سفیر روسیه: تلاش آمریکا برای راه‌اندازی مکانیزم ماشه غیرقانونی است

سفیر روسیه در ایران معتقد است که آمریکا در پی ناکامی در شورای امنیت، نمی‌تواند از مکانیزم ماشه استفاده کند؛ او این تلاش آمریکا را غیرقانونی می‌داند که هیچ مبنای حقوقی ندارد.

به گزارش رادیو بین المللی چین به نقل از خبرگزاری تسنیم، آمریکا پس از ناکامی در تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران، به‌دنبال استفاده از مکانیزم ماشه در برجام است.

«لوان جاگاریان»، سفیر فدراسیون روسیه در تهران در این باره و درباره تحولات اخیر در شورای امنیت سازمان ملل و منطقه به مصاحبه با خبرگزاری تسنیم پرداخته است.

سفیر روسیه در خصوص موضوع مکانیزم ماشه معتقد است که «آمریکا بیش از دو سال است که از برجام خارج شده است و هیچ ربطی به قطعنامه 2231 ندارد و تلاش آمریکا غیرقانونی است و این کار هیچ مبنای حقوقی ندارد.»

او به تلاش آمریکا برای ایجاد مشکل اشاره می‌کند و می‌گوید: «پیشِ‌رو کارهای زیاد و راه دشواری داریم. باید خیلی تلاش کنیم که مشکلات دیگر به‌وجود نیاید. آمریکا تلاش می‌کند مشکلات را ایجاد کند لذا ما با دوستان ایرانی و چینی و همتایان اروپایی در تماس منظم برای حل‌وفصل مشکلاتی که پیش‌رو داریم، هستیم.»

آقای جاگاریان می‌گوید که نشست مجازی پیشنهادی رئیس جمهوری روسیه با حضور سران ایران و 1+5 «برای تبادل نظر در خصوص مسائل مختلف، نه‌فقط برجام، بلکه وضع فعلی در خلیج فارس» است. او می‌گوید: «باید فکری بکنیم چه اقدامی می‌توانیم با هم برای تنش‌زدایی اتخاذ کنیم که کشورهای این منطقه چه ایران و چه همسایگان و کشورهای عربی احساس خطر متقابل نداشته باشند.»

سفیر روسیه درباره جواب رد دونالد ترامپ برای شرکت در نشست مجازی فوق می‌گوید: «این جواب، جواب نهایی نیست و ما با آمریکایی‌ها در سطوح مختلف مذاکره می‌کنیم.» او می‌‌افزاید که تاریخ این نشست مشخص نشده و این امر منوط به واکنش کشورهای دیگر از جمله ایران است.

جاگاریان تحریم آمریکا علیه لوله گاز نورداستریم2 را «اقدامی تحقیرآمیز» علیه آلمان و کشورهای عضو اتحادیه اروپا می‌داند؛ با این حال او معتقد است که گاز طبیعی روسیه به آلمان و سپس به کشورهای عضو اتحادیه منتقل خواهد شد.

او در بخشی از گفتگوی خود بر این باور است که کشورها باید مانع تضعیف شورای امنیت سازمان ملل توسط آمریکا شوند و این را امری مهم تلقی می‌کند.

سفیر روسیه موضع کشورهای غربی در قبال تحولات اخیر بلاروس را تکرار سناریوی 2014 اوکراین می‌داند و می‌گوید: «تلاشی که از طرف برخی کشورهای همسایه شکل گرفت، تکرار سناریویی است که ما در 2014 در اوکراین شاهد آن بودیم؛ یعنی کودتای غیرقانونی. ولی بلاروس دیگر اوکراین نیست و یک متحد نظامی روسیه هست و عضو پیمان و قرارداد امنیت دسته‌جمعی هست.»

او درباره تولید واکسن کرونا توسط روسیه می‌گوید که روسیه اولین کشوری است که در دنیا این واکسن را تولید می‌کند. وی می‌گوید که به طرف ایرانی، مؤسسه‌ای روس را برای صحبت درباره شرایط تحویل این واکسن به ایران معرفی کرده است.

