بلبل چین از صدای ایران می گوید

سیاست خارجی مدرن چین تا حد زیادی برگرفته از نظریات نخست‌وزیر پیشین، "چوئن لای" است که به "پنج اصل همزیستی مسالمت‌آمیز" و "هماهنگی بدون همسانی" شهرت دارد و برقراری روابط دیپلماتیک بین کشورهایی با ایدئولوژی‌های متفاوت را تشویق می‌کند.

به دنبال چنین تفکراتی، زندگی تعدادی از مردم چین نیز دچار تغییراتی شد، از آن جمله می توان به سرگذشت بانو "ون یه شین" با نام فارسی "پری" اشاره کرد. بانو ون، که از نسل اول گویندگان رادیو بین المللی چین به شمار می رود، زبان فارسی را در شرایط بسیار دشوار فرا گرفت. او که دوره ای نیز به عنوان استاد زبان فارسی دانشکده صدا و سیما چین فعالیت کرده، از چگونگی ورودش به دنیای فارسی زبانان می گوید:

-"پس از تاسیس جمهوری خلق چین، نخست وزیر وقت کشور مرحوم چوئن لای، چنین نظر داشت که برای دوستی با مردم کشورهای جهان، اول باید زبان آن ها را یاد گرفت. درست در سال 1958 میلادی، مسوولان رادیو بین المللی چین تصمیم گرفتند، برای یادگرفتن زبان فارسی، هشت نفر را که بر زبان روسی تسلط داشتند انتخاب کنند. من هم که افتخار دارم یکی از آن هشت نفر بودم در دانشگاه صدا و سیمای چین فراگیری زبان فارسی را شروع کردم. در آن موقع ما کاملا با زبان فارسی نا آشنا بودیم. استاد ما که از شوروی سابق آمده بود، زبان چینی بلد نبود و در کلاس به زبان روسی به ما درس می داد. ما هم هر چه او می گفت یادداشت می کردیم و بعد از کلاس، خودمان آن را به چینی ترجمه می کردیم."

در دوره تحصیل این بانوی پژوهشگر در دانشگاه،هیچ استاد ایرانی یا فارسی زبان در چین حضور نداشت، بنابراین آن ها مجبور بودند زبان فارسی را با واسطه زبان روسی توسط اساتید روس بیاموزند. با توجه به این موضوع این بانوی چینی از سختی ها و البته به قول خودش، شیرینی های کلاس زبان فارسی می گوید:

- ما در کلاس، فقط یک فرهنگ لغت فارسی به روسی ویک ماشین تایپ داشتیم که هم کهنه و هم سنگین بود، نمی دانم دانشگاه از کجا این ماشین را پیدا کرده بود که به جای حروف فارسی، الفبای اردو داشت. ولی ما با شور و شوق تمام فارسی را خواندیم. در این مدت ما متن های فارسی می خواندیم و درس های زبان شناسی، ترجمه و گویندگی را گذراندیم. در سال سوم تحصیلی، دانشگاه، برای ما یک دستگاه ضبط صوت تهیه کرد. ما با استفاده از آن، برای یادگرفتن خبر، زیاد تمرین کردیم در این مدت هم از خواندن شعر و ترانه های فارسی لذت بردیم. پس از سه سال فارغ التحصیل شدیم و بعد از آن، به عنوان نخستین گروه فارسی زبان رادیو بین المللی چین معرفی شدیم. در رادیو ما به عنوان گوینده و مجری برنامه، اخبار و مقالات را تهیه می کردیم، به این ترتیب فارسی ما تکمیل شد."

بانو ون به بازآموزی زبان فارسی در دوره حضورش در رادیو اشاره می کند و توضیح می دهد: تقریبا از سال های هشتاد قرن گذشته استادان ایرانی، آقای دکتر شهیدی، آقای دکتر دبیرسیاقی و آقای دکتر ستوده در چین کلاس داشتند و در این کلاس ها به ما فارسی زبانان چینی تاریخ ادبیات فارسی درس دادند و ما بعد از آن شروع کردیم، آثار کلاسیک فارسی را ترجمه کردیم."

