وزارت دفاع آمریکا عصر پنج شنبه 12 دی/ 2 ژانویه تایید کرد که سردار قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در عملیات نظامی آمریکا کشته شد. در پی آن، آیت الله خامنه ای رهبر ایران بر اقدام انتقام جویانه تاکید کرد. این رویکرد باعث شده است که تنش بین روابط آمریکا و ایران تشدید یافته و اوضاع خاورمیانه ناآرام تر شود.
سردار قاسم سلیمانی مقام نظامی مهم ایران بوده و در نیروهای گروه های شیعه در خاورمیانه از اعتبار و نفوذ بالایی برخوردار بود. نیروی قدس با فرماندهی وی نیز نیروی مهم ایران برای مبارزه با سازمان های افراطی در سوریه و عراق است. سلیمانی در سال 2017 توسط مجله «تایمز» به عنوان یکی از یکصد شخصیت با نفوذ جهان منتخب شد. بنابراین، بسیاری رسانه های جهان ترور وی را یک عملکرد جنجال ساز بزرگ تلقی کرده اند.
ترور قاسم سلیمانی از سوی آمریکا دلایل زیادی دارد.
نخست این که، این یک عملکرد آمریکا برای انتقام گرفتن و تهدید در مقابل یورش عراقی ها به سفارت آمریکا در بغداد است. در آستانه فرارسیدن سال نو 2020 میلادی، صدها عراقی به منظور اعتراض به حملات هوایی آمریکا تجمع و به سفارت آمریکا حمله کردند. آمریکا ایران را عامل پشت این رویکرد دانست. با آن که ایران آن را تکذیب کرد، اما آمریکا همچنان ادعا کرد که ایران بهای سنگینی پرداخت خواهد کرد.
گفتنی است که پس از خاموش شدن حادثه حمله به سفارت آمریکا، مقامات آمریکا در شبکه اجتماعی به حادثه حمله به سفارت آمریکا در بغداد و فاجعه کنسولگری آمریکا در بنغازی اشاره کردند. حادثه حمله به کنسولگری آمریکا در بنغازی در سال 2012 رخ داد که بر اثر آن سفیر آمریکا کشته شد. این برای آمریکا یک رسوایی بود و به زندگی سیاسی هیلاری کلینتون که وزیر خارجه زمان آمریکا بود، بسیار آسیب رساند. هدف از اشاره مقامات آمریکا به این دو رویداد، ابلاغ به جهانیان جهت تکرار نشدن این نوع حادثه و تهدید ایران برای آماده سازی چنین حملات است.
با این حال، توسل به زور تنها سبب تشدید تضادها می شود. محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران پس از ترور سلیمانی اعلام کرد: "ایالات متحده مسوولیت همه پیامدهای ماجراجویی‌های یاغی‌گرانه خود را بر عهده دارد."
تیان ون لین، کارشناس پژوهشی خاورمیانه از پژوهشگاه روابط بین المللی معاصر چین بر این باور است که عملیات نظامی آمریکا باعث انتقام جویی ایران با "روش نامتقارن" شده و احتمالا در امنیت تنگه هرمز به عنوان آبراه مهم انتقال انرژی تاثیرات منفی ایجاد خواهد کرد.
این در حالیست که حادثه ترور سردار قاسم سلیمانی موجب سخت تر شدن روند حل مساله هسته ای ایران می شود.
آشفتگی درازمدت در منطقه خاورمیانه ثابت کرده است که توسل به زور تنها منجر به انتقام و انتقام جویی بی پایان می شود که نه تنها مساله را حل نکرده، بلکه اوضاع را وخیم تر می کند. ترور قاسم سلیمانی از سوی آمریکا یک گام بسیار خطرناک در راستای بروز درگیری نظامی بین آمریکا و ایران به شمار می رود و بی تردید سبب ناآرامی بیشتر در منطقه خاورمیانه خواهد شد. تنها در صورتی که طرف ها به ویژه آمریکا خویشتن داری خود را حفظ و منشور سازمان ملل و قواعد اصلی مناسبات بین المللی را مراعات کنند، از وخامت اوضاع پیشگیری شده و صلح و ثبات در منطقه خاورمیانه برقرار خواهد شد.
