صنایع ساخت چین:صنعت ساخت ماهواره

صنایع ساخت چین

قسمت دوم: صنعت موتورسازی چین

صنعت ساخت ماهواره

یک قدرت اقتصادی حتما باید در زمینه صنایع هوا فضا قدرتمند باشد. در فضا ازفاصله 100 کیلومتری از سطح کره زمین تا بیش از 30 هزار کیلومتر آن طرف‎تر، منابع فرکانس‎های ماهواره‎ای و مدارهای ماهواره منابعی راهبردی و گران‎بها هستند که همه کشورهای دنیا سعی دارند به آن دست پیدا کنند. ماهواره‎‌ها در مخابرات مدرن، نظارت بر محیط زیست، اکتشاف منابع و امور دفاعی نقشی مهم ایفا می‎کنند. در حال حاضر تعداد ماهواره‎های مستقر در مدار زمین که متعلق به چین هستند به بیش از 200 ماهواره رسیده که پس از آمریکا در جایگاه دوم جهان قرار دارد. تاسیس شبکه‎‎ای مرکب از زمین و فضا به شکل " اینترنت + ماهواره" پروژه مهم و بزرگ علمی وفنی ملی چین است که مهندسان چین برای انجام آن با دو مشکل روبه‎رو هستند: اول، افزایش دقت ماهواره‎ها و دوم، تسریع روند تشکیل شبکه. در پکن، "بعد از تصحیح تابش و تصحیح هندسی، تنها پیکسل کافی نیست"، "درسته ،درسته". لی لی و گروهش وظیفه تصویربرداری از مسیر یک ساله ماهواره " گائو جین 1" را بر عهده دارند. کار این ماهواره سنجش از راه دور با استفاده از نور است و با وضوح تصویر نیم‎متری نسبت به ماهواره‎های دیگر با حجم مشابه، بیشترین میزان وضوح را دارد. طراحی و ساخت این ماهواره به طور کامل توسط چین انجام شده است. یکی از مهندسان پروژه می‎گوید: این کار نسبتا طولانی است. ما یک بار تصاویر را ضبط می‎کنیم و سپس به آن رنگ اضافه خواهیم کرد. در یک سال گذشته ماهواره " گائو جین 1 " کار تصویربرداری از 24 هزار و 560 کیلومتر از سطح کره زمین را انجام داده و در نظارت بر نتایج کاهش میزان تولید فولاد و سومین سرشماری کشاورزی چین نقشی بسیار مهم داشته است. پیش از این ماهواره‎های راه دور نوری با دقت بالا تنها در آمریکا، فرانسه و کره جنوبی ساخته می‎شود. لی لی به عنوان طراح اصلی این ماهواره می‎گوید: تنها با رسیدن به درصد وضوح پنجاه سانتی‎متر تا یک متر، می‎توان با ماهواره‎های دیگر از این نوع در سطح جهان به رقابت پرداخت. جزئیات تصاویر، شکل شیشه‎های جلو و عقب ماشین را هم مشخص می‎کند.

در فاصله 530 کیلومتری با کره زمین، فیلمبرداری با وضوح بالا پیش از هر چیز به لنزهایی با بالاترین میزان وضوح تصویر نیاز دارد. جیانگ جی‎یو، مهندس مسئول تراش و تنظیم این لنزها است که یک فناوری کلیدی برای تضمین دقت لنز است. مواد مورد استفاده برای ساخت لنز و فناوری مورد استفاده برای تراش آن، همواره یکی از رازهای کشورهای بزرگ در زمینه صنایع فضایی به شمار می‎رفت تا آنکه در سال 2016 مهندسان چینی توانستند به این فناوری دست پیدا کنند.

گروه "وو دنگ‎یون" کار تنظیم ژیروی کنترل گشتاور با سرعت‎های مختلف را بر عهده دارد که یکی دیگر از فناوری‎های مهم برای تضمین درجه وضوح تصاویر ماهواره‎ای به حساب می‎آید. ژیرو کنترل گشتاور می‎تواند حرکت سریع و ثابت ماهواره را حفظ کند. چین سومین کشور صاحب فناوری استفاده از ژیرو کنترل گشتاور است.

