باشند طبق اسامی آنها که پس از قرعه کشی اعلام خواهد شد ، کمک های لازم صورت خواهد گرفت .

این کمک ها شامل دبیر ستانها ی مقطع دوم (senior ) در 22 استان غربی و مرکزی و کلیه نواحی است که دولت برای اولین بار برای دانشجویان دبیر ستانهای مقطع دوم اقدام می کند .

درده سال اخیر( 2000 – 2009 ) حدود4361000 دانشجوی چین از وام دولتی برای کمک به تحصیل استفاده کرده اند . وام تحصیلی پرداخت شده بالغ بر 71/33 میلیارد یوان بوده است .

از سال 2007 با معرفی آقای چوی بانگ یان (Chi Bang Yan) به عنوان رئیس مرکز مدیریت کمک مالی به دانشجویان در سراسر چین ، نامبرده این سیستم جدید را در جهت کمک مالی به دانشجویان و دانش آموزان فراهم نمود.

طبق این برنامه هر دانش آموزی که وارد آموزشگاه حرفه ای دوره متوسطه شود و یا هر دانشجویی که وارد دانشگاه عمومی دولتی شود می تواند از این وام استفاده کند .

وی می گوید ، در باره بورس تحصیلی و کمک هزینه تحصیلی ، دولت مرکزی و محلی در سال 2008 جمعاً مبلغ 466/10 میلیارد یوان را اختصاص داد ند که سهم دولت مرکزی 613/6 میلیارد یوان بوده است . در خصوص وام کمک هزینه تحصیلی دولت در سال 2008 تعداد 674 هزار دانشجو موفق به دریافت وام شدند که نسبت به سال 2007، 59/6 میلیارد یوان افزایش را نشان می دهد .

آقای چو بانگ یان می گوید ، دولت ، دانشجویانی را که خانواده انها دارای مشکلات اقتصادی هستند از وام تحصیلی بهره مند خواهند شد .

در سال گذشته ، 20 استان در سطح کشور در امور مربوط به پرداخت وام هزینه تحصیلی به دانشجویان فعال بوده اند که در همین رابطه پرداخت وام به 239 هزار دانشجو بررسی و مورد تائید قرار گرفت . جمع کل وام های پرداختی ، 26/1 میلیارد یوان بوده است .

حمایت مالی دولت از ا ساتيد دانشگاهی

دولت چين به منظور پشتيبانی و تقويت آموزش و پژوهش، اقدام به تخصيص كمك های مالی به اساتيد دانشگاهها نمود. به همین منظور ، از سال 2000 تا 2009 میلادی ، بالغ بر3259 استاد از 332 دانشگاه از این كمكها بهره مند شده و بيش از 2000 طرح پژوهشی به اجرا در آمده است .

گفتنی است كه دولت چين به انتخاب اساتيد منتخب دانشگاهها از طريق برقراری رقا بتهای علمی در ميان آنها مبادرت نموده و به اختصاص كمكهای مالی بيشتری جهت انجام پژوهشهای زير بنايی و تحقيقات علمی و فنی پيشرفته كه به رشد اقتصادملی وتوسعه اجتماعی وامنيت كشورمنتهی می گردد، مبادرت می نمايد. از ميان2699 استاد كه به دريافت نخستين بخش از اينگونه كمكها نائل آمده اند،97نفر از اساتيد وابسته به ادارات مركزي و 728 از اساتيد وابسته به دپارتما نهای محلی مي باشند.

گفتنی است كه بنا بر طرح مذكور ، كمك مالی برای هر یک از اساتید بالغ بر20 هزار يوان می باشد . طبق ارزيابی های به عمل آمده، اجرای اين طرح در جهت تقويت آموزش دانشگاهی، تقويت قدرت نو آوری و ابداعات علمی وفنی درمراكزعلمی، تربيت افراد مستعد وتوانا و تشويق اساتيد دانشگاهی در پرداختن به فعالتهای پژوهشی، بسيارمؤثراست.

سیاست حمایتی دولت از طرح های ابتکاری فارغ التحصیلان آموزشگاه های عالی

چین درصدد تشویق فارغ التحصیلان آموزشگاه های عالی این کشور برای ابداع و نوآوری در مناطق غربی این کشور و مشارکت گسترده تر در مناطق مذکور است. داوطلبان برای اشتغال به کارهای خدماتی در عرصه های آموزشی، پزشکی و بهداشتی و تعمیم معلومات علمی و فنی کشاورزی در مناطق غربی که کمتر توسعه یافته اند ثبت نام کرده و به این محل اعزام خواهند شد تا به توسعه اقتصادی و بهبود روند تولید و ارتقای استانداردهای زندگی مردم محلی مساعدت کنند . توسعه نیروهای تولیدی در مناطق غربی در مقایسه با مناطق شرقی چین، نسبتا پائین تر است و اصلاحات کمتری در این مناطق صورت گرفته است .

لذا رشد اقتصادی این مناطق نسبت به مناطق شرقی بسیار کمتر است و این امر سبب شده تا از مشکلات اقتصادی بیشتری نسبت به نقاط شرقی چین برخوردار باشند.

سال 2003 میلادی ادارات چین، مانند کمیته مرکزی سازمان جوانان کمونیست چین، وزارت آموزش و پرورش و وزارت دارایی چین به طور مشترک برنامه خدمات رسانی داوطلبانه به مناطق غربی توسط دانشجویان را تنظیم کردند.

این برنامه برحسب روش هایی مانند انجام کارهای تبلیغاتی، نام نویسی داوطلبان، انتخاب سازمان و اعزام به صورت متمرکز اجرا می شود و بر اساس آن هر سال هزاران فارغ التحصیل آموزشگاه های عالی در دهکده ها و بخش های مناطق فقیر برای یک تا دو سال همکاری فعال خواهند داشت .

