همکاری ژاپن و اتحادیه اروپا در مخالفت با آمریکا؟

روز17 ژوییه (26 تیر)، رسانه‎های گروهی ژاپن تمام توجه خود را روی یک رویداد متمرکز کردند. تمام گزارش‎های آن‎ها شامل کلماتی چون"مقابله با آمریکا"، "تجارت آزاد"و "حلقه گسترده اقتصادی و تجاری" بود.

در همان روز 26 تیره، شینزو آبه نخست وزیر ژاپن، دونالد توسک رییس شورای اروپا و ژان کلاود یونکر رییس کمیسیون اروپا موافقت‎نامه روابط مشارکتی اقتصادی ژاپن و اروپا (ای پی ای) را در توکیو امضا کردند و به این ترتیب این توافقنامه به بزرگ‎ترین توافقنامه تجاری تبدیل شد که 37 درصد تجارت جهانی و حدود 30 درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) جهانی را شامل می‎شود و بیش از 600 میلیون نفر را تحت پوشش قرار می‎دهد.

سال 2017 میلادی، ژاپن ششمین شریک تجارت کالا اتحادیه اروپا بود. مبلغ کل تجارت دو طرف 129 میلیارد و 400 میلیون یورو بود. براساس توافق نامه، اتحادیه اروپا حدود 99 درصد تعرفه های مربوط به کالاهای ژاپنی را لغو و ژاپن حدود 94 درصد از تعرفه کالاهای اتحادیه اروپا را لغو کرد که در چند سال آینده به 99 درصد افزایش می یابد. افزون بر این، دو طرف در این توافقنامه همچنین درباره همکاری هایی چون کانال سرمایه گذاری، افزایش اشتغال و ارتقای توان رقابتی موسسات به توافق نظر رسیدند.

چرا ژاپن در این زمان با اتحادیه اروپا توافق نامه تجارت آزاد امضا کرد؟ و چرا در زمینه پیشبرد بازرگانی چند جانبه دست به اقدامات مختلف زد؟ این اقدامات بخشی از برنامه های دیپلماتیک تعیین شده ژاپن است. از سوی دیگر، ژاپن همچنین امیدوار است که با همکاری با اروپا با آمریکا مقابله کند و از فشار تعرفه‎های بازرگانی آمریکا خارج شود و در عین حال پایه اقتصادی خارجی خود را گسترش بدهد.

تجارت چند جانبه و بازرگانی آزاد سیاستی است که از سوی خود آمریکا تعیین شده است.

پس از تصدی ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا، این کشور با اولویت دادن به اقتصاد آمریکا، با تجارت آزاد و توافقنامه و روابط چند جانبه مخالفت کرد. به ویژه پس از خروج آمریکا از توافقنامه تی پی پی، روابط اقتصادی ژاپن با آمریکا که در دوران دولت اوباما شکل گرفته بود از بین رفت.

به همین خاطر ژاپن می خواهد از طریق این توافق نامه با اروپا توان سیاسی و اقتصادی خود را تقویت کند. این اقدام در ظاهر احترام به سیاست‎های آمریکا است اما در حقیقت گامی مهم برای ترک تدریجی آمریکا از سوی ژاپن به شمار می رود.

در آخر باید گفت که ژاپن در مقابل فشارهای تعرفه‎های اقتصادی و مذاکرات بازرگانی دو جانبه آمریکا، به دنبال گسترش فضای بازارهای خارجی و پایه روابط اقتصاد خارجی خود است.

امضای توافقنامه ای پی ای نشانگر اهداف سیاسی ژاپن و اتحادیه اروپا مبنی بر پیشبرد قاطعانه تجارت آزاد است. با این حال، هژمونی تجاری آمریکا حتما موجب پراکنده شدن و جدایی غربی‎ها از یکدیگر خواهد شد.