به یاد یک کلیپ شامل صحنه ای پر از کیسه های سیاه رنگ اجساد افتادم که در آن، محتوا طوری به فارسی تعبیر شده است که این اجساد رها شده از یک بیمارستان تهران است.
این شایعه حدود 30 روز پیش تکذیب شده. چون مشخص شد که برچسب روی اجساد نام بیماران را به زبان انگلیسی نوشته (ثانیه ۲۸ فیلم) و مشخص میشود که این فیلم از قسمت سردخانه بیمارستانی در شهر کرویدون انگلستان گرفته شده و کانال یکی از انجمن های ایرانیان در انگلیس فیلم را منتشر کرده بود.
این شایعه کیسه های اجساد بیمارستان تهران به زودی تکذیب و حقیقت مشخص شد اما شایعه خوردن گوشت خفاش توسط چینی ها هنوز دهان به دهان می شود.
با این نوع مقایسه می توان به نتیجه رسید که شایعات مربوط به دیگر کشورها اگر در ایران یا افغانستان پخش شود، در واقع چه رسانه ها، چه مخاطبین، توان کم تری برای تشخیص درست یا نادرستی آن دارند و حتی برخی مخاطبین برای برتر دانستن خود، ترجیح می دهند به شایعات باور داشته باشند و در این باره خوشحالی کنند، بنابراین انگیزه زیادی برای تشخیص صحت آن ندارند. به این ترتیب، این دسته شایعات، همچنان باقی می مانند.
البته نمی گویم این پدیده فقط در ایران و افغانستان رخ می دهد. من خودم در چین هم شاهدش بوده ام. مثلا موقعی که موضوعی مربوط به روش هندی ها در سوار شدن بر قطار منتشر شد، عکس هایی نشان داده شد که به صحنه قطارسوار شدن مردم بنگلادش در ایام عید قربان نسبت داده می شود. در چین نیز برخی شبکه ها درستی این عکس ها را تکذیب کردند، اما فایده ای نداشت. این شایعه در چین همچنان باقی مانده است. شایعه خوردن گوشت خفاش توسط چینی ها نیز همین طور است. مگر نه؟
این مساله ای قطعیست که شایعه پراکنی ادامه پیدا می کند و با مرور زمان، با شایعات بیشتری رو به رو می شویم.
همان طور که گفتم، یک ضرب المثل چینی می گوید «چرخ شایعه با رسیدن به افراد عاقل از کار می افتد» امیدوارم همه ما جزو این افراد عاقل باشیم.