چینی‌ها تمایل چندان بالایی به داشتن فرزند دوم ندارند

بیش از یک سال از اجرای سیاست فرزند دوم در چین می‎گذرد. طبق نتایج یک نظرسنجی که 22 دسامبر توسط فدراسیون زنان چین و دانشگاه تربیت معلم پکن منتشر شد، دولت باید برای اجرای این سیاست و افزایش تمایل مردم برای به دنیا آوردن فرزند دوم، مشوق‌هایی را در نظر بگیرد.

این نظرسنجی تحت عنوان "تاثیرات اجرای همه جانبه سیاست دو فرزندی بر آموزش خانواده" در سراسر چین انجام شد. به گفته چن شیائو شیا رییس بخش امور کودکان فدراسیون زنان چین ، نتیجه این نظرسنجی نشان می‎دهد پس از گذشتن یک سال از اجرای سیاست دو فرزندی، تمایل مردم برای به دنیا آوردن فرزند دوم در برخی مناطق چین چندان بالا نیست.

وی می‌گوید: نتایج این نظرسنجی در میان والدین کودکان زیر15 سال در 21 شهر و استان چین انجام شد، نشان می دهد بیش از نیمی از خانواده‌های تک فرزندی تمایلی برای به دنیا آوردن فرزند دوم خود ندارند و در این میان تمایل خانواده‎های ساکن در استان‌‌ها و شهرهای پیشرفته برای این کار کمتر است. از لحاظ پراکندگی، تعداد خانواده‎هایی که علاقه‎ای به داشتن فرزند دوم ندارند در پکن و استان‎های شرقی بیشتراست.

درحال حاضر، برخی از این مناطق شاهد پدیده ترس و عدم علاقه‎مندی برای داشتن فرزند دوم هستند و امکانات عمومی مانند آموزش، خدمات پزشکی، بهداشتی، محیط زندگی و وضعیت خانوادگی از عوامل مهم تاثیرگذار در به دنیا آوردن فرزند دوم به شمار می‌روند.

دن لی معاون فدراسیون زنان چین می‎گوید: این نظرسنجی نشان می‎دهد که مسائل مربوط به آموزش، خدمات پزشکی و بهداشت و محیط زندگی چهار عامل اصلی تاثیر گذار بر تمایل خانواده‎ها به داشتن فرزند دوم هستند. در استان‎های پیشرفته و در میان اقشار تحصیل‎کرده، تمایل به داشتن فرزند دوم نسبتاً پائین‌تر است و یکی از عوامل مهم در این مسئله این است که آیا قبل از ورود فرزندشان به کودکستان، کسی نیست که از او مراقب کند. در عین حال تنها با تعدیل سیاست تنظیم خانواده، هدف پیشبینی شده برای سیاست دو فرزندی تحقق نخواهد یافت.

در این نظرسنجی آمده است، در استان های پیشرفته و مناطق شهری ، وضعیت اقتصاد خانوادگی بزرگترین عامل تاثیرگذار در به دنیا آوردن فرزند دوم محسوب می‎شود؛ در پکن 82.4 درصد از والدین معتقدند که هزینه‎های ‎اقتصادی برای پرورش نسل آینده در الویت قرار دارد.

به گفته جو جون هان محقق پژوهشگاه بخش کودک پایتخت، دولت وجامعه باید از نهاد خانواده پشتیبانی کنند.

وی می‌گوید: بزرگ‌ترین مسئله‎ای که در این نظرسنجی به آن اشاره شده بالا بودن هزینه‎های به دنیا آوردن و پرورش فرزند است؛ خیلی از خانواده‌ها توانایی پرورش فرزند ندارند. با وجود آموزش همگانی و بیمه کودک، هزینه به دنیا آوردن و پرورش یک فرزند به سرعت در حال افزایش است. در تفکر سنتی، پرورش بچه‎ها یک مسئولیت خانوادگی و وظیفه والدین است اما در حقیقت پرورش نسل آینده تنها یک مسئولیت خانوادگی نیست و دولت و محافل مختلف اجتماعی نیز باید از آن پشتیبانی کنند.

مسئله آموزش فرزندان، اولویت اصلی خانواده های دارای فرزند دوم است. نظرسنجی انجام شده نشان می‎دهد اکثر والدین دارای دو فرزند، به رشد و سلامت فرزندان خود توجه نشان می‎دهند ، اما بیش از نیمی از ‎آن‎ها نسبت به آموزش هر دو فرزند خود شک و تردید دارند. این نظرسنجی نشان می‌دهد حدود 80 درصد از والدین دو فرزندی امیدوارند از نهادهای آموزشی مانند کودکستان و دبستان در زمینه آموزش‎های خانوادگی کمک بگیرند. از سوی دیگر، در خانواده‌های دوفرزندی روابطی پیچیده‌تر بین والدین و فرزندان ، زن و شوهر و نوه ها و پدربزرگ و مادربزرگ دیده می شود و حفظ روابط خوب خانوادگی نیز یکی از مسائل مهم است که به هدایت کارشناسان نیازدارد. از این رو آموزش خانوادگی مسئله‎ای برجسته محسوب می‌شود.

خانم دن لی معاون فدراسیون زنان چین می گوید: باید شبکه خدمات عمومی مربوط به اجرای این سیاست تکمیل شود و به ویژه باید یک سیستم عمومی برای نگهداری و مراقبت از کودکان برقرار شود تا نگرانی خانواده‌ها و مادران از بین برود. در حال حاضر دو راه حل در این زمینه مطرح شده است: یکی اینکه سن ورود به کودکستان که اکنون سه سالگی است، کاهش پیدا کند و دیگر اینکه در مجتمع‎های مسکونی محل‎هایی برای نگهداری و مراقبت از کودکان ساخته شود. مؤسسات و ادارات دولتی می‌توانند ارائه خدماتی نظیر نگهداری کودکان و اتخاذ اقدامات جامع این مسئله را حل کنند.

باید گفت سیاست دو فرزندی به عنوان یکی از سیاست‌های مهم جمعیتی کشور هنوز پس از به اجرا در آمدن به نتایج پیش‌بینی شده نرسیده است. به عقیده استاد جو جون هان، علاوه بر صدور مشوق، تعدیل ایده مدیریت از کنترل جمعیت تا سیاست دو فرزند نیز بسیار مهم است.

وی می‌گوید: ایده‎ای جدید درباره خانواده مطرح شده است و برنامه ریزی‎های گذشته باید تغییر کند. قبلاً بیشتر تمرکز روی به دنیا آوردن چند فرزند بود اما اکنون باید به خانواده هایی که آماده به دنیا آوردن فرزند هستند و یا فرزند دارند کمک کنیم ، باید فضای بهتری را برای آن‎ها بسازیم؛ نقش والدین در آموزش خانوادگی نیز باید تغییر کند.