شن جن، شهری برآمده از جادوی اصلاح و گشایش

امروز چهارشنبه مهر 14 اکتبر 2020 چهلمین سالگرد آغاز اجرای رسمی سیاست اصلاح و گشایش به ابتکار دنگ شیائو پینگ، رئیس جمهور وقت خلق چین است. چهل سال از آن روز گذشته و در این مدت رویدادها و تحولات مهم و بزرگی جهان را درنوردیده است. شاید برای نسل جوان و افرادی که چندان پیگیر اخبار و تحولات نیستند یا خیلی زود وقایع و ارتباطات آنها را به فراموشی میسپرند، مخصوصاً همه گیری کرونا که هم اخیر است هم بزرگ و دامنه دار و جهانی و همچنان ادامه دارد، باعث شود بسیاری از تحولات و رویدادهای عاطف و سرنوشت ساز چهل سال اخیر را به راحتی نادیده بگیرند، اما واقعیت این است که همزمان با سرمایه گذاری چین در اجرای سیاست اصلاح و گشایش و سازندگی مناطق ویژه اقتصادی ویژه مانند شن جن که به زودی الگوی شهرهای دیگر و سراسر کشور شد و چین را به دومین قدرت اقتصادی جهان تبدیل کرد، شوروی به عنوان کعبه آمال بلوک شرق از اشغال افغانستان فرسود و خیلی زود از هم پاشید و امریکا که کعبه آمال بلوک غرب و قدرت اول اقتصادی جهان بود و حال در قدرت سیاسی هم خود را یکه تاز میدید، جای شوروی را گرفت و با سرمایه گذاری در حمله و دخالت نظامی در خاورمیانه، چندین کشور را نابود و مردمش را به خاک و خون کشید و صدها میلیون نفر را در جغرافیایی وسیع فقیر و بی جا و آواره کرد تا زمانی که کوس ورشکستگیش در عالم به صدا درآمد و برهنگی پادشاه عیان و موجب واکنش داخلی شد.

معمولاً وقتی آدم به عکسها و تصاویر چند سال و چند دهه قبل از خود و خانواده و شهرش نگاه میکند، روند آهسته و قابل درکی از تغییرات و تحولات را می بیند و با یاد گذشته و گذشتگان و اماکنی که تغییر ظاهر و کاربری یافته به مرور خاطرات میپردازد. اما این قاعده برای ساکنان شهر شن جن و خصوصاً جوانان سی چهل سال قبلش تجربه مشابهی نمیدهد. مقایسه چند تصویر از شن جن پیش از اجرای سیاست اصلاح و گشایش و اکنونش به وضوح گویای تکانه بزرگیست که شهر را زیر و رو کرده است.

شن جن در دورانی که یک روستای ماهیگیری بود

،

خیابان شن نان در دهه 1990

شن جن تا چهل سال پیش یک روستای فقیر ماهیگیری بود و حال با چیزی که شده، این تصور را به ذهن متبادر میکند که شاید چهل سال پیش ماهیگیری از این شهر به جای ماهی چراغ جادو را در تورش یافت و از غولش آرزوی ثروت و رفاه برای شهر و حتی کشور کرد؛ که آن غول در عالم واقع همان آزاد شدن نیرو و منابع جامعه بود و با آرزویی درست و سازنده، شهری مدرن و پر از زندگی و جنب و جوش را از هیچ برآورد و تنها در مدت چهل سال به جایگاه شهرهای قدرتمندی مثل هنگ کنگ برکشید.

امروز و در سال 2020 میلادی، ادامه و گسترش اجرای سیاست اصلاح و گشایش با توجه به عظمت و اهمیت دستاوردهای آن در چین که امتدادش حتی جهان را تغییر داد از سویی و زیان گسترده ای که به ویژه یکجانبه گرایی امریکا و همه گیری کروناویروس به اقتصاد جهان وارد کرده از سویی دیگر، با قدرت بیشتری مد نظر رهبران چین است و با طرح «چرخه مکمل اقتصاد داخلی و خارجی» به پیشواز آن میروند.

شی جین پینگ رئیس جمهوری خلق چین با سفر به شن جن و سخنرانی و شرکت در مراسمهای باشکوهی به مناسبت چهلمین سالگرد اجرای سیاست اصلاح و گشایش در این شهر، به ویژه در دوره پساکرونا که کشورها و مردم جهان پیش بینیهای رشد اقتصادی خود و جهان را با صدم درصدها پیگیری میکنند، بر اهمیت سیاست اصلاح و گشایش و عزم بر ادامه و گسترش آن در قالب یا پیوند با طرحهایی مانند کمربند و جاده تأکید کرد.

تآتر "جو های" در شهر شن جن

چهلمین سالگرد تاسیس منطقه ویژه اقتصادی شن جن صبح روز چهارشنبه 23 مهر در این شهر گرامی داشته شد. چهل سال پیش در سومین پلنوم یازدهمین کنگره ملی حزب کمونیست چین در دسامبر سال 1978 میلادی، تصمیم تاریخی اجرای سیاست اصلاح و گشایش را اعلام کرد و شهرهای شن جن، «جو هایی»، شان توئو و شیا من در اوت 1980 به عنوان اولین «مناطق ویژه اقتصادی» چین انتخاب شدند. در آوریل 1988، منطقه ویژه اقتصادی هایی نان نیز تاسیس شد. از آن پس، مناطق ویژه اقتصادی به پنجره ای مهم برای اجرای سیاست اصلاحات و درهای باز و روند مدرنیزاسیون سوسیالیستی چین بوده است.

نام شن جن به ویژه برای ایرانیان همراه با نامهای مشهوری مانند هوا وی، زد تی ای، تنسنت، خودروساز بی وای دی، و شرکت نوآوری و فناوری دی جِی آی شناخته شده است.

مجتبی پویا