صنایع ساخت چین:صنعت ساخت فضاپیما

صنایع ساخت چین

قسمت دوم: صنعت موتورسازی چین

صنعت ساخت فضاپیما

چین امروز در زمینه فناوری‎های پیشرفته فضایی به پیشرفت‎های بزرگ دست یافته که نشان از اعتماد به نفس پژوهشگران، دانشمندان و به طور کلی مردم چین در مسیر تبدیل شدن یک کشور بزرگ در زمینه نوآوری دارد. عصر فضانوردی کاربردی چین با فضاپیمای شن‎جوی 10 آغاز شده، فضاپیمای حامل تیان گون 2 نخستین آزمایشگاه فضایی چین را با موفقیت به فضا فرستاده و همین طور فضاپیمای تیان جو 1 توانسته است با موفقیت عملیات سوخت‎رسانی را در مدار زمین انجام دهد. چین توانسته است پروژه فضاپیماهای سرنشین‎دار را که در کشورهای پیشرفته به 50 سال زمان نیاز داشته است تنها ظرف مدت 25 سال به انجام برساند و اکنون فضانوردی چین وارد عصر ایستگاه فضایی شده است.

" خط مستقیم. خط مستقیم." تان جی‌شین همان طراحی است که قرار است امروز به همراه تیم خود گرفتن و نگه داشتن یک شی را با بازوی مکانیکی فضایی آزمایش کند. این نخستین بازو مکانیکی فضایی تولید چین و مثل بازوی انسان انعطاف پذیر است. "خوب. یواش". برای اجرای این آزمایش روی زمین، نخستین مشکل شبیه سازی محیط بی‎وزنی و پایین بودن جاذبه در فضا است. برای معلق نگاه داشتن بازوی مکانیکی و اتکای کامل آن به قدرت خود از این پایه‎ مدور گازی سیاه‎ رنگ استفاده می‎شود. این ابزار ایجاد حالت جاذبه کم به طور کامل توسط چین طراحی و ساخته شده است. روش کار آن به این صورت است که یک لایه از هوا به ضحامت یک چهارم تار مو از آن خارج می‎شود . " بازوی مکانیکی روی آن قرار می‎گیرد". وضعیت حرکت بازوی مکنیکی روی یک نمایشگر قابل مشاهده است. با کمک داده‎های جمع‎آوری شده، تان جی‎شین و همکارانش می‎توانند قدرت گرفتن یک شی توسط بازوی مکنیکی را حساب کنند. بازوی مکنیکی به آرامی نزدیک می‎شود و شی مورد نظر را محکم می‎گیرد و می‎کشد. چین از جمله معدود کشورهایی در جهان است که توانسته به شکل مستقل به فناوری هسته‎ای بازوی مکنیکی فضایی بزرگ دست پیدا کند. هر کشوری برای ورود به عصر ایستگاه‎های فضایی به این فناوری نیاز خواهد داشت.

