جیانگ‌هو

معانی مختلف عبارت جیانگ‌هو

معنی عبارت "جیانگ‌هو" (江湖) در مقاطع مختلف تاریخ چین همواره دستخوش تغییراتی بوده است. این واژه نخستین بار توسط ژوانگ‌زی در اواخر قرن چهار پیش از میلاد مسیح برای تعریف شیوه زندگی به دور از سیاست‌ورزی به کار برده شد. این واژه در آن دوران به شیوه زندگی مقامات و دانشمندان ناموفقی بود که خود را از حلقه قدرت سیاسی دور نگه می‌داشتند. با توجه به چنین تعریفی می‌توان در یک تفسیر آزادانه این واژه را معادل شیوه زندگی راهبان و گوشه‌نشیان دانست.

طی چند قرن عبارت "جیانگ‌هو" در میان عامه مردم رواج پیدا کرد و به تدریج برای توصیف یک زیر شاخه اجتماعی موازی و یا گاهی قائم بر بدنی اصلی اجتماعی به کار گرفته شد. این زیرشاخه اجتماعی در ابتدا شامل بازرگانان، صنعت‌گران، متکدیان و ولگردان بود اما با گذشت زمان به راهزنان، قانون‌شکنان و گروه‌های خلاف‌کارانی اطلاق شد که شیوه زندگی آن‌ها " بر خلاف قوانین موجود" بود. شاعران و داستان‌نویسان عصر سونگ و یوان از این اصطلاح برای خلق نوعی از ادبیات داستانی بهره‌ بردند که در آن شورشیان و ماجراجویان به جای پیروی از قوانین جامعه بر اساس اصول اخلاقی خود زندگی می‌کردند. هسته اصلی این اصول اخلاقی در برگیرنده سه اصل "اِن" (恩؛ فضل )، "یی" (義؛ عدالت) و "چو" (仇؛ انتقام) بود. داستان‌های این سبک معانی و تفاسیر تازه‌ای به عبارت "جیانگ‌هوا" بخشیدند. هم‌زمان با شکل‌گیری این سبک ادبی، عبارت "جیانگ‌هو" ارتباط پیچیده‌ای نیز با فرهنگ گروه‌های خلاف‌کار پیدا کرد چرا که قانون‌شکنان همگی از حکومت متنفر بودند.

قرار گرفتن هنرهای رزمی در ردیف ویژگی‌های "جیانگ‌هو" از اوایل قرن بیستم اتفاق افتاد. داستان‌نویسان جهان خیالی "جیانگ‌هو" را به گونه‌ای خلق کردند که در آن شخصیت‌ها همگی به هنرهای رزمی مسلط بودند و اجرای عدالت به صورت نمادین در قالب درگیری چندین استاد و یا فرقه هنرهای رزمی و پیروزی نهایی خوبی بر بدی نشان داده می‌شد. شخصیت‌های داستان‌های "جیانگ‌هو" از هنرهای رزمی به عنوان ابزاری برای اجرای باورهای اخلاقی بهره‌ می‌بردند. از سوی دیگر، در این داستان‌ها شخصیت‌هایی هم وجود دارند که به خاطر رسیدن به مهارت‌ و توانمندی بسیار در هنرهای رزمی برای رسیدن به قدرت اصول اخلاقی خود را زیر پا می‌گذارند. در این دوره اصطلاح "جیانگ‌هو" معانی بسیار نزدیکی با اصطلاح مشابه "وولین" (武林) پیدا کرد که به‌طور اختصاصی در مورد گروه‌های رزمی کار استفاده می‌شود. جهانی "خیالی جیانگ‌هو" در حال حاضر اصلی‌ترین تعریف اصطلاح "جیانگ‌هو" در فرهنگ عامه مدرن چین و به خصوص فرهنگ "ووشیا"ست (فیلم‌ها و داستان‌های مربوط به هنرهای رزمی).

معنای امروزی عبارت "جیانگ‌هو"

تفسیری که در ادامه می‌خوانید بیشتر بر جنبه هنرهای رزمی "جیانگ‌هو"، رابطه مثبت آن با هنجارهای اجتماعی و ارتباط نزدیک آن با "وولین" تمرکز دارد.

یکی از ویژگی‌های جیانگ‌هو این است که دادگاه‌ها ناکارآمد هستند و تمام نابرابری‌ها و تفاوت‌ها (در یک جامعه) را تنها می‌توان توسط افراد جامعه، میانجی‌گری، مذاکره یا زور حل کرد و نیازمند عمل به اصول شیا یا جوانمردی است. نظم و قانون در جیانگ‌هو توسط تعداد زیادی از فرقه‌ها و قهرمانان درستکار و عادل برقرار می‌شود و گاهی اوقات ممکن است برای مبارزه با بنیان‌های شر با یکدیگر متحد شوند.

رهبر این اتحاد یا وولین منگ‌ژو武林盟主) ؛ استاد اتحاد وولین) از میان فرقه‎‌های مختلف برای برقراری نظم و قانون در جیانگ‌هو برگزیده می‎شود. استاد وولین معمولاً مهارت بسیار زیادی در زمینه هنرهای رزمی دارد و اغلب یا به او خیانت می‌شود و/ یا کشته می‌شود. در برخی داستان‌ها ممکن است استاد وولین مهارت زیادی در هنرهای رزمی نداشته باشد؛ در برخی دیگر از داستان‎‌ها نیز این مقام موروثی است. استاد در جایگاه یک قاضی قرار دارد و برای همه نابرابری‌ها و اختلافات حکم صادر می‌کند و عدالت را در جهان جیانگ‌هو برقرار می‌کند.

جیانگ‌هو در عصر مدرن

اصطلاح جیانگ‌هو جدای از ارتباط با هنرهای رزمی در داستان‎های مبارزه‎ای به یک فرهنگ اطلاق می‎شود و در مورد داستان‎های مربوط به هرج و مرج و قانون‌‎شکنی به کار می‎رود. به عنوان مثال داستان‎های مربوط به تریاد (سازمان‎های مخفی خلافکاری در چین) و سایر داستان‎های اسرارآمیز چینی نیز برای توصیف دنیای خود از اصطلاح جیانگ‎هو بهره می‎گیرند. گاهی اوقات به جای اصطلاح "جیانگ‎هو" نیز از اصطلاح " دنیای زیرزمین" یا " دنیای زیرزمینی خلافکاران" استفاده می‌شود.

در دنیای مدرن اصطلاح "جیانگ‎هو" را در مورد هر محفل انس و یا جمع دوستانه‎ای در زمینه صنعت سرگرمی و ورزش نیز به کار می‎برند. در زبان محاوره‎ای داستان‎های ووشیا زمانی که یک مبارز تصمیم می‎گیرد از جیانگ‎هو کناره‎گیری کند، اغلب برای واژه کناره‎گیری از اصطلاح "ترک جیانگ‎هو"(退出江湖) استفاده می‎کنند. برای ترک جیانگ‎هو، یک مبارز معمولاً برای نشان دادن کناره‎گیری خود از امور مربوط به جیانگ‎هو در مراسمی نمادین به نام " شستن دست‌ در تشت طلا"، دست‎های خود را در یک تشت طلایی پر از آب می‌شوید و با این کار برای همیشه از جیانگ‎هو کناره‎گیری می‎کند.