رسانه های انگلستان از قصه گویی تا قصه پردازی

امروز کریسمس مهمترین عید غربیها است. اما برخی غربیها می خواهند از این فرصت برای ایجاد تنفر از چین سوء استفاده کنند. آنها برای این کار متوسل به تولید یک خبر جعلی با موضوع کارت تبریک کریسمس شدند، اما شیوه شان آنقدر ناهنجار بود که مردم خیلی زود به جعلی بودن آن پی بردند.

روزنامه ساندی تایمز گزارش کرده است که یک دختر شش ساله از لندن در سوپرمارکت تی ای اس سی او بزرگترین خرده فروش انگلستان کارت تبریک کریسمسی خریده که در آن نوشته شده بود: «ما زندانیان خارجی در زندان چینگ پوی شانگهای وادار به کار اجباری شده ایم. لطفا به ما کمک کنید. به سازمانهای حقوق بشر اطلاع دهید و با آقای پیتر هامفری تماس بگیرید.»

این ماجرا با جوسازی چند رسانه غربی از جمله بی بی سی و تلویزیون اسکای نیوز، سیاهنماییهای گوناگون علیه چین آغاز شد.

داستان گزارشهای رسانه های غربی معمولاً از مردم عادی شروع می شود که البته روزنامه نگاران می توانند از این شیوه استفاده کنند. اما هنگام پوشش خبری درباره چین، اتصال عقلانیت آنکه به شبکه کاملاً قطع می شود و از آنجا که شاید قصه گویی جذابیت کافی ندارد، به جعل قصه رو می آورند.

در گزارش مزبور، با همگذاری تصاویری از یک دختر بچه ساده دل، کارت کریسمس زیبا، شبحی از زندانی در چین، توصیف فشار و آزار زندانیان خارجی و از این دست، داستانی پرپیچ و خم پرداخته شده است. چنین گزارشهای مطبوعاتی مانند بازی قدیمی انداختن بطری به دریاست که در چین از مد افتاده و دیگر کسی نه آن را باور می کند نه بازی.

واقعیت مهمترین اصل مطبوعات است. هر عاملی از جمله زمان، محل، اشخاص، دلایل و روند رویداد باید قابل تشخیص و تائید باشد.

اما در این مورد رسانه های چین مانند سی جی تی ان و روزنامه خلق بلافاصله برای مصاحبه با مسؤولان شرکتی که در گزارش از آن نام برده شده رفتند و معلوم شد که یک شرکت چاپ و نشر است که درش رو به بیرون باز است و هیچ تجهیزات امنیتی جدی در آن وجود ندارد. مسؤولان شرکت قاطعانه اتهامات وارد شده در گزارش را رد کردند. رییس زندان چین پوی شانگهای نیز گزارش رسانه های انگلستان را کاملا پوچ و بی اساس توصیف کرد و نیروی تخیل آنها را ستود!

جالب این که پیتر هامفری که در گزارش از او نام برده شده، یک شهروند انگلستان با نام چینی هان فی لونگ است که پلیس چین او را در سال 2013 در رابطه با پرونده شرکت داروسازیگلاکسو اسمیت کلاین بازداشت کرد که بعداً به حبس محکوم و 9 ماه در در چین پو زندانی شد. او پس از آزاد شدن در سال 2015 و بازگشت به کشورش، گهگاه به حمله به چین و سیاهنمایی این کشور اقدام می کند تا هم ابراز وجودی کرده باشد هم سودی از این کار ببرد که در این کار شهرت نامبارکی به هم زده است.

اما شگفت انگیز این که گزارش روزنامه ساندی تایمز را شخص هامفری نوشته است. این روزنامه که حدود 200 سال قدمت دارد، اولین روزنامه جریان اصلی انگلستان و از رسانه های مؤثر در جهان شناخته می شود، در حالی هامفری را به نوشتن این گزارش ترغیب کرده است که گویا پروایی از منافع خود ندارد که کاری شگفت انگیز و خیره کننده است.

ولی در عین حال چنین کاری از این روزنامه بعید و بی سابقه هم نیست. ساندی تایمز قبلا در سال 2011 با گرفتار شدن در رسوایی «درب استراق سمع» سابقه مشابهی از خود به جا گذاشته بود و در همان سال روزنامه «اخبار جهان» وابسته به گروه نیوز به خاطر استراق سمع تلفنی کاملا تعطیل شد.

حتی برخی کاربران خارجی هم نسبت به ادعاهای پوچ هامفری واکنش نشان داده اند. خیلی از کاربران خارجی با زیر سؤال بردن این گزارش با نوشتن نظرات خود، گزارش را به مضحکه گرفتند. به عنوان نمونه:

«آیا انگلیسیهای زیادی در زندان چینگ پوی شانگهای هستند؟ دستخط نوشته روی کارت کریسمس بررسی شود. نکند دستخط آن متعلق به خود جناب هامفری کارآگاه خصوصی انگلیسی که در شانگهای زندانی بود، باشد.»

«امروزه برخی غربیها واکنشهای دیوانه واری نسبت به چین نشان می دهند و به شیوه های مختلف به چین تهمت می زنند و درباره آن سیاهنمایی می کنند. واقعا کار زشت و وقیحانه ایست.

این کار باز هم طبیعتاً مردم را یاد حادثه ای انداخت که دو ماه پیش در انگلستان رخ داد و در آن جسد 39 قربانی قاچاق انسان در کامیونی کشف شد. رسانه های غربی عجولانه تابعیت همه اجساد را چینی اعلام کردند، در حالی که پلیس هنوز هویت قربانیان را احراز نکرده بود. خبرنگار سی ان ان در پکن حتی در نشست خبری وزرات خارجه چین این رویداد را به جشن ملی هفتادمین سالگرد تأسیس چین نو مرتبط کرد و از آن یک پرسش روانی ساخت. در نهایت وقتی پلیس انگلستان اعلام کرد که همه قربانیان شهروند ویتنام بوده اند، رسانه های غربی دیگر علاقه ای به همان رویداد نشان ندادند و گزارشهای آن دیگر در صفحات و عناوین اولشان جا نگرفت.

رسانه های غربی در قصه سازی و تهیه اخبار کاذب و سیاهنمایی چین همیشه تمام سعی و تلاش خود را کرده اند. به قول گنگ شوانگ سخنگوی وزارت خارجه چین، شما از گفتن خسته نشده اید، اما ما از شنیدن خسته شده ایم. لطفاً استعداد دروغ پردازی خود را بیش از چیزی که هست برآورد نکنید و توان قضاوت دیگران را هم دست کم نگیرید. اگر امیدوارید توجهی را به خود جلب کنید، لااقل شیوه جدیدی یاد بگیرید و به کار ببندید.