قسمت اول : ایجاد یک سنگ بنا
صنعت ساخت قطارهای سریعالسیر در چین
نظام تولید تجهیزات و نظام استفاده از استعدادها تبدیل به یک موتور جدید برای رشد سریع چین شده است. اینها نخستین گروه از قطارهای سریعالسیر از نوع " فو شینگ" هستند که 25 ژوئن سال 2017 کار ساختشان به پایان رسیده است. خط تولید یک قطار سریعالسیر از این نوع شامل سه بخش ساخت بدنه، ساخت شاسی و در نهایت سوار کردن این دو روی هم است و در این سه بخش مجموعاً 14 هزار کارگر، 7 هزار و 100 نوع قطعه مختلف و در مجموع بیش از 550 هزار قطعه را به یکدیگر نصب میکند. طراحی و تولید قطارهای سریعالسیر در چین دست کم منجر به ایجاد 300 هزار شرکت قطعهسازی و همچنین نوآوری در دهها صنعت تولید تجهیزات پیشرفته مانند متالورژی، تولید بلبرینگ، پروفیل و ابزار دقیق شده است. از میان 254 فناوری مربوط به قطارهایی از نوع واحد چندگانه الکتریکی (EMU)، 84 درصد آن در قطار سریعالسیر فوشینگ وجود دارد. امروز چین با تکیه بر 60 سال تجربه در زمینه طراحی و تولید قطار، هیچگونه ضعف و کمبودی نسبت به رقبای خود در ساخت قطارهای سریعالسیر نظیر ژاپن و آلمان احساس نمیکند.
سیستم کنترل شبکهای که به آن مغز قطارهای سریعالسیر نیز گفته میشود در شهر چانگ چون واقع در شمال شرقی چین تولید میشود. در شهر چینگ دائو واقع در شرق چین، مجموعهای از اصلیترین فناوریهای قطار سریعالسیر شامل شاسی و دیگر بخشها توسط شرکتهای چینی طراحی و ساخته میشود. نخستین نمونه از قطار سریعالسیر CRH3 در شهر تانگ شان واقع در شمال چین، تولید شد. به ژوژوئو واقع در مرکز چین شهر لوکوموتیوهای برقی میگویند و نخستین لوکوموتیو مخصوص قطارهای سریعالسیر چین در این شهر ساخته شده است. بیش از 700 شرکت در 22 استان چین در بخشهای مختلف پژوهش، تولید و پشتیبانی فنی قطارهای سریعالسیر فعالیت میکنند. بزرگترین گروه تولیدی تجهیزات مربوط به حمل و نقل ریلی در شهر ژوژوئوی استان هونان قرار دارد که بیش از 320 شرکت را در بر میگیرد. مبدل کشش یا همان قلب قطار سریعالسیر فوشینگ 1 از هزار و 152 تراشه از نوع ترانزیستور دوقطبی با درگاه عایقشده (IGBT) تشکیل شده که هر یک تنها به اندازه یک ناخن است و باعث حرکت این قطار سریعالسیر میشود. دانشمندان چینی سه سال پیش موفق به ساخت این تراشه شدند که علاوه بر قطارهای سریعالسیر در شبکههای برقرسانی، صنایع هوا و فضا و دیگر بخشها نیز مورد استفاده قرار میگیرد. چین دومین کشور جهان است که موفق به راهاندازی خط تولید این نوع از تراشههای IGBT شده و توانسته با استفاده از فناوریهای هوشمند زمان تولید را نسبت به نمونه پیش از خود تا 70 در صد کاهش دهد. با خروج نخستین تراشه از دستگاه یکی از متخصصان خط تولید می گوید: خوب، تراشه اول ساخته شد، کف بزنید. عالیه ."