زمینه فعالیت این داوطلبا ن به طورعمده درقلمرو های آموزش و پرورش، پزشکی و بهداشت، تعمیم معلومات علمی و فنی کشاورزی و فقرزدایی است.

چنانچه داوطلبان پس از خاتمه مدت دوره فعالیت خود در این مناطق مجددا مشغول به کار شده و اقامت یابند ، برای آنان برنامه های تشویقی از سوی دولت در نظر گرفته خواهد شد.

این افراد می توانند به میل خود شغل مورد نظر را انتخاب کرده و یا برای کارهای جدید به مناطق دیگر بروند. ظرف 5 سال اخیر از اجرای این برنامه، بیش از 50 هزار فارغ التحصیل از آموزشگاه های عالی چین برای اشتغال در بخش های متعدد به مناطق غربی عازم شده اند .

با اجرای برنامه مذکور نیروهای مستعد ومتخصص در بخش های آموزشی، بهداشتی، علوم و فنون،کشاورزی وغیره به این مناطق فرستاده شده اند و دست به کارهای نو و ابداعی زده اند که تاثیرات زیادی بر رشد شیوه های تولید و بهبود زندگی مردم منطقه داشته است. این اقدامات موجب توسعه هماهنگ منطقه ای شده است.

ایده های جدید و روش های زندگی بر اساس علوم و فنون پیشرفته از جمله مواردی است که بتدریج توسط این نیروها به مناطق کمتر توسعه یافته منتقل می شود و همزمان امور فنی و حرفه ای در این نواحی گسترش می یابد.

بر اساس آمارهای اعلام شده ،تا پایان اکتبر سال 2006، نزدیک به 40 در صد از داوطلبانی که سال 2006 مهلت خدماتشان به پایان رسیده است، در نواحی غربی مشغول به کار شده اند.

دولت چین به منظور تشویق فارغ التحصیلان مذکور به گسترش خدمات در مناطق غربی، سیاست ها و تدابیری را اتخاذ کرده است. به طوز مثال فارغ التحصیلان آموزشگاه های عالی چین که در خدمت رسانی در مناطق غربی چین مشارکت کرده اند ، درامتحانات خدمات دولتی، حضور در مقاطع تحصیلی بالاتر و موارد دیگر از امتیازات بیشتری نسبت به سایرین برخوردار خواهند بود.

گفته می شود در سال 2008 در قالب این برنامه حدود 7000 فارغ التحصیل از اینگونه آموزشگاه ها مورد پذیرش قرار گرفتند تا به مدت یک یا دو سال در نواحی غربی چین مشغول خدمات رسانی شوند. طبق آمار اعلام شده از سوی مسوولین آموزسی ، در حال حاضر بیش از 21 هزار نفر برای مشارکت در این برنامه ثبت نام کرده اند.

حمایت دولت در برگزاری نمایشگاههای هنری دانشجویان در سرا سر چین

تا کنون دو نمایشگاه از آثار هنری دانشجویان سراسر چین توسط وزارت آموزش و پرورش چین برگزار شده است .

لیویان دونگ (Liu yon dong) عضو شورای دولتی چین و جئوجی (Zhou Ji) وزیر آموزش و پرورش چین در مراسم اختتامیه دومین نمایشگاه هنری دانشجویان حضور داشتند.اولین دوره این نمایشگاه در سال 2007 برگزار شد که نشانگر احساسات ملی دانشجویان و آرزوی بلند آنها در جهت خدمت به وطن بوده است .در واقع برپایی اینگونه نمایشگاهها نتیجه تلاش جدی مسوولین دانشگاهها درامر آموزش و پرورش و شکوفایی استعداد های هنری دانشجویان می باشد .

در حدود 5000 نفر معلم و دانشجو از 131 دانشگاه درسطح 31 استان و شهر و ناحیه خودمختار از روز 9 الی 14 فوریه 2009 در برنامه های نمایشی و هنری خود در نمایشگاه آثار هنری در شهر نان جینگ حضور فعال داشتند .

در این رابطه حدود 586 اثر هنری برای کمیته تشکیلاتی نمایشگاه ارسال شد که 167 جایزه برای نفرات اول و 274 جایزه برای نفرات دوم و 166 جایزه برای نفرات سوم پیش بینی شده بود و 17 اثر هنری دانشجویان از جمله نقاشی ، خوشنویسی، سنگ تراشی ، عکاسی ، طراحی صنایع دستی ، مجسمه سازی و غیره برای کمیته تشکیلاتی ارسال شده بود که ازاین میان 163 اثر هنری ، موفق به کسب جوائز رتبه اول و 391 اثر جوایز رتبه دوم و 228 اثر جوایز رتبه سوم را دریافت کردند.

همچنین 599 اثر متعلق به نقاشی، خوشنویسی ، سنگ تراشی و عکاسی مربوط به روسای دانشگاهها بوده است .

بسیاری ازاینگونه برنامه ها وآثارهنری با هدف کمک و یاری به مناطق زلزله زده انجام می گیرد. البته درا ین گونه برنامه ها سعی شده است تا از آثار هنری روستائیان و تجربیات و مشارکت آنها در فعالیت های اجتماعی وهچنین روحیه و تلاش جدی وسرسختانه دانشجویان کم درآمد را به شکلی منعکس وجنبه های فرهنگی و اخلاقی و برخی رسوم و آداب مختلف قومیت ها را به نمایش بگذارد .

سومین برنامه های هنری و نمایشگاهی آثار هنری دانشجویان چین در سال 2012 در استان جئه جیانگ انجام خواهد شد.