«فقرزدایی هدفمند چین»؛ کلید و الهام بخش نابودی فقر در جهان

در حالی که بیش از 40 سال از آغاز اجرای سیاست اصلاح و گشایش در چین می گذرد، بیش از 800 میلیون نفر از مردم چین از فقر و تنگدستی نجات پیدا کرده اند و سهم چین در کاهش فقر جهانی از 70 درصد نیز فراتر رفته است؛ چین با تحقق هدف کاهش فقر در سال جاری میلادی، 10 سال زودتر به هدف تعریف شده در دستور کار توسعه پایدار 2030 سازمان ملل در زمینه کاهش فقر، جامه عمل می پوشاند.

«آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل در این باره گفته است که چین در طول 10 سال گذشته، بیشترین سهم را در روند فقرزدایی جهانی ایفا کرده است؛‌ «رابرت زولیک» رئیس اسبق بانک جهانی نیز با ابزار شگفتی از رویکرد چین، تاکید کرده است که بدون تردید عملکرد چین، بزرگ ترین جهش در تاریخ ریشه کنی فقر ایجاد خواهد کرد.

سوالی که به وجود می آید این است که چین چطور توانست به عنوان بزرگ ترین کشور در حال توسعه، معجزه کاهش فقر را رقم بزند و رمز موفقیت فقرزدایی به سبک چینی چیست؟

بسیاری از شخصیت های بین المللی برای کشف رمز موفقیت چین در عرصه فقرزدایی به این کشور سفر می کنند و کشورهای مختلف جهان نیز در حال بررسی تجارت فقرزدایی چین هستند.

«شی جین پینگ» رئیس جمهور چین در اواخر پائیز سال 2013 میلادی به ایالت های خودمختار قوم های «توجیا» و «مئو» در استان «هو نن» سفر کرد؛ رهبر چین برای اولین بار در جریان سفر به دهکده «شیبادونگ» در شهرستان «هواهن»، «فقرزدایی هدفمند» را مطرح و مسیر روند فقرزدایی و توسعه در عصر جدید را به طور واضح بیان کرد.

«یوسف زایی» از فعالان رسانه ای پاکستان، چهار تجربه عمده فقرزدایی در چین را به شرح زیر خلاصه کرده است: فقرزدایی هدفمند، امدادرسانی مناطق پیشرفته شرقی به مناطق کم پیشرفته غربی، جابجایی اهالی دهکده های کوهستانی که امکانات رفت و آمدی بسیار دشواری دارند و تاسیس مغازه های آنلاین « تائو بائو» در مناطق روستایی. یوسف زایی این اقدامات در چین را هدفمند و کارآمد توصیف و اعلام کرده است که این تجارب باید در سراسر چین و به خصوص در کشورهای در حال توسعه ترویج داده شوند.

خبرنگاران بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین سپتامبر سال جاری به منظور پوشش خبری به شهرستان «تونگ شین» در منطقه خودمختار قوم «هویی نینگ شیا هوی» رفتند و از نزدیک تغییرات دهکده های «هان تیان لین» و «تونگ ده» را در پی اجرای پروسه های فقرزدایی لمس کردند؛ این دو دهکده جدید مهاجر پذیر هستند و بیشتر ساکنان روستایی آن تا چند سال پیش از خانواده های فقیر به حساب می آمدند که نسل در نسل آنها برای رفت و آمد در دل کوهستان با سختی روبرو بودند؛ اما بعد از سازماندهی و بسیج دولت محلی در راستای اجرای روند فقرزدایی، این روستاییان به طور دسته جمعی نقل مکان و به دهکده جدید مهاجرت کردند.

بر این اساس،‌ دولت محلی به منظور کمک به روستاییان در زمینه کاهش کامل فقر و تامین درآمد ثابت و پایدار برای آنها، با تلاش های سخت توانست سرمایه گذاران و بازرگانان را به این منطقه جذب کند؛ شرکت های مرکزی و دولتی و محلی ابتکار عمل در ساخت و ساز را بر عهده گرفتند و بازرگانان از مناطق توسعه یافته شرقی، یکی پس از دیگری در پروسه کمک رسانی شرق به غرب شرکت و در کارخانه های محلی سرمایه گذاری کردند.

برپا کردن مراکز پرورش گاو و گوسفند و کارگاه های آموزش فقرزدایی و مزارع پرورش گوچی نه تنها مشکلات مربوط به اشتغال روستاییان در محیطی نزدیک به خانه هایشان را حل کرد، بلکه منجر به توسعه اقتصادی شرکت ها و محله ها شد.

پروسه کاهش فقر، یک مشکل جهانی محسوب می شود؛ امروزه صدها میلیون نفر از مردم جهان در فقر شدید گرفتار هستند و ریشه کن کردن فقر همواره یکی از وظایف مهم کشورهای در حال توسعه بوده است.

کشورهای جهان و به ویژه کشورهای در حال توسعه فعالانه در حال بررسی روش های موثر و کارآمد جهت کاهش فقر هستند؛ «بونهانگ ووراچیت» رئیس جمهور لائوس سالانه دو بار به روستاهای چین سفر می کرد تا از تجارب چین در زمینه اجرای طرح فقرزدایی هدفمند استفاده کند.باید گفت که تجارب و طرح چین در زمینه فقرزدایی به طور فزاینده ای به "کلید" کاهش فقر در جهان تبدیل شده است.

چین به عنوان یک مدافع فعال و مروج قوی در امور کاهش فقر در جهان، فعالانه از بسیاری از کشورهای در حال توسعه به ویژه کشورهای کمتر توسعه یافته در اجرای طرح فقرزدایی پشیبانی و حمایت می کند؛‌ چین به عنوان عضوی پایه گذار به "اتحاد فقرزدایی سازمان ملل متحد» ملحق شد و بیش از 200 پروژه مربوط به همکاری های توسعه را در بیش از 30 کشور آسیایی، آفریقایی و آمریکا اجرایی کرد. بر اساس گزارش تحقیقاتی بانک جهانی،‌ انتظار می رود که اجرای کامل طرح "کمربند و جاده" چین،‌ 7.6 میلیون نفر را از فقر شدید و 32 میلیون نفر را از فقر متوسط نجات دهد.

«مجید رضا حریری» رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، در مصاحبه اوایل سال جاری میلادی با خبرنگار اعزامی رادیو و تلویزیونی مرکزی چین، تاکید کرد که چین توانسته است صرفا در طول چند دهه، به دستاورهای چشمگیری در زمینه فقرزدایی جهانی دست پیدا کند و اگر سطح زندگی مردم همه کشورها مانند چین به شیوه ای متوالی ارتقاء پیدا کند، وضعیت جهان بهتر خواهد شد.

سال 2020 میلادی، سال پایانی پروسه فقرزدایی در چین است و طبق برنامه ریزی های انجام شده، قرار است فقر مطلق در چین که تاریخی چندین هزار ساله دارد، از بین برود. چین و سایر کشورهای جهان مبادلات و همکاری های خود در زمینه کاهش فقر را در آینده تقویت خواهند کرد؛ چین در این مسیر، به تحقق اهداف توسعه هزاره در کشورهای در حال توسعه کمک می کند و الهام بخش ایده های جدید در عرصه فقرزدایی خواهد بود و رفاه بیشتری را برای کل مردم جهان فراهم خواهد کرد.