چگونه یک جامعه بشری با سرنوشت مشترک بسازیم

مفهوم «جامعه بشری با سرنوشت مشترک» یک مفهوم مطرح شده از سوی حزب حاکم چین است. این مفهوم را شی جین پینگ رئیس جمهور چین بارها در رویدادهای بین المللی تشریح کرده است. وی سعی دارد با تشریح محتوای این مفهوم جهانیان را با این نکته آشنا کند که مردم چین انتظار دارند با سایر مردم جهان یک خانه مشترک زیبا یعنی همان کره زمین را بسازند.

دام توسیدیدی وجود ندارد

اندیشه «دام توسیدید» بیانگر آن است که یک قدرت نوظهور در هنگام رشد خود قطعا ابرقدرت حاضر را به چالش می کشاند و ابرقدرت حاضر نیز به این چالش واکنش نشان می دهد، بدین ترتیب، جنگ بین آن ها اجتناب ناپذیر است. این اندیشه که از اثر «توسیدید» یک مورخ درباره جنگ پلوپونیز سرچشمه گرفته، همزمان با توسعه پایدار چین توسط برخی دانشمندان غربی به چین نسبت داده شده است.

شی جین پینگ در سفر خود به آمریکا در سپتامبر 2015 به مناسبت هفتادمین سالگرد سازمان ملل در سیاتل به تعبیر جدید این اندیشه پاسخ داد و گفت: «در دنیا هیچ دام توسیدیدی وجود ندارد اما اگر قدرت های بزرگ دچار قضاوت های اشتباه استراتژیک مکرر شوند ممکن است آن ها "دام توسیدید" را برای خود ایجاد کنند.»

شی در ادامه آن سفر خود در مباحثات عمومی در سازمان ملل سخنرانی کرد. وی بار دیگر به مفهوم جامعه بشری با سرنوشت مشترک اشاره و تاکید کرد: «صلح، توسعه، انصاف، عدالت، دموکراسی و آزادی ارزش های مشترک همه بشریت و اهداف والای سازمان ملل است. در دنیای امروز، کشورها به یکدیگر وابسته هستند و همه طرف ها باید وارث اهداف و اصول منشور سازمان ملل باشند و آن را پیش ببرند و نوع جدیدی از روابط بین الملل با محوریت همکاری برد- برد و یک جامعه بشری با سرنوشت مشترک ایجاد کنند.

وی تاکید کرد: با برقراری ارتباطات پایدار و برخوردهای صادقانه، می توان از تحقق "دام توسیدید" جلوگیری کرد.

دریا نباید منقبض شده و به دریاچه تبدیل شود

با توجه به حمایت گرایی تجاری رایج امروز و جریان ضد جهانی شدن اقتصاد، چنین سوالی مطرح می شود که راه برونرفت اقتصاد جهانی از چالش های کنونی کجاست؟ شی جین پینگ در سال 2017 در مجمع اقتصادی داووس به این سوال پاسخ داد و گفت: ما در آستانه الحاق به سازمان تجارت جهانی نیز تردیدهایی نسبت به جهانی شدن اقتصاد داشتیم اما نهایتا دریافتیم الحاق به اقتصاد جهان یک جریان کلان تاریخی است و اقتصاد چین اگر بخواهد رشد کند باید خود را به دریای بزرگ «اقتصاد جهان» پرتاب و شجاعانه در آن شنا کند. اگر همواره از دریا می ترسیدیم و کاری نمی کردیم، اقتصاد چین در دریای بزرگ «اقتصاد جهان» غرق می شد و می مرد. از این رو، چین شجاعانه به سوی جهان گام برداشت. در این دریای بزرگ اقتصاد جهانی، بارها آب وارد دهانمان شد، گرفتار گرداب و طوفان نیز شدیم، اما به هر حال، نهایتا شنا در آن را یاد گرفتیم و حالا فکر می کنیم تصمیم درست استراتژیک گرفتیم.»

شی تاکید کرد: در دریای بزرگ «اقتصاد جهانی» نمی توان با دیدن اندک امواج بزرگ بلافاصله به اسکله کوچک مبدا عقب نشینی کرد. وی گفت: «اگر کسی بخواهد عمدا ارتباطات مالی، فنی، کالایی، صنعتی و انسانی میان کشورها را قطع و دریای بزرگ اقتصاد جهانی را به حوضچه های کوچک تقسیم کند، باید دانست که این امری امکان ناپذیر است.»

تمدن ها باید به یکدیگر احترام بگذارند

شی جین پینگ در مارس 2014 در سخنرانی خود در مقر یونسکو در پاریس نیز با اشاره به مفهوم جامعه بشری با سرنوشت مشترک گفت: در این دنیا بیش از 200 کشور و 2500 ملیت و ادیان مختلف وجود دارد، این کاملا غیر قابل تصور است اگر که قرار باشد همه آن ها تنها از یک سبک زندگی، یک زبان، یک نوع موسیقی و پوشاک برخوردار باشند.

وی افزود: باید میان تمدن های مختلف احترام متقابل و همزیستی بیش از پیش ایجاد کنیم و تبادلات میان تمدن ها را به پلی برای تقویت دوستی بین مردم همه کشورها و انگیزه ای برای پیشرفت جامعه بشری و واسطه ای برای حفظ صلح جهانی تبدیل کنیم. ما باید از تمدن های مختلف تغذیه مورد نیاز خود را بگیریم و از میان آن ها پشتوانه های روحی و روانی دریافت و به مردم عرضه کنیم و با آن به حل چالش های مختلف پیش روی بشری کمک کنیم.»