آزمایش سایر فناوری‎های کلیدی برای استقرار درازمدت در فضا به صورت همزمان در حال اجرا است. در پکن آزمایش طولانی‎ترین نگهداری از اکوسیستم زنده در فضا در حال انجام است. ای ژی‎هائو، 180 روز در یک کابین شبیه‎سازی محیط فضایی زندگی کرده است. در این کابین یک منبع نور به رنگ بنفش دیده می‎شود که طیف نوری آن برای فتوسنتز گیاهان تنظیم شده است. یک محاسبه دقیق نشان می‎دهد که از این طریق سه بار امکان برداشت گندم وجود دارد. مساحت زیر کشت 60 متر است و بر اساس چرخه رشد به 30 بخش تقسیم شده است. این گندم‎ها منبع اصلی غذایی ای ژی‎هائو و سه همکار دیگر او است. طولانی‎ترین زمان ثبت‎شده برای آزمایش شبیه سازی کابین فضایی بسته در جهان پیش از این 180 روز بوده و توسط روسیه انجام شده است. چین قصد دارد که در اجرای این آزمایش به رکورد 365 روز دست پیدا کند." نوشیدن دم‎نوش ریحان برای دو بار در هفته از سرماخوردگی جلوگیری خواهد کرد." لیو هون، طراح اصلی این کابین شبیه‎سازی، همواره با افراد داخل آن در تماس است. کارهای تدارکاتی این آزمایش از 13 سال پیش آغاز شده است. در حال حاضر تنها سه کشور چین، آمریکا و روسیه به این فناوری دست پیدا کرده‎اند. لیو هون، که طراح اصلی فضاپیمای یوئه‎گونگ 1 نیز بوده است ، می‎گوید : تأمین منابع حیاتی کسانی که می‎خواهند برای مدت طولانی در فضا زندگی کنند، از طریق کره زمین چه از نظر هزینه و چه از نظر فناوری، نه به صرفه خواهد بود و نه در واقع امکان پذیر است. راه حل این مشکل چیست؟! باید تا حد زیادی به بازیافت و استفاده مجدد تکیه کنیم. روغن کلزا، گندم و گوجه فرنگی‎هایی که امروز آنها برای نهار خوردند، همه محصول کابین شبیه‏‎سازی فضایی هستند. در حال حاضر ای ژی‎هائو و همکارانش می‎توانند حدود 40 محصول مختلف را کشت کنند. آنها در این آزمایش 365 روزه در فضای بسته به غیر از برخی مواد غذایی ضروری، باید همه گیاهان مورد نیاز خود داخل کابین تولید کنند.

لیو گوان‌هوی، در حال بررسی ادرار است. این ابزار همه مایعات مربوط به کابین فضایی را تجزیه می‎کند. آب حاصل از تصفیه ادرار افراد داخل کابین برای کشت سبزی‎ها و گندم استفاده می شود. استفاده مجدد از عناصر حیاتی مانند اکسیژن، آب، غذا و موارد دیگر در فضا و ایجاد یک اکوسیستم مصنوعی خواسته فضایی همه کشورهای بزرگ است. لیو گوان‌هوی روزی دو بار به کرم‎های نان غذا می‎دهد. کرم‎ نان یا کرم خوراکی زرد یکی از حشراتی است که در سراسر جهان به عنوان یک محصول قابل استفاده برای انسان شناخته شده است. این کرم‎ها با بیش از 60 درصد پروتئین می‎توانند نیاز فضانوردان به پروتئین‎های حیوانی را تأمین کنند. "در صورت خوراندن سبزیجات فاسد به کرم‌‌‎ها آنها اسهال می شوند اما نباید سبزی بیش از حد تازه هم به آنها بدهید. " کرم‎های خوراکی نقشی مهم در ادامه زندگی شرکت‎کنندگان در آزمایش زندگی در فضای بسته دارند. تا پیش از این، سایر کشورها اقدام به ایجاد یک سیستم زندگی در فضا برای انسان و گیاهان کرده بودند. چین نخستین کشوری خواهد بود که ریززیست‎ها و عناصر حیوانی را به این سیستم اضافه می‎کند که یک پیشرفت فنی چشمگیر است. شرکت‎کنندگان در این آزمایش هر هفته دست کم 18 نمونه جمع آوری می‎کنند و به لیو هون تحویل می‎دهند که به لیو هون و همکارانش در پیدا کردن شیوه افزایش میزان بازیافت کمک می‎کند. در حال حاضر آنها متوجه شده‎اند که اکسیژن و آب را به میزان 100 درصد می‎توان بازیافت کرد؛ این درصد برای غذا 80 درصد است و درصد موفقیت آزمایش نیز 98 درصد خواهد بود. در حال حاضر این بهترین نتیجه‎ای است که در سراسر جهان به دست آمده است. لیو هون می‎گوید: با توجه به کم بودن منابع خارجی، باید ضایعات و فضولات بیشتری در داخل کابین بازیافت شود. در چنین شرایطی کل سیستم می‎تواند به یک بهره‎وری باثبات و متعادل برسد.

