همگام با نواختن موسیقی بومی شین جیانگ، نمایندگان ترک که در برنامه "سفر جاده ابریشم در چین"شرکت می کنند، وارد تئاتر شهر ارموچیمنطقه خودمختار شین جیانگ شدند وهنرمندان ارکستر موسیقی بومی شین جیانگ موسیقی موکام را اجرا می کنند.
موکام در زبان اویغور به معنی موسیقی سنتی است.موسیقی موکام از اقلیت اویغور و فرهنگ بومی حومه غربی سرچشمه گرفته است. گفته می شود، رشید خان و همسرش امنیشا از "یارکنت خان" هنرمندان موکام در سراسر کشور را دعوت کرده اند. این هنرمندان به رهبری " غدیرخان یارکنت" موسیقیدان معروف به شکلی جامع موسیقی موکام را سر و سامان و گسترش دادند. در حال حاضر موسیقی موکام در مناطق مختلف پراکنده و متنوع است. امروزه موسیقی موکام در کشورهای عربی، ایران، ترکیه، هند و کشورهای آسیای میانه ملموس است. از لحاظ تنوع، موکام اقلیت اویغور بیشترین تنوع را دارد، امروزه 12 نوع از موسیقی موکام به عنوان میراث فرهنگی معنوی سازمان ملل شناخته می شود.
مدتی است که شیوه آموزش موکام محاوره ای شده، یعنی استاد مستقیما به شاگرد می آموزد، اما این شیوه آموزش موجب می شود که بخش زیادی از موسیقی در تاریخ از بین برود. سیستم موسیقی موکام بسیار شگفت انگیز، با معنای دیرپایی است که حفظ کامل آن بسیار دشوار است. تا آستانه آزادی منطقه شین جیانگ، موسیقی موکام اویغور در آستانه از بین رفتن بود. "بختیار عبدالویتی" رییس ارکستر موسیقی بومی شین جیانگ می گوید:
ارکستر موسیقی بومی شین جیانگ برای تقویت و توسعه موسیقی و آلات موسیقی بومی شین جیان تاسیس شد، وظایف عمده این ارکستر آموزش، توسعه و نوسازی فرهنگی موسیقی بومی شین جیانگ است.
"بختیارعبدالویتی" به عنوان رییس ارکستر بومی شین جیانگ همواره یک آرزو در زمینه موسیقی دارد، "بیشتر مردم، موسیقی بومی شین جیانگ را بشنوند، با این موسیقی بومی آشنا بشوند و راه پیشرفت آن هموار شود". در راس او، ارکستر موسیقی بومی شین جیانگ همه وظایف نمایش در برنامه های فرهنگی گوناگون را برعهده دارد. علاوه بر این، این ارکستر همچنین وظیفه تبادلات فرهنگی با کشورهای خارجی را نیز بر دوش گرفته، برنامه های این ارکستر در آمریکا، روسیه، ترکیه، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان و کشورهای مختلف آسیای جنوب شرقی به نمایش گذاشته می شود.
موسیقی برای هنرمندان این ارکستر زندگی کامل است. آتی لاما عضو این ارکستر اعتقاد دارد که موسیقی زبان جهانی است و با موسیقی می توانیم بدون هیچ کلامی تبادل نظر کنیم، برنامه های موسیقی که ما اجرا کردیم برای خارجیان قابل درک است. ما نیز برای برقراری ارتباط موسیقی های کشورهای خارجی را گوش می دهیم.
اکنون ارکستر بومی شین جیانگ بهترین و جامع ترین ارکستر بومی در این منطقه به شمار می رود. بسیاری از هنرمندان برجسته موسیقی در این ارکستر فعالیت دارند و در سال های اخیر آثاری با ویژگی های بومی اجرا کردند، اما رییس ارکستر با اشاره به وظیفه ارکستر می گوید: ما برنامه داریم در آینده به مطالعه ادامه دهیم و فرهنگ موسیقی با ویژگی اقلیت های مختلف شین جیانگ را نمایش دهیم. تلاش می کنیم ترانه های بیشتری با ترکیب ویژگی های بومی و مدرن خلق کنیم و سطح فرهنگ موسیقی بومی را به مرحله ای جدیدی برسانیم.
با توجه به تلاش های همه اعضای ارکستر، این ارکستر هر روز معروف تر می شود و مورد تقدیر و توجه بیشتری قرار می گیرد. بیش از 20 عضو این ارکستر در مسابقات داخلی و خارجی جوایز گوناگونی کسب کردند، ارکستر، گسترش فرهنگ موسیقی بومی را هدف خود می داند و آثار موسیقی بومی زیادی خلق و همچنین جمع آوری کرده و برای توسعه موسیقی بومی سهم مهمی ادا نموده است. نمایش های عالی این ارکستر با استقبال و قدردانی محافل مختلف جامعه روبرو شده و رییس ارکستر به این مسئله افتخار می کند، اما او و ارکستر یک آرزوی مشترک دارند. "ما از کشورهای بسیاری بازدید کرده ایم، اما اجرای برنامه ها به صورت گروهی بسیار کم است؛ امیدواریم ارکستر ما بتواند یک کنسرت سمفونی بومی ویژه خود را طراحی کند و در سراسر جهان اجرا کند تا چهره روحیه و توسعه اقلیت های مختلف شین جیانگ از طریق فرهنگ موسیقی نشان داده می شود.
