سلسله " هان "

از سال 206 قبل از میلاد تا سال 8 میلادی دوران حکمرانی سلسله " هان " غربی در تاریخ چین بوده است . امپراتور " هان گائو دی " با نام " لیو بانگ " سلسله " هان " را تاسیس و شهر " چان آن " را پایتخت آن قرار داد . اپراتور " هان گائو زو " 7 سال بر مسند قدرت نشست . وی در این مدت حکومت با قدرت متمرکز را تقویت بخشید و رهنمود سیاسی سودمندی برای مردم تنظیم کرد و پایه های حکومت خود را تقویت بخشید . در سال 159 قبل از میلاد ، پس از درگذشت امپراتور ، امپراتور " هوی دی " بر سند قدرت نشست . اما در آن زمان قدرت در دست " لیو جی " امپراتریس امپراتور " هان گائو زو " بود . این امپراتریس جمعا 16 سال حق قدرت را در دست خود داشت و یکی از زنان حاکم در تاریخ چین بود که تعداد آنها قلیل بوده است . سال 183 قبل از میلاد ، امپراتور " ون دی " جانشین امپراتور " هوی دی " شد . بعدها پسرش امپراتور " جینگ دی " ( از سال 156 قبل از میلاد تا سال 143 قبل از میلاد ) بر مسند قدرت نشست . این دو امپراتور نیز سیاست های سودمندی برای مردم اجرا می کردند و مالیات مردم را کاهش دادند . اقتصاد سلسله " هان " بدین سبب بسیار پر رونق بود . تاریخ شناسان این مرحله را حکومت " ون " و " جینگ " می نامند .

قدرت ملی سلسله " هان " به سبب حکومت " ون " و " جینگ " به تدریج قوی تر شد . در سال 141 قبل از میلاد ، امپراتور " وو دی " بر سند قدرت نشست . وی فرماندهان " وی چین " و " هو چی بین " را برای شکست ملیت "شون نو" اعزام کرد و چارچوب حکومت سلسله " هان " غربی را گسترش داد و به پیشرفت اقتصادی و فرهنگی در مناطق شمالی سلسله " هان " مساعدت کرد . امپراتور " وو دی " در دوران سالمندی دست از لشگرکشی کشید و به توسعه کشاورزی پرداخت تا پیشرفت اقتصاد سلسله " هان " غربی ادامه یابد . بعدها ، امپراتور " جائو دی " به پیشرفت اقتصادی اهمیت داد و سلسله " هان " غربی وارد دوران پر رونق تری شد .

با اجرای سیاست های سودمند برای مردم در 38 سال توسط امپراتوران " جائو دی " و " شوان دی " ، قدرت ملی سلسله " هان " غربی تقویت یافت . اما نیروی محلی نیز توسعه یافت که تاثیرات منفی بر حکومت سلسله " هان" داشت . در سال 8 میلادی ، مردی با نام " وانگ مان " قدرت را غصب کرد و نام سلسله " هان " را به " شین " تغییر داد و به دنبال آن عمر سلسله "هان" غربی در چین پایان یافت .

سلسله " هان " غربی یکی از کشورهای نیرومند و شکوفان در تاریخ چین بوده است . امپراتوران این سلسله سیاست های مطلوبی برای مردم اجرا کردند . مردم در سعادت و رفاه ، صلح و صفا زندگی می کردند . بدین سبب ، سلسله " هان " نسبتا با ثبات بود . امپراتور " وو دی " پیشنهاد یک وزیر با نام " دنگ جون شو " مبنی بر تحقیر عقاید به غیر از عقاید کنفوسیوس " را قبول کرد . از آن به بعد ، عقاید کنفوسیوس به رهنمود مدیریت کشور سلسله " هان " و سلسله های بعد در تاریخ چین تبدیل شد .

صنایع دستی ، بازرگانی و هنرهای انسانی و علوم طبیعی به دلیل ثبات اقتصادی و سیاسی پیشرفت قابل ملاحظه ای کرد . به دنبال ارتقای سطح علوم و فنون ، کارآیی تولید صنایع دستی با صنعت عمده استخراج و ذوب فلزات و صنعت نساجی بطور چشمگیری ارتقا یافت . پیشرفت صنایع دستی باعث شکوفایی صنعت بازرگانی شد و از طریق جاده ابریشم به تبادلات سلسله " هان " با کشورهای آسیای غربی در زمینه امور خارجی و بازرگانی و تجاری مساعدت کرد .

از سال 25 میلادی تا سال 220 میلادی سلسله " هان " شرقی قدرت را در دست گرفت توسط امپراتور " هان گوان وو دی " به نام " لیو شیو " تاسیس شد . در سال 25 میلادی ، " لیو شیو " با کمک ارتش " لو لین " " وان مانگ " را شکست داد و بر مسند قدرت نشست و نام سلسله را بار دیگر از " شین " به " هان " تغییر و شهر " لو یان " را پایتخت قرار داد . در سال دوم دوران امپراتور " جیان وو " ، امپراتور " گوان وو " دستور دادند بطور همه جانبه سیاست قدیمی " وانگ مان " و نظام مقامات اصلاح و 6 مامور عالی رتبه برای سروسامان دادن امور ملی منصوب شوند . تا اواسط قرن اول میلادی با مدیریت امپراتوران " گوان وو دی " ، " مینگ دی " و " جانگ دی " ، سلسله " هان " شرقی به تدریج رونق یافت و مردم این دوران را " گوان وو "خواندند .

در اوائل سلسله " هان " شرقی ، به سبب تقویت آتی حق قدرت و آمیختگی نیروهای محلی ، این سلسله به ثبات رسید و پیشرفت اقتصادی ، فرهنگی و فنون و علوم از سطح سلسله " هان " غربی نیز تجاوز کرد . در سال 105 میلادی ، مردی با نام " چای لون " فن کاغذ سازی را اصلاح کرد و سپس از آن چینی ها دیگر برای نوشتن کلمات از قطعه های چوب های خیزرانی استفاده نمی کردند . فن کاغذ سازی به عنوان یکی از چهار اختراع بزرگ چین تا امروز نیز زبانزد مردم است . در زمینه فنون طبیعی ، محافل علمی و دانشگاهی به نمایندگی " جانگ هن " دست آوردهای زیادی حاصل کردند . " جانگ هن " دستگاهی برای تعیین مدار و موقعیت ستارگان و زلزله نگاری اختراع کرد . به علاوه ، " هوا توا " پزشک نامدار اواخر سلسله " هان " شرقی نخستین جراح در تاریخ بوده که با فنون بی حسی دست به عمل جراحی زده است .