مشاور وزیر خارجه ترکیه : نظر من درباره چین کاملا تغییر کرده است

26سپتامبر عارف اردوغان مشاور ارشد وزیر خارجه ترکیه، ارومچی را ترک کرد، پنج روز پیش وی به عنوان عضو هئیت متشکل از شخصیت‎های برجسته کشورهای واقع در مسیر جاده ابریشم برای اولین بار به چین سفر کرد. بعد از 5روز نظرش درباره چین کاملا تغییر کرده است، مگر در این مدت کوتاه چه اتفاقی افتاده است؟

آقای اردوغان در آنتالیا شهری در ساحل دریای مدیترانه به دنیا آمد، آنتالیا در قرن دوم قبل از میلاد یکی از بنادر مهم امپراتوری روم بود، امروز نیز یکی از بنادر معروف کشور ترکیه است و در عین حال به خاطر تولید میوه،‎ چوب و سنگ معدنی کروم شهرت یافته است اما حالا آقای اردوغان بیشتر در استامبول زندگی می کند. از ژانویه سال جاری وی سمت مشاور ارشد وزیر خارجه ترکیه را برعهده داشته و پیشنهاداتی به کشورهای دیگر برای سرمایه گذاری در ترکیه می دهد. وی اولین بار در زمان دبستان و از طریق کتاب‌‎های درسی با چین آشنایی پیدا کرد.

وی می گوید: هنگام درس خوانن در دبستان ، برخی به من گفتند که هدف چینی ها از ساخت دیوار چین پیشگیری از ترک ها است، برخی دیگر گفتند که بین ترکیه و چین از قدیم الایم مبادلات دوستانه ای وجود داشته است."

کار آقای اردوغان با چین چندان ربط نزدیک ندارد، این سفر اولین سفرش به چین بود. ظرف چند روز وی از شهرهای ارومچی ، تورفان و آلتای بازدید کرد. تحت تأثیر جوسازی رسانه های غربی و ترکیه نظر اردوغان درباره چین این چنین بود: اقتصاد چین توسعه سریع دارد، اما مردم شین جیانگ زندگی آزادانه‎ای ندارند، اویغورهای شین جیانگ تحت فشار دولت قرار دارند، آنان آزادی اعتقاد مذهبی ندارند، رسوم اسلامی از جمله روزه از سوی دولت قدغن شده است.

اردوغان با چنین شناختی وارد شین جیانگ شد، ظرف چند روز از فرهنگستان علوم اجتماعی ، دانشگاه ، دبیرستان و مدارس اسلامی بازدید کرد، همچنین به مسجد رفت و شاهد اقامه نماز مردم بود. با قطار سریع‌‎السیر به شهر باستانی جیائو حه در منطقه تورفان و شهر توریستی آلتای رفت.

در این سفر همچنین بیش از ده نفر همراه آقای اردوغان بودند. در مدرسه اسلامی شین جیانگ علی یونال نماینده ارشد روزنامه « دیلی صباح» ترکیه با دانشجویان گفتگو کرد. این مدرسه عالی رتبه مذهبی در سال 1987تأسیس شده است و معلمان به زبان ایغوری در آن تدریس می‎کنند ، مواد درسی نیز ایغوری است. یونال همچنین از مسجد مدرسه بازدید کرد و به همراهی معلمان و دانشجویان نماز خواند.

وی می گوید:" امروز به اتفاق مسلمانان اقوام مختلف شین جیانگ نماز خواندم . مایه خوشوقتی است که از نزدیک با مسلمانان شین جیانگ دیدار کردم و خاصه در نماز جماعت حضور پیدا کردم. برخی رسانه های ترکیه بیانات تحریف شده ای را از چین منتشر می کنند، آنان ادعا می کنند زندگی مسلمانان چین نگران کننده است و اقامه نماز در مسجد ممنوع است اما امروز از نزدیک با آنان آشنا شدم و از نزدیک حقایق را دیدم، مسلمانان چین در آرامش و صفا در فعالیت‌های مذهبی حضور دارند و به حد کافی از آزادی در اعتقادات مذهبی برخوردارند."

در دبیرستان شصت و ششم شهر ارومچی ، اردوغان با معلمان و دانش‌آموزان گفتگو کرد. در این دبیرستان کلاس‎های مخصوص برای بچه‎های خوانوده‌های فقیر اقلیت‎های قومی مناطق کاشغر و تورفان تاسیس شده است و هزینه تحصیل ، غذا و اقامت برای آنها کاملاً رایگان است.

اردوغان می‌گوید: این بچه‎ها در کودکی والدین خود را ترک کرده‎اند و مطابق تصور معمول باید غمگین باشند اما من روی صورت آنان فقط لبخند را دیدم ، زیرا محیط دبیرستان یک‎دست و صمیمانه است؛ آنان در اینجا یاد می‎گیرند چطور از خود مراقبت کنند. چین در زمینه آموزش و پرورش بسیار موفق است، من از این موضوع تقدیر می کنم."

دانش کروخیل رییس و سردبیر آژانس خبری پژواک با اشاره به دبیرستان شصت و ششم می‎گوید: این دبیرستان شرایط مطلوبی برای دانش‌آموزان فراهم آورده است، به مردم مناطق دورافتاده و توسعه نیافته کمک می‎کند، و در کل برای همه اقشار جامعه، قومیت‎ها و مناطق به نسبت کمتر توسعه یافته، فرصتی برای توسعه ایجاد کرده است. تاسیس چنین مدراسی برای ثبات کشور در آینده مفید است.

دبیرستان شصت و ششم هرسال پذیرای بیش از 800 دانش‌آموز است. در مجموع در هشت شهر دیگر منطقه شین‎جیانگ نیز چنین مدارسی وجود دارد. قبل از ترک چین اردوغان به خبرنگاران گفت:ظرف سه چهار روز ، نظر من درباره چین کاملاً تغییر کرده است، از نزدیک شاهد هم‎یاری، آزادی و محبت بودم و نه آزار، ناآرامی و دشمنی .

وی ادامه داد: در این سفر چند روزه شاهد بودم که مردم اقلیت‎های قومی شین جیانگ از آزادی کافی در اعتقادات مذهبی خود برخوردارند؛ کمک‌های دولت به کودکان خانوارهای فقیر اقلیت‌های قومی پیوسته افزایش می یابد؛ فرهنگ اقلیت‎های قومی چین نیز با تمام توان ترویج یافته است. بعد از بازگشت به ترکیه ، مشاهدات خود را برای مردم روایت خواهم کرد.