نخسین نشست گفتوگوی تمدنهای آسیایی روز چهارشنبه 25 اردیبهشت (15 مه) در پکن گشایش یافت. رهبران، سیاستمداران، مقامات سازمان‌های بین المللی و نمایندگانی از محافل فرهنگی کشورهای مختلف در این همایش درباره تبادلات و تعامل بین تمدنها و تلاش برای ایجاد جامعه بشری با سرنوشت مشترک گفتوگو خواهند کرد. دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور استاد دانشگاه شهید بهشتی و یکی از پژوهشگر برجسته ایرانی در حوزه فرهنگ در مراسم افتتاحیه این همایش و همچنین بخش "حفاظت از تنوع تمدنهای آسیا" حضور داشت. وی در مصاحبه اختصاصی با رادیو بین المللی چین تأکید کرد که گفتوگوی تمدنها به شناخت و نزدیکتر شدن تمدنها، فرهنگ‌ها و ملت‌ها یاری می کند.
موضوع اصلی نخستین نشست گفتوگوی تمدنهای آسیایی "تبادلات و تعامل بین تمدنهای آسیایی و جامعه بشری با سرنوشت مشترک" است. دکتر اسماعیل پور در سخنان خود با اشاره به چالش‌های پیشِ روی تنوع تمدنها گفت که احترام و حفاظت از تمدنها و فرهنگ‌های متفاوت و برگزاری گفتوگو و ایجاد تبادل بین تمدنها در جهان معاصر حائز اهمیت فراوان است. وی گفت: "به نظر من این نشست گفتوگوی تمدنهای آسیایی در جهان معاصر بسیار پر اهمیت است؛ چرا که همه ملت‌ها و تمدنهای آسیایی جاده ابریشم، در طول تاریخ وحدت داشته‌اند و در حال تبادل تجاری و فرهنگی بودهاند و در این نشست بار دیگر این ارتباطات بین‌المللی قدیمی برقرار شده است. این نشست هم از نظر اقتصادی و تجاری بسیار پر اهمیت است و هم از نظر فرهنگی."
وی گفت: بهترین راه تمدنی و ارتباط تمدنی، گفتوگوی تمدن هاست. این گفت و گو در اثر تبادلات فرهنگی ایجاد میشود. در گذشته دور، ایران و چین ارتباطات نزدیک داشتند. از نظر اقتصادی، تاجران ایرانی به چین می آمدند، و در کنار تجارت، بسیاری از افکار و اندیشه‌های ایرانی وارد چین شد. مخصوصا وارد منطقه شین‌جیانگ که ایرانیان بسیاری در آن بودند. این تبادلات فرهنگی و بود و دو طرف در صلح کنار هم زندگی می‌کردند.
شی جین‌پینگ رییس جمهوری خلق چین در مراسم افتتاحیه این نشست سخنانی را تحت عنوان «تعمیق تبادل و تعامل و ایجاد یک جامعه بشری با سرنوشت مشترک» ایراد کرد. اسماعیلپور با قابل توجه خواندن این سخنرانی گفت: "به نظرم آقای شی جین‌پینگ سخنرانی بسیار مهمی را ایراد کرد. یک قسمت خیلی جالب آنجا بود که گفتند تمدنها همه برابرند با رنگ های مختلف. یعنی مثل گل‌ها گوناگون که رنگ‌ها مختلف دارند. این سخن نشان میدهد که تفاهم فرهنگی بین تمدنها و فرهنگ‌ها و افکار مختلف در آسیا شکل گرفته است. نکته جالب دیگر پیشنهاد نزدیک تر شدن فرهنگ‌های آسیایی بود که باعث شد رییس جمهوری یونان در سخنران بگوید این همایش نه تنها همایش گفتوگو تمدنهای آسیایی بلکه همایش گفتوگوی تمدنهای جهان است."
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تنوع و قدمت طولانی تمدنهای کشورهای آسیا بر لزوم تقویت تبادلات تمدنی و فرهنگی بین این کشورها تأکید کرد و گفت: "تمدنهای آسیایی بسیار متنوع و متکثر هستند؛ به این دلیل که بیشتر کشورهای آسیایی فرهنگ و تمدنهای باستانی و چند هزار ساله دارند. باید این تفاوت فرهنگی شناخته شود و کشورهای مختلف آسیایی بتوانند با شناخت تمدنها و فرهنگ ها به همدیگر نزدیکتر شوند و دوستی و روابط فرهنگی بیشتر ایجاد کنند؛ چنان که در گذشته هم وجود داشته است و مثلا در جاده ابریشم، بسیاری ایرانیان به چین سفر می کردند و برعکس بسیاری از چینی‌ها به ایران میرفتند و در ادیان و تمدن های مختلف یکدیگر را شناختند حتی ادیان قدیمی ایران مثل دین زرتشتی و دین مانوی وارد چین شد و ویژگیهای فرهنگی چین نیز در ایران شناخته شد."
دکتر اسماعیل پور از سال 2004 تا 2006 میلادی به عنوان استاد مدعو در پژوهشگاه خاورمیانه و دانشگاه مطالعات خارجی شانگهای فعالیت داشت و در چین زندگی می کرد. پس از آن در طول بیش از 10 سال اخیر بارها به چین سفر کرده و پیشرفتهای بزرگ چین در سال های اخیر را مشاهده کرده است. وی در این باره گفت: "من شانزده سال پیش برای نخستین بار وارد چین شدم و در روابط فرهنگی و دانشگاهی که تا امروز با بسیاری از مراکز دانشگاهی چین برقرار کرده‌ام، متوجه پیشرفت عظیم چین در زمینه اقتصادی و فرهنگی در تقریبا دو دهه گذشته بوده ام. من فکر می کنم با این شکوفایی عظیم اقتصادی چین و جایگاه مهم این کشور در اقتصاد و تمدن جهان امروز و به ویژه در آسیا، چین در مدیریت تنوع فرهنگی در کشورهای آسیا نقشی مهم ایفا کرده و همچنین به توسعه اقتصادی کشورهای آسیا کمک خواهد کرد. چین میتواند از طریق اجرای پروژه در کشورهای واقع در مسیر جاده ابریشم نقش رهبری در مدیریت تنوع فرهنگی آسیا ایفا کند.
