سه عامل گریبانگیر افغانستان در کنترل کرونا

وزارت صحت عامه (بهداشت) افغانستان در روز 7 ژوئن (جون) اعلام کرد که تعداد مجموعی مبتلایان کرونا در این کشور از 20 هزار نفر فراتر رفته، این در حالیست که تنها دو هفته پیش، این رقم بیش از 10 هزار نفر بود.

افغانستان اولین مورد قطعی ابتلا به کرونا را در اواخر فوریه گزارش کرد. متعاقبا دولت اجرای اقدامات کنترل در بسیاری از نقاط کشور و تعطیلی تمام اماکن تجاری و ادارات دولتی به جز داروخانه ها و فروشگاه های مواد غذایی را اعلام کرد. دولت همچنین از شهروندان خواست تا در خانه بمانند و کم تر بیرون بروند. به منظور جلوگیری از کرونا، دولت افغانستان همچنین جشن های رسمی به مناسبت نوروز، عید فطر و سایر جشنواره ها و ترم های تحصیلی بهاره و تابستانه دانشگاه ها، دبیرستان ها و دبستان ها را به طور کامل لغو کرده است.

تحلیلگران معتقدند با این حال، عوامل زیادی گربیانگیر اجرای این اقدامات در افغانستان هستند.

عامل اول این است که کشور از ظرفیت محدود برای انجام تست برخوردار است و در روزهای ابتدایی اپیدمی هر روز تنها از ظرفیت 800 نفره برخوردار بوده و سپس با کمک سازمان ها و کشورهایی مانند سازمان بهداشت جهانی و چین، ظرفیت انجام تست را افزایش داد اما حتی اکنون نیز ظرفیت را به تازگی به 1500 نفر در روز رسانده است.

این، توانایی دولت افغانستان در تشخیص، ایزولاسیون و درمان زودهنگام مبتلایان را محدود کرده است. از آن جا که بسیاری از بیماران با نشانه های خفیف و بیماران بدون نشانه شناسایی نشده، خطر ابتلا به کرونا در میان افراد سالم نیز رو به افزایش است. اگر درصد موارد قطعی از میان افراد دریافت کننده تست تشخیص را در نظر بگیریم، این درصد در یک- دو ماه قبل حدود 20 درصد در روز بوده، اما اخیرا به بیش از 50 درصد رسیده است. به عنوان مثال، در تاریخ 6 ژوئن که بیشترین تعداد موارد قطعی جدید روزانه را داشته در آن روز 915 مورد قطعی شناسایی شده بود در حالی که 1570 نفر در آن روز تست تشخیص دریافت کرده بودند. به عبارت دیگر، 58 درصد افراد دریافت کننده تست مبتلا به کرونا بوده اند. این نیز نشان می دهد که هنوز تعداد زیادی از افراد مبتلا در افغانستان شناسایی نشده اند.

عامل دوم گریبانگیر اقدامات کنترلی افغانستان برای مهار کرونا این است که برخی افراد با دولت همکاری نمی کنند. بسیاری از شهروندان افغانستان فاقد آگاهی کافی از جدیت وضعیت هستند و تمایل چندانی برای همکاری با اقدامات برای پیشگیری از اپیدمی ندارند. در ابتدای شیوع، حتی در ولایت هرات یک حادثه رخ داد که فرد مشکوک به ابتلا به کرونا که در شفاخانه (بیمارستان) تحت تدابیر قرنطینه قرار گرفته بود، همراه با خانواده اش پس از ضرب و شتم کارکنان بیمارستان از بیمارستان فرار کرد. تعداد بیشتری نیز علیرغم توصیه دولت، همچنان به برگزاری جلسات و پارتی ها ادامه داده و خطر شیوع کرونا را افزایش داده اند.

عامل آخر، فشار توسعه اقتصادی است. اقدامات کنترلی تاثیرات زیادی بر فعالیت های اقتصادی جامعه و زندگی جمعیت کم درآمد گذاشته است. به منظور کاهش این تاثیرات، دولت افغانستان اخیرا برخی اقدامات کنترلی را لغو و به تشویق بازگشایی ها پرداخته است. آژانس خبری خبرگزاری شین هوا در کابل مشاهده کردند، تعداد بیشتری از مغازه ها در مرکز شهر کابل بازگشایی شده اما تقریبا هیچ کدام از آن ها تدابیر خاصی با توجه به ادامه شیوع کرونا در پیش نگرفته و در خیابان ها نیز مردم ماسک نپوشیده اند.