مارتین ژاک یکی از کارشناسان برجسته سیاست خارجی انگلستان در سال 2009 میلادی کتابی را با عنوان «حکومت چین بر جهان» منتشر کرد که بسیار مورد توجه محافل علمی و دانشگاهی غربی قرار گرفت. در این کتاب آمده است: چین بر اساس ویژگی تاریخی و فرهنگی خود، مسیری را به سوی توسعه و مدرنیزه شدن طی کرد که با غرب متفاوت است و عمیقاً اوضاع جهان را تغییر خواهد داد. از زمان انتشار این کتاب تا امروز 10 سال سپری شده و بسیاری از پیشگوییهای آن به حقیقت پیوسته است. در کتاب سفید «چین و جهان در عصر جدید» که دولت چین چندی پیش منتشر کرد، به روشنی اعلام شده است: مردم چین در 70 سال گذشته، با اتکا به نیروی خود و با سختکوشی، ضمن تحقق توسعه خود، نیرویی جدید را به صلح و توسعه جهان تزریق کرده اند.
صلح و توسعه خواست مشترک جامعه بشری است اما متأسفانه جنگ و درگیری در غالب دوره های تاریخ بشر وجود داشته است. در دوران معاصر، کشورهای بزرگ غربی مسیر رسیدن به اقتدار را با استعمار و تجاوز طی کردند و به ویژه وقوع دو جنگ جهانی فجایعی بزرگ را برای بشر به بار آورد. حدود 30 سال پس از پایان جنگ سرد، نظم جهانی شاهد نوساناتی شده و غرب در مناطق مختلف جهان با برپایی عملیات نظامی بحران انسانی ایجاد کرده و موجب بروز افراطگرایی و تروریسم و وخیم شدن اوضاع امنیتی جهان شده است.
چین که همواره بر همزیستی صلح آمیز پایبند بوده، در 70 سالی که از تأسیس حکومت جمهوری خلق میگذرد هیچ گاه آغاز کننده جنگ و یا درگیری نبوده و به سرزمین های دیگر تجاوز نکرده است. در 40 سال گذشته، چین از یک کشور بسته و توسعه نیافته به دومین قدرت اقتصادی جهان تبدیل شده و علت آن نیز سازگاری با الگوی توسعه جهانی و عدم پیمودن مسیر غربی، پایبندی بر اصلاحات و درهای باز و انتخاب راه توسعه منطبق با وضعیت خود بوده است. جیمی کارتر، رییس جمهوری پیشین آمریکا در همین خصوص گفته است: "چین هیچ پولی را در جنگ اسراف نکرده است."
روند توسعه چین در 70 سال گذشته همواره ثابت کرده است که کشور چین با پیمودن یک مسیر توسعه صلحآمیز خدمات بسیاری را در ابعاد مختلف برای جهان انجام داده که در عین حال باعث باثباتتر شدن اوضاع جهان شده است.
چین ایده ها و طرح هایی ارزشمند را به جامعه جهانی ارائه داده است؛ برای نمونه، جمهوری خلق چین در آغاز تأسیس خود با تدوین یک سیاست خارجی مستقل و صلحآمیز، همراه با هند و میانمار اصول پنجگانه همزیستی صلح آمیز را مطرح کردند که این اصول اکنون تبدیل به یکی از پایههای مناسبات و قوانین بینالمللی شده است. در سالهای اخیرنیز چین با مطرح کردن ایده هایی چون ساخت جامعه بشری با سرنوشت مشترک و طرح کمربند و جاده فعالانه به اصلاح و تکمیل سازوکار مدیریت جهانی کمک کرده است. آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در این باره گفته است که: "چین یکی از اصلیترین اجراکنندگان امور سازمان ملل و حامی اصلی همکاریهای بینالمللی و چندجانبه گرایی است و نقشی مهم در این زمینه ایفا میکند."
با توجه به اوضاع ناآرام جهانی، چین با اقدامات خود به خوبی حس مسئولیتپذیری و وظیفهشناسی یک کشور بزرگ را نشان داده است. در 70 سال گذشته، چین بودجه نظامی خود را به طور شفاف اعلام کرده و از سال 2012 تا 2017، نسبت بودجه نظامی به تولید ناخالص داخلی در چین حدود 1.3 درصد بوده که از میان 5 کشور عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل در پایینترین سطح قرار دارد. از سوی دیگر چین دومین کشور ارائهکننده کمکهای مالی به سازمان ملل است و فعالانه در عملیات صلحبانی سازمان ملل شرکت میکند. تا پایان سال گذشته، چین در مجموع 39 هزار صلحبان را به مناطق مختلف جهان اعزام کرده که از این نظر در میان اعضای دائمی شورای امنیت در مقام نخست قرار دارد.
چین همچنین در کمک به یافتن راه حل سیاسی برای مسائل شبه جزیره کره، مساله هستهای ایران و اوضاع سوریه و افغانستان نیز نقشی سازنده ایفا کرده است
کشور چین در مسیر توسعه صلح آمیز خود هیچ گاه نه تنها تهدیدی برای کشورهای دیگر نخواهد بود بلکه فرصت های زیادی را نیز برای تثبیت صلح و توسعه جهانی ایجاد خواهد کرد.