9 فناوری کلیدی و ده فناوری لازم برای پشتیبانی فنی از قطارهای سریعالسیر فو شینگ یکی پس از دیگری در چهار پایگاه اصلی تولید قطارهای سریعالسیر چین شامل ژوژوئو با موفقیت به دست دانشمندان و متخصصان چینی طراحی و مورد استفاده قرار گرفته است. شهر لونگ کوئوی استان شان دونگ بزرگترین پایگاه تولید پروفیل آلومینیوم ریلی به شمار میرود. شاخه کناری لوکوموتیو بخشی بزرگ از اتصال دیوارهای جانبی به کف قطار است که 25 متر طول دارد و ساختار آن نیز بسیار پیچیده است. نخستین اکسترودر 10 هزار تنی پروفیل آلومینیوم که به طور کامل توسط متخصصان چینی ساخته شده، میتواند هر بار پروفیلهای بسیار بلند و پیچیدهای را تولید کند که حداکثر تا 13 هزار و 500 تن فشار را تحمل میکند. یک شمش آلومینیوم با بیش از هزار تن وزن، پس از عبور از این دستگاه اکسترودر مثل رشته نرم میشود. یکی از مهندسهای کنار خط تولید میگوید: سرعت دستگاه را کم کنید. در طول فرآیند اکستروژن اختلاف دما نباید بیشتر از 50 درجه باشد. در گذشته چگونگی حل این مشکل یکی از رازهای مهم شرکتهای بزرگ آلمانی و ژاپن بود اما امروز مهندسان چینی نیز توانستهاند با کنترل سرعت با موفقیت این مشکل را حل کنند به این ترتیب که در طول فرآیند پروفیل شاخه جانبی سرعت به طور یک دقیقه در فواصل 4 متری کنترل میشود. شاخههای جانبی پس از تولید به شهر چینگ دائو در فاصله 200 کیلومتری منتقل میشود؛ جایی که کارخانه رؤیایی مونتاژ قطارهای سریعالسیر چین قرار دارد. بیش از 10 هزار نیروی متخصص در این کارخانه با تولید سریعترین قطارهای چین دنیا را شگفتزده کردهاند. به طور متوسط این کارخانه میتواند در هر چهار روز سه قطار سریعالسیر تولید کند. ساخت بدنه قطار اصلیترین مرحله از تولید به حساب میآید. در بخش جوشکاری قسمتهای عقب، جلو، سقف و شاخه جانبی و دیوارهای دو طرف به هم جوش داده میشود. با توجه به اینکه طول قطار 25 متر است میزان انحراف در طول بدنه نباید بیشتر از 5 میلیمتر باشد. برای اطمینان حاصل کردن از انقباض متقارن شیار جوشکاری، هنگامی که بازوی خودکار مشغول جوش دادن شیار خارجی است، یک جوشکار نیز باید همزمان و به صورت هماهنگ شیار داخل را جوش بدهد. این کار باعث میشود کیفیت و عمر استفاده از بدنه قطار تا 30 سال تضمین شود. در این فرآیند 4 کارگر به طور همزمان از وسط بدنه شیارهای داخلی را با سرعت ثابت به سوی ابتدا و انتهای قطار جوش میدهند. و به این ترتیب است که این کارگران متخصص نقطه عطف صنعت ساخت قطارهای سریعالسیر چین در جهان رقم زدهاند.
چین با داشتن 25 هزار کیلومتر خط آهن قطارهای سریعالسیر در رده نخست جهان قرار دارد و با توجه به اینکه طول کل خط آهن قطارهای سریعالسیر چین از مجموع کشورهای دوم تا دهم بیشتر است و قصد دارد تا سال 2020 آن را به 30 هزار کیلومتر افزایش دهد که 80 در صد شهرهای بزرگ چین را پوشش خواهد داد. نقشه عظیم خط آهن سریعالسیر چین شامل 8 خط عمودی و 8 خط افقی است که دورترین نقاط کشور را به یکدیگر متصل میکند. میائو وی وزیر صنعت و فنآوری اطلاعات چین میگوید: در گزارش نوزدهمین کنفرانس نمایندگان حزب کمونیست چین آمده است ایجاد نظام اقتصادی مدرن نیازمند توسعه اقتصادی واقعی و ارتقای کیفیت نظام عرضه است. از نظر ما، صنایع تولیدی بدنه اصلی توسعه اقتصادی واقعی را تشکیل میدهد و عمدهترین میدان نبرد نوآوری فنی است و همچنین یکی از موضوعات مهم در اصلاحات ساختاری در بخش عرضه است. از همین رو در واقع توسعه صنایع تولیدی است که به توسعه اقتصادی واقعی در چین منجر خواهد شد و باید مهم شمرده شود.