داستان تاریخی محبوبترین میوه جهان و خطر بیماری پاناما بارها در تاریخ تکرار شده است. عامل این بیماری یک نوع قارچ بسیار مقاوم است که به تازگی سویه جدیدی از آن، تمام قاره‌ها را در نوردیده و با عبور از قرنطینه‌های مختلف به جنوب آسیا، آفریقا، خاورمیانه و استرالیا رخنه کرده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)- منطقه خراسان، بر اساس نتایج مطالعه جدیدی که در هلند به انجام رسیده، عبور این عامل بیماری‌زا از فراز اقیانوس‌ها و رسیدنش به آمریکای جنوبی امری اجتناب‌ناپذیر است و این رخداد مشکل بسیار بزرگی محسوب میشود. چرا که آمریکا جایی است که 82 درصد از موزهای کاوندیش جهان- که محبوبترین واریته موز جهان است- در آنجا تولید میشود. اکوادور نیز به تنهایی بیش از یک سوم از تجارت میلیارد دلاری این میوه را به خود اختصاص داده است.
بیماری پاناما یک قارچ خاکزاد است و محصولات موز را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. بعد از حمله این بیماری همه چیز از بین می‌رود. این قارچ که نام علمی آن F. oxysporum است می‌تواند از طریق آب و خاک منتقل شود و به مدت بیش از 30 سال در خاک به حالت خواب یا نهفته باقی بماند. کشاورزان تا زمانی که خاک را مورد آزمایش‌های دقیق قرار ندهند از وجود این قارچ در مزرعه مطلع نمی‌شوند.
در شرایط مساعد این قارچ وارد ریشه گیاه شده و خود را به آوندهای چوبی می‌رساند که مهمترین مسیر انتقال آب در گیاه است. از اینجا به بعد قارچ در سیستم آوندی گیاه اختلال ایجاد میکند و باعث میشود که به سرعت پژمرده شده و به دلیل فقدان آب تنها برگ‌های زرد قهوه‌ای بی‌جانی از کل درخت باقی بماند. گیاه خیلی زود از بی‌آبی می‌میرد.
به گفته محققان سویه جدیدی از قارچ از مالزی در سرتاسر جهان پراکنده شده و اکنون به تایوان، چین، جنوب شرق آسیا، پاکستان، لبنان، تونس، عمان، موزامبیک و شمال شرق کوئینزلند رسیده است. پیش‌بینی میشود در صورتی که تغییری در روند شیوع این قارچ ایجاد نشود، نسل موزها در جهان منقرض خواهد شد.
نابود کردن کامل محصولات آلوده، انجام آزمایش تشخیصی دقیق به منظور ردیابی سریع قارچ در مزارع و مرزهای قرنطینه‌سازی شده می‌تواند به مهار شیوع این قارچ کمک کند.
