گرامیداشت یک صد و بیستمین سالگرد کشف جیاگوون در چین

امسال برابر با یک صد و بیستمین سالگرد کشف جیاگوون است. جیاگوون اندیشه‌نگارهای نگاشته شده بر روی استخوان و لاک لاک پشت در بیش از 3000 سال پیش است. وزارت آموزش و پرورش چین اعلام کرد که به این مناسبت، گردهمایی یک صد و بیستمین سالگرد کشف جیاگوون، سمینار بین المللی و نمایشگاه فرهنگی ویژه برپا می کند. این نیز برای نخستین بار است که دولت چین برای گرامیداشت کشف این گونه خطوط در سطح ملی چنین فعالیت هایی برپا می کند.

جیاگوون که در سال 1899 میلادی کشف شد، یکی از "چهار کشف بزرگ" اسناد تاریخی در دوران معاصر چین به شمار می رود. در بیش از یک صد سال گذشته، بسیاری از پژوهشگران برای کشف، حفاظت و پژوهش این اندیشه نگارها تلاش کرده و به دستاوردهایی رسیده اند.

هوانگ ده گوان استاد دانشگاه چینگ هوا در این باره گفت: با آن که مطالعات درباره جیاگوون بیش از یک صد سال طول کشیده، اما همچنان بسیاری مسایل مبهم باقی مانده است که از جمله آن ها می توان به مفهوم آن ها، تعداد قطعات باقی مانده استخوان ها و و لاک لاک پشت ها که روی آن جیاگوون نگاشته شده و تشخیص دوره این قطعات اشاره کرد.

این کارشناس اعلام کرد: پژوهشگران تا کنون 4300 اندیشه نگار باستانی روی استخوان و لاک لاک پشت کشف کرده و در فرهنگ لغات جمع آوری کرده اند. در این میان، بیش از 2000 اندیشه نگار مورد مطالعه قرار گرفته و تا کنون معنی بیش از 1300 اندیشه نگار رمزگشایی شده، اما بیشتر آن ها هنوز ناشناخته اند.

با این حال، در سال های اخیر، به دنبال توسعه فناوری داده های بزرگ و ابررایانه، بسیاری پروژه های جدید برای مطالعات جیاگوون اجرایی شده است. استفاده از فناوری های نوین برای پژوهش آن، نشانگر ورود کارهای پژوهشی و مطالعه به مرحله جدید توسعه است. این در حالیست که بسیاری آثار مربوط به جیاگوون و خطاطی آن برای عموم مردم اعلام شده و بسیاری مردم عادی به پژوهش و رمزگشایی جیاگوون علاقه مند شده اند.

جیاگوون به عنوان یکی از چهار خط باستانی جهان شناخته شده و در سال 2018 میلادی در فهرست میراث حافظه جهانی به ثبت رسیده است. برآورد می شود که اکنون در سراسر جهان، حدود 130 تا 150 هزار قطعه جیاگوون نگه داری می شود. به منظور مرمت و بازگرداندن این قطعات پراکنده و مطالعات مفهوم آن ها و رمزگشایی این میراث فرهنگی و ادامه فرهنگ و تمدن چین به تلاش طولانی مدت و بسیار نیاز است.

تیان لی شین رییس بخش زبان و اطلاعات وزارت آموزش و پرورش چین گفت: به همین دلیل، فعالیت هایی برای گرامیداشت سالگرد یک صد و بیستمین سالگرد کشف جیاگوون برپا می کنیم تا به مطالعه و پژوهش این میراث و فرهنگ و تاریخ کشور یاری شود.

طبق اسناد تاریخی، در سلسله "شانگ" (1600 تا 1046 پیش از میلاد)، پادشاه پیش از شروع هر کاری، فال می گرفت. استخوان ها و لاک لاک پشت ها ابزار فالگیری بود.

پیش از آن که استخوان و لاک لاک پشت مورد استفاده قرار گیرد، مردم گوشت و خون روی استخوان و لاک را پاک و تمیز و سپس سطح آن را صاف می کردند. سپس داخل لاک لاک پشت و یا پشت استخوان را با کارد به طور منظم سوراخ می کردند. کسی که فال می گرفت، جادوگر خوانده می شد. جادوگر نام خود، زمان گرفتن فال و سوالات را روی استخوان و لاک لاک پشت نگاشته، سپس با آتش استخوان ها و لاک را می سوزاند. این سوراخ به سبب گرما شکافته می شد. این شکاف "جائو" خوانده می شد. جادوگر جهت این شکاف ها را تحلیل می کرد و از نتیجه فال مطلع می شد. آنان نتیجه را روی استخوان و لاک لاک پشت می نگاشتند. اگر نتیجه دقیق بود، این استخوان و لاک لاک پشت به عنوان مدارک رسمی حفظ می شد.

علاوه بر "جیاگوون" در سلسله "شانگ"، در سال های اخیر "جیاگوون" سلسله "جو غربی" (1046 تا 771 قبل از میلاد)، نیز یافت شده است، اما کلمات نگاشته شده روی این استخوان ها و لاک لاک پشت ها بسیار کم است. بدین سبب اهمیت آن کم تر از " جیاگوون " سلسله " شانگ " است. در بیش از 70 سال گذشته، باستان شناسان در بیش از 50 ویرانه کاخ و معابد باستانی، 12 آرامگاه بزرگ سلطنتی و هزاران آرامگاه اشراف و مردم عادی، 1000 محل برگزاری مراسم قربانی، 5 کارگاه و بسیاری ظروف مفرغی، یشم، ظروف استخوانی و سفالین که روی آن جیاگوون نگاشته شده، کشف کرده اند. همه این اشیا ترسیم کننده شرایط و نحوه زندگی در جامعه باستان چین است.