" حالا حلقه روی 1.75 است. قفل گرفتن شی را ببندید، قفل اتصال را باز کنید و کشش الکتریکی را ببندید." همزمان با اجرای آزمایش زندگی در کابین فضایی، آزمایش اتصال بخش‎های مختلف ایستگاه فضایی نیز در حال است. دو فضاپیما باید در فضا به یکدیگر متصل شوند. این اتصال از آن نظر بسیار پیچیده خواهد بود که باید راهی برای انتقال فضانوردان بین دو سفینه ایجاد شود.

بیش از صد حسگر، هزار چرخ دنده و محور و هزاران قطعه یدکی برای این اتصال مورد استفاده قرار می‎گیرد که تنها می‎توانند درون دیواره دو فضاپیما نصب شود. چگونه اطمینان از آنکه دو فضاپیما هنگام اتصال باهم تصادف نکنند و یا دور نشوند، و یا معبر اتصال بتوان چندین بار استفاده کرد از طریق پژوهش‎های ده‎ها رشته گوناگون و تعداد زیادی آزمایش مختلف مشخص خواهد شد. مهندسان بیش از 500 آزمایش اتصال روی یک سکوی اتصال آزمایش انجام داده‎اند و با استفاده از داده‎های به دست آمده، می‎توانند عمر استفاده از سازه‎های اتصال دو فضاپیما را از دو سال در فضاپیمای تیان جو به 15 سال در ایستگاه فضاپیما افزایش دهند تا ایستگاه فضاپیمایی چین بتواند بیش از 10 سال در مدار مورد بهره‎برداری قرار گیرد. کارشناسان صنعت فضانوردی بر آنند که در سال 2024 چین تنها کشور صاحب ایستگاه فضایی در جهان خواهد بود. جیو جیان‎پینگ طراح اصلی پروژه فضاپیماهای سرنشین‎دار چین می‎گوید: پروژه‎های مثل فرستادن انسان به فضا و فضاپیماهای سرنشین‎دار بی‎شک توسط آن دسته از کشورهای بزرگ انجام داده می‎شود که نسبت به پیشرفت تمدن بشر احساس مسئولیت می‎کنند و می‎خواهند در این پیشرفت سهم داشته باشند."

در قسمت‎های بعدی صنایع ساخت چین با زیرساخت‎های و تجهیزات زیربنایی قوی پروژه‎های اَبَر مهندسی چین آشنا خواهیم شد. با هم عازم دریای سرخ می‎شویم و با اسرار پادشاه کامیون‎های پمپاژ بتون با بازوی قوی آشنا خواهیم شد. از فلات چینگ‎های و تبت عبور می‎کنیم و به راز لودرهای قوی این فلات پی خواهیم برد. سری به دورترین کوه‎هایی خواهیم زد که از نظر جغرافیایی شرایطی شبیه به توفو یا پنیر لوبیای سویا دارند و در خواهیم یافت که ماشین‎های حفاری کوچک یا همان رودهدرها چگونه مشکل جغرافیایی این کوه‎ها را حل کرده‎اند. شاهد آن خواهیم بود که در شهرهای در حال شکوفایی ابزارهایی به کار گرفته‎ شده‎اند که با آنها می‎توان ظرف سه روز یک طبقه از یک برج را ساخت. طولانی‎ترین تونل‎های زیرزمینی، پیشرفته‎ترین خط تولید ده هزار تن سیمان و ماشین آلات حفر تونل و پل‎سازی ساخت چین را با هم خواهیم دید. این اَبَرماشین‎ها در سخت‎ترین شرایط نیروی واقعی و جادوی صنایع ساخت چین را به ما نشان خواهند داد.