گفتگو با دکتر حداد عادل سرپرست هیئت مجمع تشخیص مصلحت نظام در پکن

روز چهارشنبه 4 اردیبهشت 1398 هیئت مجمع تشخیص مصلحت نظام به سرپرستی دکتر حداد عادل از بخش فارسی رادیو بین المللی چین دیدار کرد.

اعضاء هیئت در این دیدار صمیمانه پس از بازدید از موزۀ شنوندگان و مخاطبان رادیو طی جلسه ای و با معرفی آقای لیو شی جیا، رییس بخش فارسی رادیو با تاریخچه، عوامل و نحوۀ فعالیت و تولید محتوای بخش فارسی رادیو بین المللی چین آشنا شدند.

حداد عادل در پاسخ به پرسشهای خبرنگار بخش فارسی دربارۀ اهمیت شرکت ایران در دومین مجمع همکاری کشورهای شریک در پیشنهاد یک کمربند یک جاده در پکن گفت: از ایران سه هیئت در قالب هیئت مجمع تشخیص مصلحت نظام به سرپرستی خود ایشان، هیئت دولت جمهوری اسلامی به سرپرستی وزیر اقتصاد و دارایی و هیئت قوۀ قضاییه به سرپرستی رئیس سازمان بازرسی کل کشور در این مجمع شرکت می کند.

وی افزود: یک کمربند یک جاده را نام رمزی می دانیم برای حضور دوبارۀ چین در خارج از مرزهای خود. فعالیتی فرامزی که چین به خصوص دربارۀ اقتصاد آغاز کرده و با بهره گیری از خاطره و تجربۀ جادۀ ابریشم می تواند پیش برد. استنباط ما این است که چین الگوی تازه ای در روابط بین الملل را می خواهد به نمایش بگذارد. تا کنون الگوی روابط کشورهای در حال توسعه با کشورهای پیشرفته الگوی استعمارزده و استعمارگر بوده است. یعنی یک طرف به قصد غارت می آمده و طرف دیگر غارت زده می شده است. در کل چنین بوده و اکنون هم چنین است. به نظر می رسد که چین قصد پیروی از این الگو را ندارد. چین خواهان آن است که از قدرت اقتصاد خود برای ارتباط اقتصادی سالم با کشورهای دیگر استفاده کند. مثلاً اگر خیلی از کشورهای دیگر برای به دست آوردن پول و منفعت بیشتر حاضرند در هر جایی از دنیا تا جایی که می توانند سلاح بفروشند و برای این کار حاضرند کشورها را به جان هم بیاندازند و جنگ به پا کنند و به هر دو طرف سلاح بفروشند. ما چنین کارهای کثیف و نادرستی را در سیاست خارجی چین نمی بینیم. امیدواریم چین با طرح یک کمربند یک جاده به رفاه بسیاری از مردم جهان و صلحی که نتیجۀ این رفاه است، کمک کند.

سرپرست هیئت مجمع تشخیص مصلحت نظام که برای شرکت در دومین مجمع همکاری کشورهای شریک در پیشنهاد یک کمربند یک جاده در پکن به سر می برد، به نقش فعال ایران در جادۀ ابریشم قدیم و اهمیت همسایگی ایران امروز با 15 کشور اشاره کرد و گفت که در پیشنهاد یک کمربند یک جاده نیز می تواند نقش بزرگی در پیوند بین چین و این کشورها بازی کند. رابطۀ خوب ایران و چین هم اجازه می دهد که ایران در این طرح حضور بهتر و فعالتری داشته باشد.

در ماه مه گفتگوی تمدنهای آسیایی برگزار می شود که ایران هم در آن شرکت می کند. رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در پاسخ به اهمیت تبادل و همکاری بین دو کشور باستانی ایران و چین و برنامه های ایران برای این مجمع در آینده گفت: من تصور می کنم هر چه ایران و چین با هم تبادل فرهنگی بیشتری داشته باشند، رابطۀ سیاسی و اقتصادی دو کشور هم بیشتر می شود. در واقع رابطۀ فرهنگی زمینه را برای دیپلماسی عمومی آماده می کند. دیپلماسی عمومی سکویی است که دیپلماسی رسمی بر آن قرار می گیرد و ارتباطات فرهنگی زمینه را ایجاد می کند. ایران و چین از حیث تمدنی حرفهای نگفته به یکدیگر بسیار دارند که باید مجالی برای مبادله ایجاد شود.

محمد نظری در گفتگو با بخش فارسی رادیو بین المللی چین دربارۀ دومین مجمع همکاری بین المللی یک کمربند یک جاده که روز پنجشنبه در پکن گشایش می یابد و انتظارات ایران از آن گفت: دریافت من از رفتار چین دریافتی تاریخی است. به نظر من چین معاصر از دوران مائو زه دونگ شروع شد و تعبیرها و مفاهیم و گزاره های راهبردی آن شکل گرفت و در دورۀ دنگ شیائو پینگ به ساخت درونی قدرت با محوریت اقتصاد سیاسی دست پیدا کرد و در دوران شی جین پینگ ساخت درونی خود را به سطح جهانی ارتقاء می دهد. به نظر من مهمترین اندیشه و بستر افکار آقای شی جین پینگ همین طرح یک کمربند یک جاده است. اگر بخواهم آن را مشابه سازی کنم، آن را با دکترین مونرو قیاس می کنم که پس از این نظریه ایالات متحده وارد بازیهای بین المللی شد. به نظر من بعد از این شاهد رفتارهایی از چین در سطح جهانی خواهیم بود که از دورۀ شی جین پینگ چه بخواهد چه نخواهد وارد منازعات بین المللی خواهد شد.

مسؤول بخش بین الملل مرکز مطالعات مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: نکتۀ مهم این است که اگر چین بخواهد در عرصۀ بین المللی یک بازیگر مهم شود، باید وارد ائتلاف با دوستان خود شود. هر کشوری برای این که پایگاه خود را از سطح منطقه ای به سطح جهانی ارتقاء دهد، باید این را در حوزه های جغرافیای سیاسی بین دوستان خود تحکیم کند. مهمترین دوست چین در حوزۀ خاورمیانه و غرب آسیا که می تواند آسیا را به اروپا متصل کند، ایران است. بنابراین به نظر من در طرح یک کمربند یک جاده باید جایگاه ایران ارتقاء پیدا کند و در این بستر روابط راهبردی و مشارکتی در آن طرح نیز مفهوم بهتری پیدا کند.