دکتر تام جفرسون، استاد ارشد دانشکده پیگیری شواهد و مدارک پزشکی دانشگاه آکسفورد (CEBM) معتقد است شواهد بیشتری نشان می دهد ویروس کرونا قبل از ظهور در آسیا در جاهای دیگر ظاهر شده است. نتیج تحقیقات این دانشگاه آکسفورد حاکی از آن است که ویروس کرونا ممکن است در سراسر جهان «پنهان» بوده و در شرایط خاصی فعال شود و سرچشمه اش چین نباشد.
ویروس شناسان اسپانیایی از شناسایی ویروس کرونا در نمونه های آب فاضلاب جمع آوری شده در مارس 2019 خبر دادند. پژوهشگاه ملی بهداشت عالی ایتالیا گزارشی در وب سایت رسمی خود منتشر کرد که نشان می دهد ماده ژنتیکی کرونا ویروس در نمونه های فاضلاب شهر میلان و تورین در شمال ایتالیا در دسامبر سال 2019 کشف شد. در نمونه آب فاضلاب برزیل در نوامبر سال گذشته نیز اثری از ویروس کرونا پیدا یافت شد.
دکتر جفرسون معتقد است كه کرونا ویروس به مدت طولانی در بسیاری از مناطق جهان وجود داشته، در سطح جهانی خفته بوده و ممكن است با شرایط خاص محیطی فعال شود.
دکتر جفرسون خاطرنشان كرد كه مطالعه چگونگی فعال شدن و تغییر یافتن ویروسها بسیار مهم است. وی معتقد است كه ویروس کرونا نه تنها توسط ریزقطره ها پخش می شود، بلكه از طریق امکاناتی مانند سیستم فاضلاب یا آبریزگاههای عمومی نیز پخش می شود. اکنون شواهد زیادی نشان می دهد که ویروس در در فاضلابهای بسیاری از مناطق مختلف وجود دارد و احتمال انتقال از راه مدفوع نیز وجود دارد.
