مروری بر روش کتابخوانی مردم چین در 70 سال گذشته

امسال برابر با هفتادمین سالگرد تاسیس جمهوری خلق چین است. در 70 سال گذشته، روند فرهنگی و روش کتابخوانی مردم چین بسیار تغییر کرده است. به دنبال ارتقای میزان سواد مردم، افزایش هزینه در زمینه آموزش و پرورش و تفریحات فرهنگی و کتابخوانی در میان مردم چین نیز شکوفایی بسیار داشته است.

در آغاز تاسیس جمهوری خلق چین، میزان بی سوادی در میان 550 میلیون نفر از جمعیت کل چین، حدود 80 درصد بود و هزینه سرانه آموزش و پرورش و تفریحات فرهنگی تقریبا برابر با صفر بود. تنها معدودی از تحصیل کرده ها و افراد باسواد کتاب می خواندند.

بر اساس آمار منتشر شده یونسکو، در سال 2015 میلادی، نرخ بی سوادی در چین به میزان 3.6 درصد کاهش یافت و 130 میلیون بی سواد در 20 سال گذشته با سواد شدند. این نتیجه پیشرفت سیستم آموزش و پرورش چین است.

از سوی دیگر، مصرف سرانه مردم چین در آموزش و پرورش و تفریحات فرهنگی در سال 2018 میلادی به 2226 یوان رسید که حدود 11.2 درصد کل مصرف سرانه را شامل می شود.

همچنین در سال 2018، در سراسر چین در مجموع بیش از 580 موسسه انتشارات وجود داشت که سالانه حدود 500 هزار عنوان کتاب به تعداد 10 میلیارد جلد کتاب چاپ شد. این رقم در مقایسه با سال 1950 میلادی 42.7 و 37.1 برابر بود. در حالی که در همین سال 10 هزار 139 عنوان نشریه به تعداد 2 میلیارد و 290 میلیون جلد به چاپ رسید که در مقایسه با سال 1950 میلادی به ترتیب 34.4 و 57.3 برابر بود.

به دنبال توسعه چاپ و نشر در چین، دولت این کشور به این زمینه بسیار توجه و اهمیت داده است. در سال 2003، جو یونگ شین، عضو کنفرانس مشورت سیاسی خلق و معاون حزب ترقی خواه دموکراتیک چین برای نخستین بار طرح ایجاد جشنواره ملی کتابخوانی را ارایه داد. در سال 2007، بیش از 30 عضو کنفرانس مشورت سیاسی خلق چین سند «پیشنهادات درباره برگزاری فعالیت کتابخوانی سراسری» را مطرح کردند. سال 2012، برگزاری فعالیت کتابخوانی سراسری در گزارش هجدهمین کنگره ملی حزب کمونیست چین قرار گرفت. ماه دسامبر سال 2016، اداره کل انتشار مطبوعاتی، رادیو، تلویزیون و فیلم چین «برنامه پنج ساله توسعه کتابخوانی» را منتشر کردند.

در 17 سال نخست پس از تاسیس جمهوری خلق چین، بسیاری آثار ادبی مشهور به نوشته نویسندگان معروف وقت که موضوعات آن واقع گرایانه و تعریف از انقلاب، جنگ مقاومتی با ارتش ژاپن، جنگ آزادیبخش چین و سازندگی کشور چین بود، نگاشته شد و بسیار مورد پسند خوانندگان چینی قرار گرفت.

این در حالی بود که بسیاری آثار ادبی شوروی پیشین به زبان چینی ترجمه شد که تاثیر زیادی در افکار خوانندگان چینی داشت.

به دنبال اجرای سیاست اصلاحات و درهای باز چین، زندگی مردم به مراتب بهبود یافته و چاپ و نشر در این کشور بسیار رونق یافته است. بسیاری کتاب های برجسته با موضوعات مختلف به چاپ رسیده و همچنین بسیاری کتاب های خارجی به چینی ترجمه و چاپ شده است.

لین یی، یکی از مسوولان کتابخانه بخش غربی شهر پکن گفت: با توجه به میزان فروش کتاب متوجه شدیم که در دهه های 80 و 90 قرن گذشته، مردم چین به کتاب های سرگرم کننده از جمله رمان های رزمی و عاشقانه بسیار علاقه داشتند، اما تا بعد از سال 2000، تعداد خوانندگانی که با هدف افزایش معلومات و دانش خود به مطالعه کتاب می پردازند، بیشتر شده و کتاب هایی در زمینه های مدیریت اقتصادی و رایانه بسیار پرفروش بوده است. در سال های اخیر، به دنبال افزایش ریتم زندگی، مردم چین با مسایل جدید رو به رو شده اند و تقاضای آن ها برای خواندن کتاب هایی با موضوعات درباره بهداشت و سلامت بیشتر شده است.

تا قرن 21، چندگونه گرایی فرهنگی و رسانه ای باعث شده که روش های کتابخوانی در چین نیز متنوع‌تر شود. ادبیات اینترنتی در این دوره توسعه بسیار سریعی یافته است. همچنین رسانه های جدید در روش کتابخوانی مردم چین بسیار تاثیرگذار بوده است.

به دنبال رواج تلفن همراه هوشمند و لب تاب، خواندن کتاب از طریق شبکه های اینترنتی بسیار رایج شده و خواندن کتاب های دیجیتالی و اینترنتی به بخشی مهم از زندگی بسیاری از مردم چین تبدیل شده است.

در «کتاب سفید- خواندن کتاب دیجیتال 2018» که در ماه آوریل سال 2019 منتشر شد، آمده است: در سال 2018، تعداد خوانندگان کتاب دیجیتالی به 432 میلیون نفر رسید و هر نفر به طور متوسط 12.4 جلد کتاب می خواند. همچنین حجم بازار کتاب دیجیتال در چین به 25 میلیارد و 450 میلیون یوان (برابر با حدود 3 میلیارد و 600 میلیون دلار) رسید که در مقایسه با سال قبل 19.6 درصد افزایش یافته است.

کارشناسان پیش بینی کردند که همزمان با رسیدن عصر نسل پنج مخابرات (5G)، خواندن کتاب با تجهیزات واقعیت مجازی (VR) میسر شده و رواج خواهد یافت.