اگر یک کشور تجهیزات آزمایشگاهی زمینی نداشته نباشد، نمی‎تواند ماهواره خود را بسازد. روی علامت آزمایشی تست نیمکت کولیماتور، 40 خط نازک هست که به صورت یکی در میان سفید و سیاه هستند و قطر هر کدام تنها یک میکرون است. اگر دوربین ماهواره بتواند این خط نازک را به وضوح نشان دهد به معنی آن است که ماهواره در فاصله 530 کیلومتری در فضا و از راه دور می تواند فاصله نیم متری را نشان دهد. مهندس این بخش می‎گوید: این تصویر چند منظوره روی علامت رنگ کامل است. رنگ سفید و رنگ سیاه نشان می‎دهد که نتیجه آزمایش موفق بوده است. این تست نیمکت کولیماتور برای بیش از 10 ماهواره از راه دور با وضوح بالا انجام می‎شود. لی لی می‎گوید: ما باید توانایی گرفتن تصویر دارای وضوح بالا را داشته باشیم، اگر فناوری ثبت تصاویر از راه دور در بعضی کشورها انحصاری باشد و به ما اجازه استفاده از آن را ندهند، ما راه دیگری برای ثبت این تصاویر نخواهیم داشت. تا سال 2022 پردامنه‎ترین سیستم ماهواره از راه دور تجاری درجه یک متشکل از 16 ماهواره نوری داری وضوح نیم متری، 4 ماهواره نوری عالی، 4 ماهواره مایکروویو و چند ماهواره نوری ویدیویی توسط چینی‎ها راه‎اندازی خواهد شد.

تجهیزات عالی تولید ماهواره به صورت همزمان به نتایج جدید رسیده است. نخستین ماشین ابزار لیزری سه بعدی با پنج محور چین در این کارخانه تولید ماهواره واقع در پکن مونتاژ و تنظیم می‎شود. یکی از مهندسان می‎گوید: بیاوریدش بالا. بلند کن طبق خط مورب. خوب". ماشین ابزار لیزری سه بعدی پنج محوری وسیله‎ای قوی برای تهیه قطعات یدکی ماهواره دارای سطح منحنی به شکل خاص است و عالی‎ترین فناوری بستر ماشین ابزار کنترل دیجیتالی در سراسر جهان به شمار می‎رود که در گذشته تنها توسط تعداد کمی از شرکت‎های بزرگ آلمان، ژاپن و ایتالیا تولید می‎شد. آزمایش شروع می‎شود و دسته دستگاه به شکل تاج خروس در دور یک نقطه، 360 درجه می‎چرخد. شیائو جون‎جون، مدیر بخش قطعات یدکی گروه شرکت‎های تجهیزات هوشمند لیزری داجو به نمایشگر نگاه می‎کند . چرخش به دور یک نقطه، ظاهرا ساده به نظر می‎رسد. اما همین کار نیاز به یک محاسبه پیچیده دیجیتالی دارد که در هر ثانیه بیش از ده هزار بار انجام می‎شود. دستگاه لیزر سه بعدی با پنج محور به عنوان یک مغز در تجهیزات ابزار مواد راهبردی بین‎المللی شناخته می‎شود. شیائو جون‎جون و همکارانش پس از 8 سال امروز توانسته‎اند به نتیجه تلاش خود برسند. او می گوید: دستگاه سه بعدی پنج محور بسیار پیشرفته است که به هیچ شکل دیگری نمی‎شد آن را به دست آورد و ما باید راه خود را پیدا می‎کردیم. همه مراحل طراحی و ساخت مشکل است . از شانه تا آرنج تا مچ دست سر لیزری، فضای داخلی آن تنگ و کوچک است و قطرش 8 سانتیمتر است و 50 مجموعه سیگنال‎ها مدار و 20 مجموعه کانال آب و گاز با فشار بالا باید داخل آن نصب شود. در جریان کار اگر یکی از این مجموعه ها نشت کند، سر لیزری به ارزش چند میلیون یوان خراب می‎شود. چگونگی مهر و موم کردن سر لیزری دستگاه بیش از 10 سال بود که صنعت چین را سردرگم کرده بود. اکنون این مشکل در شهر شن‎جن حل شده است. در یک کارگاه در شهر شن جن استان گوان دونگ مهندسان روی محور اصلی سر لیزری سه بعدی پنج محور حلقه مهر را نصب می کنند. آنها حلقه مهر را در داخل آب داغ می گذارند تا حلقه نرم شود. بعد با دست حلقه را به شکل قلب در می‎آورند و آن را در داخل سر لیزری می‌گذارد. این شیوه ویژه نصب اختراع مهندسان چینی است. حلقه مهر به طور محکم در داخل شیار جاسازی می شود تا شکل حلقه مهر در روند استفاده تغییر نکند. طول محور اصلی 86 سانتیمتر است و باید 20 تا حلقه مهر نصب شود. مهندس می‎گوید : در طراحی کنونی ما یک حلقه بعد از حلقه دیگر نصب می‎شود. تولید یک سر لیزری سه بعدی با پنج محور به 100 تا حلقه متنوع نیاز دارد. مهندس چن جیا‎چینگ آخرین حلقه را روی سر لیزر نصب می‎کند. این حلقه سیاه رنگ تضمین می‎کند که گاز با فشار 20 کیلویی در داخل بماند و به بیرون نشت نکند. در شرایط مقدماتی تضمین نشت نشدن گاز، تعداد حلقه‎های مهر هر چه کمتر باشد، نیروی مانع در چرخش سر لیزری کمتر و وضع حرکتی روانتر است. تعداد حلقه‎ها روی سر لیزری سه بعدی پنج محور طراحی چین تنها دو سوم تعداد حلقه های سر لیزری نمونه خارجی است و نیمی از این حلقه ها با مواد جدید ساخته می شود. چین برای تبدیل شدن به یک کشور قدرتمند در صنعت هوا فضا باید بتواند پیشرفته‎ترین دستگاه‎های کنترل دیجیتالی ساخت خود را طراحی و تولید کند.