بانو ون، علاوه بر حضورش در رادیو به تدریس زبان فارسی و فعالیت های دانشگاهی نیز پرداخته است، او درباره این گونه فعالیت هایش می گوید:

- از سال 1989 تا 1991 میلادی هم آقای دکتر میرعابدینی و خانم دکتر صدیقیان به عنوان کارشناس و استاد در دانشکده صدا و سیمای چین کار کردند، علاوه بر فعالیت های رادیویی، آن ها در روش تدریس زبان فارسی خیلی به من کمک کردند، حتی به من در شیوه تحقیقات و پژوهش در زمینه ایرانشناسی آموزش دادند و من را بسیار تشویق کردند. از آن به بعد شروع کردم به پژوهش در این زمینه و بعد از آن در کنگره های بین المللی ایران مثلا بزرگداشت حافظ، فردوسی، خواجوی کرمانی و هم در دومین همایش ایران شناسی با مقاله خود شرکت کردم و خیلی خوشحالم که مقالاتم مورد پسند ایرانی ها قرار گرفت.

تعداد زیادی از دانشجویان زبان فارسی، در کلاس درس بانوی فارسی زبان چینی حضور داشته اند. او از دوران تدریسش در دانشگاه و ارتباطش با دانشجویان می گوید:

- از سال 1990 تا 1992میلادی یک کلاس داشتم. بعد از بازنشستگی از رادیو هم، از سال 2000 تا 2004 یک دوره لیسانس درس دادم. الان شاگردانم عده ای در رادیو کار می کنند و خبرنگار مقیم تهران هستند یا به کار گویندگی می پردازند و یا در انتشار مجله مروارید شرق فعال هستند، تعداد دیگر هم در پست های مختلف برای مبادلات تجاری و فرهنگی با استفاده از زبان فارسی فعالیت دارند. در آن دوران که من در رادیو کار می کردم، مرحوم دکتر شهیدی، از اساتید ایرانی شنونده برنامه های رادیو بود، او صدای ما را، صدای بلبل چینی نامید. من هم برای پرورش بیشتر بلبل چینی به دانشگاه رفتم و در آن جا زبان فارسی را تدریس کردم و حالا خیلی خوشحالم که همه آن ها در پست های مختلف به زبان فارسی فعالیت می کنند و حتما صدای آن ها را هم از رادیو می شنویم! صدای بلبل چینی!

سال گذشته ویژه برنامه ای با عنوان "مروارید شرق" در رادیو فرهنگ ایران راه اندازی شد. بانو ون نیز در مراسم امضای توافق نامه بین رادیو فرهنگ ایران ورادیو بین المللی چین حضور داشت، او از راه اندازی چنین برنامه ای ابراز خوشحالی کرده و می گوید:

- خیلی خوشحالم، چون تمام عمرم در رادیو کار کردم و آن موقع که برنامه ما از طریق امواج کوتاه پخش می شد، صدای ما همیشه در فضای ایران طنین انداز بود و الان که خیلی بهتر شده و برنامه ما از طریق رادیو فرهنگ ایران خیلی واضح پخش می شود و من از این نظر خیلی خوشحالم.

- این پژوهشگر فارسی زبان، در پایان گفت و گویش با رادیو بین المللی چین، از علاقه اش به پژوهش و تحقیقات درباره زبان و فرهنگ ایران، می گوید و تاکید می کند:

"من خانمی ساده هستم که هیچ وقت دنبال شهرت نبوده ام، همیشه ساکت و آرام به کارهای مورد علاقه ام پرداخته ام. اکنون سن من زیاد شده، ولی باز هم به تحقیق درباره زبان و فرهنگ ایران می پردازم. این روزها ممکن است ذهنم یاری نکند، ولی انگیزه ام همچنان یار من است. از این بابت خیلی خوشحالم که می توانم تجربه هایم را در اختیار دیگران قرار دهم. بارها دوستان از من پرسیده اند که اگر بخواهید در یک جمله خودتان را تعریف کنید چه می گویید، من می گویم هیچ وقت از خودم تعریف نمی کنم به نظرم چیزی که هستم، هستم، و اگر نیستم، چرا بگویم!