آقای جاگاریان در انتها معتقد است که کشورها نباید از انفجار بندر بیروت بهره‌برداری سیاسی کنند، بلکه تصمیم‌گیری درباره سرنوشت و اصلاحات در لبنان را به مردم این کشور واگذار کنند.

متن کامل مصاحبه تسنیم با سفیر روسیه را می‌توانید در ادامه بخوانید.

تلاش آمریکا برای استفاده از مکانیزم ماشه غیرقانونی است

تسنیم: جناب آقای سفیر، خیلی تشکر می‌کنم از وقتی که در اختیار ما قرار دادید. اخیراً شورای امنیت سازمان ملل به قطعنامه آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران رأی نداد و نتایج آن قابل توجه بود، این رأی‌گیری و نتایج آن چه مفهومی داشت و چه گزاره‌ای را درباره رویکرد آمریکا بیان می‌کند؟

سفیر روسیه: خیلی ممنون. مقدم بر هر چیزی به جنابعالی و گروه همراه شما خوشامد می‌گویم. درباره رأی‌گیری در شورای امنیت بی‌نهایت راضی هستیم. بالاخره در پی تلاش‌های مشترک روسیه، دوستان ایرانی و چینی موفق شدیم که اجازه ندهیم این طرح آمریکا اکثریت آرا را دریافت کند. این رأی‌گیری یک بار دیگر نشان می‌دهد که اکثریت اعضای شورای امنیت دیدگاهشان خیلی مثبت و واقع‌بین بوده است، به‌خصوص از رأی سه کشور اروپایی اظهار رضایت می‌کنیم و این خیلی مهم بود که آنها چنانچه رأی ممتنع داده‌اند، اما خیلی از آن راضی هستیم. در آینده هم باید تلاش کنیم که همیشه این کشورها کنار ما برای حفظ برجام باشند. درباره اسنپ‌بک (مکانیزم ماشه) چندین بار در سطوح مختلف تأکید کردیم و به آمریکایی‌ها هم گفتیم که این تلاش، تلاش غیرقانونی است. آمریکا بیش از دو سال است که از برجام خارج شده است و هیچ ربطی به قطعنامه 2231 ندارد و تلاش آمریکا غیرقانونی است و این کار هیچ مبنای حقوقی ندارد. امیدوارم که کشورهای اروپایی ــ سه کشور اروپایی ــ هم‌نظر ما خواهند بود.

آمریکا به‌دنبال ایجاد مشکل است

تسنیم: آیا نتیجه رأی‌گیری درباره تحریم تسلیحاتی، مفاهیم و سرنخی را درباره رأی‌گیری یا راه‌اندازی اسنپ‌بک توسط آمریکا در شورای امنیت پیش‌رو می‌گذارد، بدین مفهوم که بگوییم آن هم ناموفق خواهد بود؟

سفیر روسیه: هرچند ما راضی هستیم ولی بدین معنا نیست که دیگر این داستان به پایان رسیده است. پیش‌روی ما کارهای زیاد و یک راه دشواری هم داریم. باید خیلی تلاش کنیم که مشکلات دیگر به‌وجود نیاید. آمریکا تلاش می‌کند مشکلات را ایجاد کند لذا ما با دوستان ایرانی و چینی و همتایان اروپایی در تماس منظم برای حل‌و‌فصل مشکلاتی که پیش‌رو داریم، هستیم. الأن وارد جزئیات نمی‌شوم و می‌خواهم به ابتکار رئیس جمهور روسیه آقای پوتین اشاره کنم. همان‌طور که همه اطلاع دارند ما پیشنهاد کردیم یک جلسه مجازی سران کشورهای 5 کشور دائم شورای امنیت به‌علاوه ایران و آلمان برگزار شود که برای تبادل نظر در خصوص مسائل مختلف، نه‌فقط برجام، بلکه وضع فعلی در خلیج فارس باشد، چون وضع خیلی متشنج است. باید فکری بکنیم چه اقدامی می‌توانیم با هم برای تنش‌زدایی اتخاذ کنیم که کشورهای این منطقه چه ایران و چه همسایگان کشور شما و کشورهای عربی احساس خطر متقابل نداشته باشند، این وظیفه مشترک ما هست.

