اگر ترامپ نتیجه انتخابات را نپذیرد چه می‌شود؟ آیا آمریکا شاهد درگیری خیابانی خواهد بود؟

بسیاری از کارشناسان درباره حالتی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا نتیجه انتخابات سوم نوامبر را نپذیرد ابراز نگرانی کرده‌اند، اما سؤال اینجا است؛ اگر وی این نتایج را نپذیرد ــ به‌خصوص اکنون که صحبت رأی‌گیری پستی نیز مطرح است ــ چه می‌شود؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم ــ دونالد ترامپ در روزهای گذشته اظهاراتی کرده است که به تقویت شائبه‌ها درباره احتمال نپذیرفتن نتیجه انتخابات سوم نوامبر (13 آبان) از سوی او در صورت باخت در برابر رقیبش «جو بایدن» منجر شده است.

بسیاری از کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در انتخابات امسال، روند شمارش آرا در اصلی‌ترین ایالت‌های محل رقابت (battleground states) کند خواهد بود و به‌احتمال زیاد، آرای زیادی محل مناقشه خواهند بود.

از طرف دیگر، مرگ اخیر یکی از قضات دیوان عالی آمریکا به‌معنی این است که تصمیم‌گیری درباره هر مناقشه‌ای در این خصوص به‌معنی موکول کردن سرنوشت انتخابات به دادگاهی است که یک عضو کمتر دارد و یا اکثر اعضای آن منصوبان ترامپ هستند.

اگر نتیجه انتخابات، نزدیک باشد و به مناقشه کشیده شود، نظام انتخاباتی آمریکا که اشکالات زیادی درباره آن از مدت‌ها قبل مطرح شده است بیش از هر زمان دیگر به چالش کشیده خواهد شد.

ترامپ در ماه‌های گذشته بارها سلامت این انتخابات را به چالش کشیده و به‌خصوص از برگزاری آن به‌صورت پستی انتقاد کرده است تا بسیاری این احتمال را مطرح کنند که او در حال زمینه‌چینی برای اعلام پیروزی در روز انتخابات است.

رئیس‌جمهور آمریکا شب گذشته در تجمعی در جمع هوادارانش گفت: ما برنده می‌شویم، نمی‌بازیم مگر اینکه تقلب کنند، نگاه من این‌طور است. نمی‌توانیم اجازه بدهیم تقلب کنند، کشورمان در خطر است، چون این آدم‌ها کشورمان را نابود می‌کنند.»

او بار دیگر تأکید کرد که چنانچه به‌نظر او تقلبی در انتخابات صورت گرفته باشد از تحویل قدرت به رقیبش جو بایدن امتناع خواهد کرد. وی گفت: « «ما خواستار انتقال قدرت به‌صورتی بسیار دوستانه هستیم ولی نمی‌خواهیم علیه ما تقلب شود و [نمی‌خواهیم] در حالی که می‌دانیم که در هزاران هزار رأیی که سرنوشت متفاوتی را رقم می‌زدند تقلب صورت گرفته است احمق‌بازی در بیاوریم و بگوییم "اوه، بیایید قدرت را انتقال دهیم."»

چنین اظهاراتی این احتمال را که ترامپ باخت در انتخابات را نخواهد پذیرفت بیش از هر زمان دیگر به واقعیت نزدیک می‌کند. طولانی بودن روند شمارش آرا و نزاع‌های احتمالی بر سر آرای پستی در سرنوشت‌سازترین ایالت‌ها (مانند آریزونا، میشیگان، پنسیلوانیا و ویسکانسین) در انتخابات سال جاری عواملی هستند که اگر ترامپ قصد عملی کردن تهدیدهایش را داشته باشد به مدد او خواهند آمد.

از آنجا که طرفداران دموکرات‌ها بیشتر احتمال دارد به‌صورت پستی رأی بدهند، نتایج روز انتخابات یعنی 3 نوامبر احتمالاً به‌نفع ترامپ خواهد بود و جو بایدن با اضافه شدن نتایج رأی‌های پستی که در روزهای بعد اعلام خواهد شد حاشیه اختلاف خود با ترامپ را کمتر خواهد کرد و ممکن است از او سبقت بگیرد، از طرف دیگر، آرای پستی در مقایسه با آرای حضوری بیشتر احتمال دارد توسط مسئولان برگزاری انتخابات رد شوند.

بسیاری از کارشناسان در آمریکا از جمله گروهی به‌نام «Transition Integrity Project» (پروژه انتقال سالم قدرت) در گزارشی ابراز نگرانی کرده‌اند چنانچه نتیجه انتخابات با اختلاف قاطع به‌نفع بایدن نباشد، احتمال بروز درگیری‌های خشن بعد از انتخابات وجود دارد. در صورت پیروزی قاطع بایدن احتمال بروز درگیری‌های خشن در آمریکا وجود دارد.

کابوس ترامپ برای بایدن

اگر انتخابات آمریکا طبق روال هر دوره پیش برود، روز سوم نوامبر، «روز برگزاری انتخابات» است و از تاریخ 5 نوامبر تا 12 دسامبر، هر ایالت باید بنا به قوانین داخلی خود نتایج انتخابات را تأیید کند. روز 14 دسامبر، گزینشگران رئیس‌جمهور (الکتورها) رأی خودشان به هر کاندیدا را به صندوق می‌اندازند و نامزدی که 270 رأی الکترال یا بیشتر به دست بیاورد در همین روز به‌عنوان رئیس‌جمهور منتخب معرفی می‌شود. روز 20 ژانویه سال 2021 رئیس‌جمهور جدید و معاون او سوگند یاد می‌کنند.

