کاهش موقت بحران میان آمریکا و ایران و استمرار نآرامی در خاورمیانه

به گزارش رادیو و تلویزیون مرکزی چین به نقل از خبرگزاری شین هوا، دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا روز چهارشنبه 18 دی (8 ژانویه) اعلام کرد، حمله هوایی ایران به پایگاه نظامی آمریکا در عراق با تلفات جانی نظامیان آمریکایی همراه نبوده و آمریکا با وجود اعمال تحریم‎های جدید اقتصادی علیه ایران، مایل به همکاری با این کشور برای رسیدن به صلح و تأمین منافع مشترک دو طرف است.

تحلیلگران بر این باورند که ترامپ در این سخنان خود به واکنش نظامی آمریکا به ایران اشاره ای نکرد که نشانگر کاهش موقت بحران بین دو کشور است. با این حال، روابط دشمنی میان دو طرف در واقعیت تغییری نکرده و رویارویی دو کشور در منطقه خاورمیانه همچنان ادامه دارد و در آینده منطقه خاورمیانه همچنان شاهد ناآرامی خواهد بود.

رییس جمهوری آمریکا در سخنان خود قدرت نظامی و اقتصادی آمریکا را بهترین روش بازدارندگی آمریکا برشمرد و گفت: مبارزه با داعش با منافع ایران منطبق است و دو کشور باید در این راستا و ابعاد مورد توجه مشترک دیگر با یکدیگر همکاری کنند.

جیمز کارافانو تحلیلگر ارشد آمریکایی در گفت و گوی اختصاصی با خبرگزاری شین هوا گفت: ترامپ با ایراد یک سخنرانی سنجیده نشان داد که آمریکا قصد تلافی حمله ایران را ندارد اما از سوی دیگر همچنان با افزایش فشار بر این کشور درصدد است با تدابیر تحریمی رویکرد ایران را تغییر دهد.

ریچارد فونتین رییس اجرایی ارشد مرکز امنیت آمریکای جدید بر این باور بود که با توجه به سخنان ترامپ، وضعیت بحرانی احتمال بروز جنگ بین آمریکا و ایران برطرف شده است.

تحلیلگران بر این باورند که ترور سردار قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران ایران علت اصلی شدت یافتن رویارویی بین دو کشور است اما خوشبختانه اوضاع وارد مسیر درگیری همه جانبه نشده است.

تحلیلگران اعلام کردند که ایران در مقابله ترور سلیمانی حتماً واکنش خود را نشان خواهد داد اما با توجه به فاصله قدرت نظامی بین دو کشور، بروز جنگ برای ایران سودمند نیست. بنابراین، اقدامات انتقام جویانه ایران باید محدود باشد. روزنامه وال استریت ژورنال در یکی از مقالات خود نوشت: ایران با انجام این حمله به دو هدف رسید؛ یکی پاسخ به تقاضای داخل ایران برای انتقام و دیگری پرهیز از ایجاد تلفات جانی در میان آمریکایی ها که با این اقدام عدم تمایل برای وخامت درگیری با آمریکا را نشان داد.

از سوی دیگر، دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا که با فشار استیضاح رو به روست در ابتدا خواستار نشان دادن سختگیری خود در مساله ایران شد تا کانون توجه داخلی آمریکا را از استیضاح خود منحرف کند و امتیازات بیشتر را برای رقابت انتخابات ریاست جمهوری در آینده به دست بیاورد. اما دستور وی برای ترور قاسم سلیمانی سبب تشدید رویارویی با ایران شد و مورد انتقاد اعضای کنگره و کارشناسان قرار گرفت. آنها اعلام کردند که عملکرد بی ملاحظه ترامپ می تواند باعث آغاز یک جنگ جدید و ورود آمریکا به تله خاورمیانه شود. خود ترامپ نیز نمی خواهد اوضاع از کنترل خارج شود، بنابراین، وی برای خروج خود از وضعیت نامساعد احتمالی اینگونه سخنرانی کرد.

با این حال، افکار عمومی بر این باورند که با وجود کاهش بحران کنونی، وضعیت رویارویی بین آمریکا و ایران تغییر نکرده است، بلکه تضاد بین آمریکا و عراق در رویکردهای اخیر شدت یافته است. در آینده، اوضاع ناآرام در منطقه خاورمیانه همچنان ادامه خواهد داشت.

سوزان رایس مشاور امنیت ملی باراک اوباما رییس جمهور پیشین آمریکا ترور قاسم سلیمانی را "یک اشتباه غیر ضروری" دانست و گفت که این رویکرد سبب پیچیده تر شدن اوضاع خاورمیانه و آسیب دیدن ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا در راستای مبارزه با داعش شده و در نهایت می‎تواند به خروج آمریکا از عراق منجر شود.