در داخل کارخانه تولید ماهواره پکن، کارهای تدارکاتی تولید آزمایشی نخستین ماشین ابزار لیزری سه بعدی پنج محور ساخت چین آماده است. مهندس می‎گوید: با سرعت 60 در صد. برش شروع می‎شود و سر لیزری بالا و پایین حرکت می‎کند و همواره قطعات یدکی فاصله 0.7 میلیمتر را حفظ می‎کند. در روش برش سنتی از 4 یا 5 نوع دستگاه مختلف استفاده می‎شد و دست کم به سه روز زمان نیاز داشت. در حال حاضر تنها در عرض چند دقیقه، صدها و یا حتی هزاران سوراخ با مراحل پیچیده به یک باره و به طور کاملا ایجاد می‎شود. با استفاده از این دستگاه زمان ساخت قطعات یدکی هواپیما و فضاپیما به یک دهم زمان سابق کاهش می‎یابد. چن یان مدیر کل گروه شرکت تجهیزات هوشمند لیزری دا جو می‎‏گوید: چین قبلا برای تولید یک ماهواره به 8 سال زمان نیاز داشت، اما حالا ما انواع دستگاه‎های مختلف را داریم و این زمان را به 4 سال کاهش داده‎ایم. در راه تبدیل شدن به یک کشور قدرتمند در صنعت هوا فضا ما باید همین کار را انجام می‎دادیم. چین بعد از آلمان، ژاپن و ایتالیا چهارمین کشوری است که به فناوری لیزری سه بعدی با پنج محور دست پیدا می‎کند. هدف چین این است که تا سال 2020 میزان تولید تجهیزات و ماشین ابزار مورد استفاده در صنعت هوا فضا را به 80 درصد برساند و در عین حال کیفیت کلیه صنایع ساخت چین را نیز به سطحی بالاتر از نظر کیفیت و کارایی خواهد رساند.