منتظر واکنش ایران به نشست پیشنهادی روسیه هستیم

تسنیم: این نشست آن‌لاینی که توسط آقای پوتین پیشنهاد شده آیا محدود به همین نشست است و ما این را باید به‌عنوان یک اتفاق کوتاه‌مدت ببینیم یا نه آغاز یک فرآیند و پروسه‌ای هست که می‌تواند ادامه داشته باشد؟ به خلیج فارس اشاره کردید، چقدر می‌توان این کار را انجام داد بدون اینکه یک‌سری از کشورهای منطقه‌ای باشند. ظاهراً نشست محدود به اعضای دائم شورای امنیت، ایران و آلمان هست ولی کشورهای منطقه‌ای در آن نیستند.

سفیر روسیه: به‌نظر ما می‌تواند یک شروع خوب ابتدایی یک روند درازمدت باشد، لذا این مرحله اول است و امیدواریم تمام کشورهایی که ما از آن دعوت کردیم شرکت کنند و دیروز آقای لاوروف با آقای پامپئو مکالمه تلفنی داشت. شنیدیم که فرانسه و چین حمایت کردند، منتظر واکنش دوستان ایرانی هستیم.

تسنیم: ظاهراً آقای ترامپ هم درباره شرکت در این نشست ابراز تردید کرده و هنوز مطمئن نیستند.

سفیر روسیه: بله ولی به‌هرحال این جواب، جواب نهایی نیست و ما با آمریکایی‌ها در سطوح مختلف مذاکره می‌کنیم و عرض کردم آقای پامپئو با آقای لاوروف مکالمه تلفنی داشت. آقای ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه امروز و فردا با آمریکایی‌ها در شهر وین مذاکره می‌کند که در مورد موضوعات مختلف خلع سلاح و گفتگوی استراتژیک و سایر مسائل است. فکر می‌کنم حتماً راجع به این موضوع صحبتی خواهد کرد. ما بر فعالیت خود ادامه می‌دهیم، ولی یک بار دیگر تأکید می‌کنم این فقط می‌تواند یک روند یا شروع یک روند درازمدت باشد، طبیعتاً مرحله اول است، ببینیم نتیجه چه خواهد بود، ولی باید خوش‌بین باشیم. امیدواریم در آینده هم با کشورهای همسایه ایران راجع به این موضوع تماس‌هایی داشته باشیم.

زمان نشست پیشنهادی رئیس‌جمهور روسیه مشخص نشده است

تسنیم: در رابطه با نشست آن‌لاینی که آقای پوتین اشاره کردند آیا تاریخ مشخصی دارد؟

سفیر روسیه: هنوز نه و ما منتظر واکنش کشورهای دیگر هستیم از جمله واکنش جمهوری اسلامی ایران. این خیلی مهم است که چنین اتفاقی بدین معنا نیست که مذاکره دوجانبه باشد. این چند کشور گرد هم می‌نشینند، 1+5 و ایران. این فرمت به‌نظرم خیلی خوب است و برای تبادل نظر در خصوص مسائل مختلف که قابل حل هستند مناسب است، در غیر این‌صورت، این روند می‌تواند منجر به عواقب پیش‌بینی‌نشده و خیلی منفی شود، و ما باید جلوی آن را بگیریم. آنچه خیلی مهم است این است که همه طرف‌ها باید از خود انعطاف‌پذیری نشان دهند.

تسنیم: این موضوع به آن بحثی که روسیه قبلاً تحت عنوان امنیت دسته‌جمعی در خلیج فارس مطرح کرده، مربوط است؟

سفیر روسیه: بله؛ این ابتکار هنوز در دستور کار است و ما آمادگی داریم که این را هم مورد بحث قرار بدهیم و همه کشورهای ذی‌نفع.