در صورتی که کشمکش‌ها بر سر آرا فارغ از شدت یا کم و کیف آن در ضرب‌الاجل‌های مهم 14 دسامبر و 20 ژانویه به پایان برسند، پیروز انتخابات مشخص می‌شود و نامزد بازنده مجبور به ترک کاخ سفید خواهد بود و سرانجام چنین خواهد کرد.

اما در انتخابات سال جاری، مجموعه‌ای از عوامل مختلف از شرایط اقتصادی گرفته تا سر باز کردن شکاف‌های نژادی، طبقاتی و اجتماعی، کنار اثرات بسیار مرگبار شیوع کرونا و ویژگی‌های شخصیتی عجیب ترامپ، احتمال وقوع سناریوهایی دیگر را هم مطرح کرده است.

با آنکه جو بایدن و دموکرات‌ها درباره احتمال زورآزمایی ترامپ برای ماندن در قدرت در صورت باخت در انتخابات ابراز نگرانی کرده‌اند، تحلیلگران می‌گویند این بدترین سناریوی ممکن نیست و حالت بدتر این است که او بخواهد با سوءاستفاده از قدرت خود و شکاف‌های قانونی، پیروزی جو بایدن را در هاله‌ای از ابهام فرو ببرد.

ابهام‌های موجود در قانون اساسی و مفاد بسیار قابل‌تفسیر در قانونی به‌نام «قانون شمارش آرای الکترال» امکان اینکه مناقشه بر سر پیروز انتخابات را بتوان حتی تا روز تحلیف کش داد فراهم می‌کند. در قانون مذکور شرایط مربوط به انتخاب الکتورها (گزینشگران رئیس‌جمهور) برای جلسه مجمع گزینندگان شرح داده شده است، اما به‌گونه‌ای که حداقل شخصیتی مانند ترامپ امکان سوءاستفاده کامل از آن را داشته باشد.

یکی از مفاد «قانون شمارش آرای الکترال» این است که الکتورهای انتخاب‌شده در هر ایالت، در اولین دوشنبه بعد از دومین چهارشنبه ماه دسامبر باید دیدار کنند و رأی خودشان را به یکی از دو نامزد انتخاباتی بدهند. در انتخابات سال جاری این روز، روز 14 دسامبر خواهد بود.

چه خواهد شد؟

اما اگر امسال، بنا به مشکلاتی مانند شمارش رأی‌گیری‌های پستی یا جدال‌های قضائی بر سر آرا در تاریخ مذکور، هنوز سرنوشت آرای الکترال مربوط به برخی از ایالت‌ها نامعلوم باشد چه می‌شود؟ یک تفسیر از قانون شمارش آرای الکترال این است که در چنین شرایطی هر فردی که در روز 14 دسامبر تعداد آرای الکترال بیشتری داشته باشد، رئیس‌جمهور ایالات متحده خواهد بود.

از الآن می‌توان انتظار داشت اگر روز 14 دسامبر سرنوشت آرای الکترال در برخی ایالت‌ها نامعلوم باشد احتمال اینکه وزنه آرا به‌سمت ترامپ سنگینی کند بیشتر است تا به‌سمت جو بایدن. از آنجا که طرفداران ترامپ بیشتر تمایل دارند حضوری رأی بدهند تا پستی، رأی‌های طرفداران او کمتر ممکن است وارد روال‌هایی زمان‌بر و نامعلوم شود.

لذا با توجه به جمیع این شرایط و این‌که ترامپ تمایل داشته باشد در روند شمارش آرای پستی اخلال ایجاد و آن را تا حد ممکن آهسته کند نه‌تنها عجیب نیست بلکه رفتاری است که از او انتظار می‌رود.

البته این تنها سناریوی ممکنی نیست که ترامپ اگر بخواهد ماندن در قدرت به هر قیمتی را انتخاب کند به آن متوسل شود؛ او ممکن است با اعلام پیروزی در شب سوم نوامبر یا تبانی با قانون‌گذاران ایالتی برای جایگزین کردن الکتورهای جمهوری‌خواه با الکتورهای دموکرات در برخی ایالت‌ها هم دنبال آن باشد که خود را پیروز انتخابات معرفی کند.

این‌که ترامپ کدام روش را انتخاب خواهد کرد مسئله‌ای است که به خودش بستگی دارد، اما در هر صورت، نتایجی که چنین تصمیمی به‌همراه خواهد آورد از پیش مشخص است.

تشدید خشونت‌ها

انتخابات نوامبر در شرایطی برگزار می‌شود که تفرقه‌ها و شکاف‌ها در آمریکا به‌خصوص در سال‌های حضور ترامپ در کاخ سفید به اوج خود رسیده‌اند. خشونت‌های گروه‌های سفیدبرترپندار در چارلستون، ال‌پاسو و پیتزبورگ و بروز تظاهرات‌های خشن در سراسر ایالت‌های آمریکا بعد از قتل «جرج فلوید» را می‌توان مشت‌های نمونه خروار از جامعه‌ای انباشته از خشم دید.

در چنین شرایطی، باور عده یا گروهی به اینکه روند برگزاری انتخابات منصفانه نبوده است می‌تواند مانند جرقه‌ای در انبار باروت عمل و دوری افزایش‌یابنده از خشونت‌ها را ایجاد کند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند یکی از پایه‌های چنین خشونتی که عدم اعتماد به نتایج انتخابات است در زمان حاضر وجود دارد. در یک نظرسنجی اخیر، یاهونیوز و یو‌گاو اعلام کردند تنها 22 درصد از آمریکایی‌ها فکر می‌کنند انتخابات سوم نوامبر منصفانه و آزاد خواهد بود.

اگر ترامپ در چنین فضایی ادعا کند که انتخابات از او دزدیده شده است، خشونت‌ها تنها در آمریکا تشدید خواهند شد.