سفری برای شخم زدن در میدان روابط با خاورمیانه با عمق بیشتر

چندی از آغاز سال نو میلادی نگذشته که رهبر چین بار دیگر گام های خود را برای سفرهای دیپلماتیک برداشته است.

شی جین پینگ رییس جمهوری چین 19 تا 23 ژانویه به ترتیب از عربستان سعودی، مصر و ایران دیدار رسمی می کند. این نخستین دیدار رهبر چین از خاورمیانه در پنج سال اخیر خواهد بود.

خاورمیانه در چین به عنوان "منطقه ای متصل به سه قاره و پنج دریا"معروف است. به این مفهوم این منطقه، ضمن این که قسمتی از قاره آسیا است، با قاره های اروپا و آفریقا نیز همجوار بوده و به دریاهای سرخ، عرب، مدیترانه، خزر و سیاه نیز می رسد. از این رو و با توجه به آن که چین همواره خود را به عنوان ایجاد کننده صلح و یاور توسعه خاورمیانه و شریک گفت و گوی تمدن ها معرفی می کند، دیدار آتی شی جین پینگ رییس جمهوری چین از این منطقه، دارای اهمیت بسیار خواهد بود.

تعمیق روابط با کشورهای خاورمیانه

در فهرست دوستان چین، بسیاری از میان خاورمیانه است، از جمله ایران.

روابط چین با ایران وارد مرحله ای جدید شده است که در آن، ضرورت افزایش کیفیت و به روزرسانی این روابط احساس شده است.

وو بینگ بینگ رییس پژوهشگاه فرهنگ اسلامی دانشگاه پکن در این باره می گوید: حالا وقتش است که دوستی ما با کشورهای خاورمیانه از جمله ایران به سطح بالاتر صعود کرده و همکاری های ما تعمیق یابد، اما این به برنامه ریزی های تصمیم گیران و کمک مقامات بلندپایه دو طرف، نیاز دارد که از این جهت، می توان گفت سفر آتی شی جین پینگ رییس جمهوری ما به موقع صورت می گیرد.

شی جین پینگ رییس جمهوری چین در این سفر با رهبران کشورهای یادشده از جمله ایران درباره آینده روابط دوجانبه تبادل نظر و در مراسم امضا اسناد همکاری در زمینه های تجارت، اقتصاد، انرژی، تکنولوژی و امور مالی، شرکت می کند.

هوا لی مینگ سفیر پیشین چین در ایران معتقد است، تحکیم همکاری اقتصادی و تجاری با کشورهای مقصد، یکی از اهداف اصلی این سفر خواهد بود.

او می گوید با توجه به ادامه شرایط نامطلوب اقتصاد جهان، چین و ایران هر دو وارد مقطع حساسی برای توسعه خود شده اند. ایران حتی پس از امضای برجام، با فرصت های جدید بیشتر برای توسعه، رو به روست. برای توسعه اقتصادی و بهبود زندگی مردم، تهران نگاه خود را به سوی شرق گردانده است. این در حالیست که چین نیز به دنبال توسعه مناطق غربی خود و باز کردن درهای خود به سوی کشورهای بیشتر است.

به طور کلی، چین و کشورهای خاورمیانه، به ویژه ایران در حال نزدیک تر شدن به هم هستند. سیاست "یک کمربند- یک جاده" نیز حتی می تواند به این فرایند، نیروی بیشتر وارد کند. ایران از قدیم حلقه ای مهم در جاده ابریشم بوده و می توان گفت شریک چین برای اجرای این سیاست است. به علاوه، دو کشور در زمینه اقتصادی مکمل یکدیگر هستند و پتانسیل بسیار برای همکاری دارند.

ایده "یک کمربند- یک جاده" را شی جین پینگ رییس جمهوری چین در سال 2014 مطرح کرده است. او نیز در سفر آتی خود، سعی می کند تا برای پیشبرد اجرای این سیاست، راهبردهای چین با کشورهای مقصد سفر، هماهنگ تر شود.

وو بینگ بینگ، رییس پژوهشگاه فرهنگ اسلامی دانشگاه پکن درباره این سیاست می گوید: سیاست "یک کمربند- یک جاده" به دنبال توسعه مشترک کشورها است و می تواند با شرایط کشورها هماهنگ باشد و باعث شکل گیری برنامه های همکاری سودمند برای همه طرف ها باشد.

ارایه نسخه چینی راه حل درگیری های خاورمیانه

"دنیا بزرگ است و مشکلات بسیار دارد. دنیا در انتظار شنیدن صدای چین و مشاهده راه حل های چین برای این مشکلات است. چین نمی تواند در این جریان غایب باشد." این جزو تعهدات شی جین پینگ رییس جمهوری چین به جهان در سخنرانی او به مناسبت فرا رسیدن سال 2016 بود.

او نیز به زودی این تعهدات را اجرا می کند و نخستین اقدامش در این مسیر، سفر به خاورمیانه است.

هوا لی مینگ، سفیر پیشین چین در ایران می گوید: چین به عنوان یکی از اعضای دایمی شورای امنیت سازمان ملل، یکی از بنیان گذاران و شرکت کنندگان فرایند صلح خاورمیانه بوده است. پکن مسوول و مایل است تا سهم شایسته خود را برای صلح این منطقه ادا کند.

توافق برجام از جمله مسایلی است که با تلاش های دیپلماتیک چین بر اساس سیاست دیپلماتیک آن در قبال خاورمیانه، به نتیجه رسیده است. تحلیلگران معتقدند چین به عنوان شرکت کننده فرایند صلح خاورمیانه، دارای مزایای بی نظیر است. این کشور هیچ پیشینه تجاوز به کشورهای خاورمیانه نداشته و موضعی عادلانه در مسایل مربوط در پیش می گیرد و در حل این مسایل به دنبال نفع خاصی نیست و روابط دوستانه ای با کشورهای خاورمیانه دارد.

شی جین پینگ در سفر آتی خود به خاورمیانه، درباره مواضع چین در مسایل مختلف خاورمیانه و راه حل های پیشنهادی خود، توضیحات بیشتری خواهد داد.

وو بینگ بینگ رییس پژوهشگاه فرهنگ اسلامی دانشگاه پکن در این باره می گوید: کمک به توسعه و حل مسایل از طریق گفت و گو و ایجاد صلح و ثبات از طریق توسعه کشورها، محوریت سیاست های چین در قبال خاورمیانه است.

به طور کلی، افزایش اعتماد سیاسی متقابل، تعمیق همکاری، استفاده بیشتر از تجربیات همدیگر و تحقق توسعه مشترک جزو انتظارات مختلف از سفر خاورمیانه ای آتی شی جین پینگ است. امید است که با انجام این سفر، عصر جدید روابط چین با ایران و دیگر کشورهای خاورمیانه فرا برسد.