گاز طبیعی روسیه به آلمان و کشورهای اتحادیه اروپا منتقل می‌شود

تسنیم: آقای هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان 11 آگوست به روسیه سفری داشته با مقامات روس دیدار کردند، دلیل این سفر چه بود و این‌که آیا اصلا به برجام هم ربطی داشته است یا خیر؟

سفیر روسیه: نه‌فقط برجام، بلکه درمورد سوریه و لیبی و وضع فعلی در دنیا صحبت کردیم، چون آلمان و فرانسه از اعضای گروه نرماندی هستند. مذاکرات با آقای ماس خیلی مفید بود. تأکید می‌کنم که فرانسه و آلمان از شرکای مهم روسیه هستند و با آقای هایکو ماس هم درباره یک موضوع خیلی مهمی صحبت کردیم؛ درباره لوله گاز نورداستریم2 که آمریکا تحریم کرده است و این یک اقدام تحقیرآمیز بود؛ نه‌فقط برای آلمان بلکه تقریباً برای تمام کشورهایی که عضو اتحادیه اروپا هستند. ما از این موضوع به‌شدت استقبال می‌کنیم که آلمان اعتراض کرده و گفته است که به‌خلاف تحریم آمریکا بر این نوع همکاری با روسیه ادامه خواهد داد؛ یعنی انتقال گاز طبیعی از روسیه به آلمان و بعد هم به سایر کشورهای اتحادیه اروپا انجام می‌شود.

باید مانع تضعیف شورای امنیت شویم

تسنیم: اقدام آمریکایی‌ها درباره قطعنامه مربوط به تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران و راه‌اندازی مکانیزم ماشه تا چه‌حد می‌تواند ساختار شورای امنیت را تضعیف کند و این اقدام یکجانبه و یکطرفه آمریکا چه تبعاتی را برای شورا دارد؟

سفیر روسیه: ما قبلاً به آمریکایی‌ها گفتیم و تلاش کردیم آنها را قانع کنیم که اقدام نکنند، یعنی این قطعنامه را معرفی نکنند. به موضوع تضعیف شورای امنیت و تقسیم‌بندی آن درست اشاره کردید. بار دیگر تأکید می‌کنم که ما راضی هستیم. سه کشور اروپایی و نه‌فقط اتحادیه اروپا بلکه کشورهایی که عضو غیردائمی شورای امنیت هستند هم رأی ممتنع دادند. دیپلمات‌های روس در این زمینه خیلی فعال بودند، هم در پایتخت‌های این کشورها کار کردیم، هم در وین و هم در نیویورک خیلی تلاش کردیم و نقش روسیه در این زمینه خیلی مهم و فعال بود و امیدوارم که ما بتوانیم جلوی این روند منفی را بگیریم، منظورم تضعیف شورای امنیت هست و این خیلی مهم است.

اجرای توافق آمریکا و طالبان با مشکل مواجه شده است

تسنیم: مدتی قبل آمریکایی‌ها با طالبان توافقی داشتند و قرار شد بعد از آن گفتگوها بین گروه‌های افغانستانی شکل بگیرد، اما آن چیزی که ما شاهد بودیم این است که این موضوع هنوز به تعویق افتاده و آن‌طور که انتظار می‌رفت اتفاق نیفتاده است، موضع و ارزیابی روسیه چیست و شما چه دیدگاهی نسبت به این موضوع دارید؟

