اهداف سه گانه آمریکا از تمدید تحریم تسلیحاتی ایران

در حالیکه تحریم تسلیحاتی 13 ساله آمریکا علیه ایران در اواسط اکتبر سال جاری میلادی (مهرماه) منقضی خواهد شد، دولت ترامپ در روزهای اخیر اقداماتی را در راستای تمدید این تحریم علیه ایران اتخاذ کرده است.

در این راستا، «برایان هوک» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به همراه «کلی کرفت» نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل از 15 عضو شورای امنیت درخواست کرده اند تا از پیش نویس قطعنامه مربوط به تمدید تحریم تسلیحاتی آمریکا علیه ایران حمایت کنند.

این در حالیست که دیپلمات های چینی بعد از اطلاع از گزارش های ارائه شده توسط دو تن از نمایندگان آمریکایی، تصویب این قطعنامه را غیرممکن توصیف و تاکید کرده اند که این پیش نویس قطعنامه ارائه شده توسط واشنگتن، در اصل ادامه رویکرد اعمال فشار حداکثری آمریکا علیه ایران است و بنابراین ارزش و اساسی برای گفت و گو و بحث درباره آن وجود ندارد.

این احتمال وجود دارد که چین و روسیه با تصویب این پیش نویس ارائه شده از سوی آمریکا مخالفت کنند.

هوک پیشتر در مصاحبه ای با خبرگزاری «رویترز» تهدید کرده است که اگر چین و روسیه که به حفظ توافق جامع هسته ای با ایران متعهد بوده اند، همچنان مانع از اقدام آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران شوند، در شورای امنیت سازمان ملل منزوی خواهند شد.

«مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا نیز در رویکردی مشابه تهدید کرده است که اگر پیش نویس مربوط به قطعنامه ممنوعیت فروش تسلیحات متعارف به ایران در شورای امنیت سازمان ملل تصویب نشود، آمریکا با تمام قدرت تمام تحریم ها علیه ایران را از سر خواهد گرفت.

پمپئو با تکرار سخنان «باراک اوباما» رئیس جمهور سابق آمریکا در متهم کردن ایران گفت هر زمانی که آمریکا به این باور برسد که ایران تعهدات خود در زمینه توافق هسته ای را نقض کرده است، هیچ کشور دیگری نمی تواند آمریکا را از احیای کامل تحریم ها علیه ایران باز دارد.

دولت فعلی آمریکا از زمانی که قدرت را به دست گرفته، همواره با حرف و سیاست های اوباما مخالفت کرده است اما این بار واقعا جای تعجب دارد که دولت ترامپ از همان موضع و حرف های اوباما درباره ایران استفاده کرده است.

جامعه جهانی به وضوح شاهد این موضوع بوده که چه کسی وعده های خود را زیر پا می گذارد؛ حتی مسئولان خبرگزاری رویترز نیز نتوانستند در برابر این گونه اظهار نظرهای ناخوشایند پمپئو درباره ایران سکوت کنند و در گزارش های خود با طعنه به یادآوری این موضوع پرداختند که این آمریکا بود که از توافق هسته ای با ایران در سال 2018 میلادی عقب نشینی کرد.

وزیر امور خارجه آمریکا در پست های توئیتری خود نوشته اگر تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران منقضی شود، ایران قادر خواهد بود تسلیحات مرگبار و کشنده ای مانند جنگنده های «J-10» چین و هواپیماهای «Su-30» روسیه را خریداری کند و بنابراین، آمریکا هرگز اجازه چنین اتفاقی را نخواهد داد.

این اظهار نظر توئیتری پمپئو بازار بحث میان کاربران اینترنت در رسانه های اجتماعی چین را داغ کرده است به طوری که بیش از 800 تحلیل در بخش اخبار مرتبط رسانه خبری «گلوبال هدلاینز» به چشم می خورد که از جمله عبارتند از:

چرا آمریکا می تواند به تایوان سلاح بفروشد؟

آیا سخنان پمپئو درباره موضع چین و روسیه تاثیر می گذارد؟

چین و روسیه باید به صورت مشترک حذف تحریم تسلیحاتی علیه ایران را در سازمان ملل پیش بگیرند؛ ایران این حق را دارد که تسلیحات دفاعی مورد نیاز خود را خریداری کند.