سفیر روسیه: خیلی ممنون از سؤال شما. من خودم در گذشته در افغانستان در مجموع 6 سال کار کرده‌ام، در زمان شوروی و بعد از فروپاشی شوروی چه در کابل در سفارت شوروی و بعد از آن در کنسولگری روسیه در مزارشریف، لذا با آنچه در افغانستان اتفاق می‌افتد خیلی آشنا هستم. ما از توافقات دوحه که بین طالبان و آمریکایی‌ها این قرارداد امضا شده است حمایت کردیم و آنجا نماینده جمهوری روسیه هم حضور داشت. بعداً این موضوع را دنبال کردیم و دیدیم که اجرایی کردن این توافق بین طالبان و آمریکا با مشکل روبه‌رو شده است، منظورم رها کردن بعضی از اعضای طالبان از زندان‌های دولت افغانستان است، و بعد هم لویه جرگه برگزار شد. اما قرار بود این مذاکرات در دوحه در تاریخ 16 اوت یعنی دیروز شروع شود اما شروع نشده و متأسفانه یک‌سری مشکلاتی هم هست؛ مشکلات فنی. فکر می‌کنم که اعتماد کامل بین طرفین درگیر وجود ندارد و از طرفی بین دولت افغانستان و از طرف دیگر بین طالبان، ولی به‌هرحال ما خواهان ادامه این روند سیاسی هستیم. خود افغان‌ها باید برای آینده سیاسی خود تصمیم بگیرند و کشورهایی که همسایه هستند و کشورهایی که این توانایی را دارند می‌توانند کمک کنند. ادامه همکاری در این زمینه خیلی مهم است. یک چارچوب و فرمتی هست که روسیه، چین، آمریکا و پاکستان عضو آن هستند. ما در آنچه مربوط به روسیه هست آمادگی کامل داریم که به آنها کمک کنیم.

موضوع دیگر اینکه اگر یادتان باشد در سنای آمریکا و بعضی مسئولین آمریکایی روسیه را متهم کردند که گویا ما به طالبان پول و سلاح می‌دهیم که سربازان آمریکایی را بکشند، اما هیچ شواهدی ارائه نکردند و این اظهارات بی‌اساس اصلاً مورد تعجب ماست. ما این را قاطعانه رد می‌کنیم و چون خودم در زمینه افغانستان سابقه دارم، می‌خواهم به آمریکایی‌ها یادآوری کنم که این آمریکایی‌ها بودند که به مجاهدین سلاح می‌دادند تا سربازان شوروی را در افغانستان بکشند، استینگر به مجاهدین دادند و سلاح از طریق کشورهای همسایه وارد افغانستان می‌شد لذا ما این را فراموش نکردیم. یک بار دیگر تکرار می‌کنیم این اتهامات آمریکا بی‌اساس بوده است و قابل قبول نیست.

اتفاقات بلاروس تکرار سناریوی 2014 اوکراین است

تسنیم: اخیراً در بلاروس انتخاباتی برگزار شد و حاشیه‌هایی هم داشت و کشورهای غربی به این موضوع واکنش نشان دادند و از اعتراضاتی که در این کشور بود سعی کردند حمایت کنند، چه اتفاقی در بلاروس افتاد؟

سفیر روسیه: تلاشی که از طرف برخی کشورهای همسایه شکل گرفت، تکرار سناریویی است که ما در 2014 در اوکراین شاهد آن بودیم؛ یعنی کودتای غیرقانونی. ولی بلاروس دیگر اوکراین نیست و یک متحد نظامی روسیه هست و عضو پیمان و قرارداد امنیت دسته‌جمعی هست. آقای پوتین با لوکاشنکو چندین بار مکالمه تلفنی داشتند و ما به آنها اطمینان دادیم که مشکل ذخیره بلاروس هرچه سریعتر حل می‌گردد و اگر نیاز باشد روسیه آمادگی دارد هر نوع کمکی که لازم است به بلاروس، مردم دوست و برادر روسیه ارائه کند. البته این تلاش‌های مخالفت اصلاً قابل قبول نیست. آنچه را کشورهای همسایه به‌نوعی کشورهای بالتیک تلاش می‌کنند رد می‌کنیم.

مؤسسه‌ای را برای همکاری با طرف ایرانی در زمینه شرایط تحویل واکسن کرونا معرفی کردیم

تسنیم: یکی از موضوعاتی که خیلی از کشورهای دنیا از جمله روسیه، ایران و خیلی کشورهای دیگر درگیر آن هستند بحث شیوع ویروس کرونا است؛ در رابطه با این موضوع یکی بحث مدیریت و دیگری درمان یا واکسن است، اخیراً در روسیه شاهد بودیم خبری مبنی بر ساخت واکسن منتشر شده است، این واکسن تولید می‌شود؟ آیا کشورهای دیگر درخواستی از روسیه در این خصوص داشته‌اند؟

سفیر روسیه: ما موفق شدیم که اولین کشور دنیا باشیم که این واکسن را تولید کرده است و آن را تولید خواهیم کرد. این واکسن آزمایش شد. ما پیشنهاد کردیم به بسیاری از کشورها که آماده هستیم برای تولید و صادرات واکسن همکاری کنیم. چند کشور جهان از جمله برزیل، ویتنام، صربستان و فیلیپین اعلام آمادگی کردند که این واکسن را بگیرند. من دیروز در وزارت امور خارجه ایران بودم، یادداشتی دادم که روسیه آمادگی دارد در این زمینه همکاری کند و از طرف روس مؤسسه‌ای به‌نام «بنیاد سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه» را معرفی کردم و منتظر هستیم که طرف ایرانی مؤسسه خود را به ما معرفی کند که این دو مؤسسه با هم می‌توانند روابط مستقیم داشته باشند و در مورد شرایط تحویل واکسن و تاریخ و جزئیات دیگر گفتگو کنند. ما آمادگی کامل داریم و طی یک مکالمه تلفنی که در این اواخر بین رئیس جمهور روسیه و ایران برگزار شد به توافق رسیدیم که وزارتخانه‌های بهداشت هر دو کشور تماس مستقیم داشته باشند و این تماس را دارند، این خوشبختانه به‌نفع مردم هر دو کشور است.

نکته‌ای که هست یک بار دیگر می‌خواهم تأکید کنم که در این شرایط دشواری که جمهوری اسلامی ایران قرار دارد ما همیشه کنار مردم دوست ایران هستیم و آنچه مربوط به ما هست در چارچوب امکانات و توانایی‌مان، آمادگی کامل برای حمایت از جمهوری اسلامی ایران و مردم ایران داریم.

برخی کشورها نباید از اوضاع لبنان بهره‌برداری سیاسی کنند

تسنیم: اخیراً انفجاری در بندر بیروت اتفاق افتاد و شاهد این بودیم علاوه بر تبعات انسانی که آنجا اتفاق افتاد، موضوعات سیاسی هم از جمله اعتراضات و غیره مطرح شد. بحثی که ایران مطرح می‌کند این است که این اتفاق نباید باعث بشود برخی به‌دنبال بهره‌برداری سیاسی از شرایط باشند، نظر شما چیست؟

سفیر روسیه: من موافقم. اولاً تسلیت خود را به مردم دوست لبنان ابراز کردیم. خیلی حادثه تأسف‌آمیزی بود و لبنان هم با مشکلات جدی مواجه بود و این اتفاق بر مشکلات اضافه کرد. این یک فاجعه واقعی است ولی اطلاع داریم که روسیه از اول تیمی را از وزارت امور اضطراری فرستاد که هم پزشکان بودند و خیلی به مردم لبنان کمک کردند و واکسن زدند، و الآن به روسیه برگشتند، ولی بدین معنا نیست که دیگر فعالیت روسیه در خصوص کمک کردن به لبنان به پایان برسد. در آینده هم کمک می‌کنیم و از کمک کشورهای دیگر به لبنان استقبال می‌کنیم.

با شما موافقم. بعضی از کشورها نباید برای پیشبرد اهداف سیاسی‌شان بهره‌برداری کنند و نباید سیاسی‌کاری بکنند، به‌عکس باید کشورهای جهان امکانات خود را برای کمک انسان‌دوستانه به مردم لبنان، برای بازسازی این کشور بسیج کنند. اصلاحات فقط مربوط به مردم لبنان است و امور داخلی است. اصلاحات اجتماعی و ساختار دولتی و... را فقط مردم لبنان و بدون هیچ نوع فشار از خارج از کشور می‌توانند حل کنند. ما کنار مردم لبنان هستیم.