آمریکا بیش از حد با فریب کاری به مسیر خود ادامه می دهد در حالی که باید قاطعانه از منافع تمام کشورهای در حال توسعه حمایت کرد.

«لی شیان پینگ» خبرنگار رادیو و تلویزیون مرکزی چین در تهران بر این باور است که آمریکا در عین حال که به دنبال تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران در شورای امنیت است، روسیه و چین را نیز متهم می کند.

بر اساس باور آقای شیان پینگ، آمریکا از اتخاذ چنین رویکردی، 3 هدف دارد:

هدف اول: سیاست آمریکا در خاورمیانه ایجاد یک انقباض استراتژیک است با این امید که متحدان واشنگتن مسئولیت های بیشتری را برای محدود کردن و مهار ایران بپذیرند؛ آمریکا باید برای تحقق این هدف، امنیت متحدانش را فراهم کند بنابراین، اقدام به فروش تسلیحات پیشرفته تر آمریکایی به این متحدان می کند تا به آنها اطمینان خاطر بدهد که در زمینه تسلیحات و تجهیزات، از ایران برتر هستند.

از طرف دیگر، آمریکا به دنبال این است تا با استفاده از هژمونی خود، این موضوع را ضمانت کند که ایران نمی تواند از کشورهای دیگر سلاح های جدید خریداری کند.

هدف دوم: آمریکا بازار تسلیحات ایران را رها کرده است و نمی خواهد که کشورهای دیگر هم وارد این بازار شوند؛ با انقضای تحریم تسلیحاتی ایران، این احتمال وجود دارد که تهران بتواند تسلیحات خود را از روسیه و چین خریداری کند؛ بنابراین، آمریکا باید هر کاری را که ممکن است انجام دهد تا مانع از آن شود که چین و روسیه به تنهایی وارد بازار تسلیحات ایران شوند.

هدف سوم: آمریکا امیدوار است که برجام با تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران به طور کامل از هم فروپاشیده شود؛ این یکی از بزرگ ترین حرکت ها در بازی شطرنج آمریکا محسوب می شود.

آمریکا به صورت یک جانبه از برجام خارج شد و تحریم های بیشتری علیه ایران اعمال کرد؛ این تحریم ها مانع فروش نفت ایران شده اند و اقتصاد ایران و وضعیت معیشت مردم این کشور با سختی روبرو شده است؛ با این وجود ایران همچنان در برجام باقی مانده است.

سوالی که مطرح می شود این است که چرا ایران با وجود کارشکنی های آمریکا همچنان در برجام باقی مانده است؟

در جواب این سوال باید گفت که یکی از خواسته های ایران این است که بعد از 5 سال اجرای برجام، تحریم تسلیحاتی علیه این کشور لغو شود؛ به همین دلیل انتخاب ایران در پایبندی به برجام ارزشمند است.

اما حساب و کتاب آمریکا به این شیوه است که ایران نه تنها باید در توافق هسته ای بدون هیچ دستاورد اقتصادی باقی بماند، بلکه آخرین آرزوی ایران نیز باید از بین برود؛ بنابراین، آمریکا به دنبال تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران در سازمان ملل است و اگر چنین رویکردی توسط آمریکا به سرانجام برسد، تهران قطعا از برجام خارج خواهد شد.

با این حال، چین و روسیه به عنوان اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل حق وتو دارند و با مخالفت این دو کشور با تصویب پیش نویس قطعنامه ضد ایرانی، توطئه آمریکا ناکام خواهد ماند.

با توجه به اینکه 3 فروند جت جنگنده «کوثر» اخیرا به نیروی هوایی ارتش ایران تحویل داده شده است، ذکر این نکته ضروری است که تحریم ها علیه ایران نمی تواند مانع توسعه امور دفاعی این کشور شود؛ از طرف دیگر، تحریم تسلیحاتی یک تحریم یک طرفه و یک جانبه نیست و ایران این توانایی را دارد که علاوه بر خرید تسلیحات خارجی پیشرفته، به صادرات اسلحه نیز اقدام کند.