در دوران امپراطوری مغول در چین، روابط ایران و چین بیش از پیش گسترده شد تا جای که حتی عده ای از ایرانیان در دربار امپراطور چین به مقامات بالا و طراز اول از قبیل صدراعظمی، فرماندهی کل قوا، وزارت و حکومت و غیره رسیدند. از جمله این شخصیت ها، فردی به نام صفرخان بود که حاکم بخارا شد و بعد به پایتخت چین رفت و در همانجا ماندگار گردید. بعدها یکی از نوادگان وی به نام شمس شاه در چین صاحب مقام بزرگ درباری شد و پس از وی پسرش کمال الدین در زمان سلطنت دهمین امپراطور سلسله سونگ به مقام فرماندهی کل قوا رسید و پسر کمال الدین نیز، حاکم استان بزرگ یون نان گردید.
زمانی که مغولان بر چین شمالی دست یافتند، به فرمان اگتای "قاآن " پسر و جانشین چنگیزخان، یک نفر مسلمان دانشمند و سیاستمدار به نام محمود یلواج خوارزمی با لقب صاحب اعظم به فرمانروایی سرزمین ختا یعنی چین شمالی و نواحی ترکستان و خوارزم و ماوراالنهر رسید و همچون خاقانی بر آن سرزمین های وسیع حکومت کرد. او مردی ادیب و فاضل بود و از فنون مملکت داری بهره کافی داشت و مغولی، اویغوری و فارسی را به خوبی می نوشت و به چینی، هندی وعربی تکلم می کرد و در فهم و شعور و معرفت بی نظیر بود.
شمس الدین عمر بخاری
یکی دیگر از شخصیت های ممتاز ایرانی در عرصه حکومت چین که خود و افراد خانواده اش تا چند نسل در آن سرزمین مهمترین منصب ها را دارا بودند، شمس الدین عمر بخاری ملقب به سید اجل بود. وی کار خود را از زمان منگوقاآن شروع کرده بود. جد سید اجل که از خاندان های متنفذ و اصیل بخارا محسوب می شد، در زمان سلجوقیان به علت اختلافات سیاسی با حکومت، از موطن خود گریخته و به چین پناهنده شده بود. به تدریج پس از تهاجم مغول، نوادگان وی به خدمت آنان در آمدند و در زمره کارگزاران مهم مملکت قرار گرفتند.
سید اجل با تجربه هایی که در چین فرا گرفته بود، از جانب منگوقاآن به حکومت مسلمانان پراکنده در این ایالت گرد آیند و مرکزیتی ایجاد کنند. پس از آنکه قوبیلای مغولستان را ترک کرد و در چین مستقر شد، سید اجل بخاری را به علت کفایت و تجربه کافی به مقام وازرت منصوب کرد و پسرش ناصرالدین را به حکومت قراچانگ فرستاد. سید اجل مدت بیست و پنج سال وزیر قاآن بود و به قول خواجه رشید الدین فضل الله به اجل مسمی وفات یافت و این از نوادراست. سید اجل در دربار سلطان لقب بابافنچان یعنی وزیر توانگر و ثروتمند را داشت و برادران و نوادگان وی نیز که در هر یک از شهرها حاکم بودند، ملقب به "فنچان" یعنی وزیر بودنند.
پس از مرگ وی، یکی از نوادگانش به نام ابوبکر به این مقام رسید و مانند جدش لقب سید اجل گرفت. ابوبکر نیز بسیار مورد عنایت و لطف قاآن بود. مدت وزارتش دو سال به طول کشید و به مرگ طبیعی از دنیا رفت. این وزیر، هفت برادر داشت که هر یک عهده دار مناصب حساس و خطیری بودند. خاندان سید اجل نه تنها در چین، بلک در ایران نیز شهرت بسزایی داشتند.
پس از مرگ ابوبکر، امیراحمد بناکتی یکی دیگر از ایرانیان به مقام وزارت رسید که قبلا در دستگاه یکی از خاتون های قوبیلای قاآن خدمت می کرد. امیراحمد در مدت تصدی در این مقام پس از قاآن بزرگترین و ثروتمندترین شخصیت در چین به شمار می رفت و دوره وزارتش، اوج قدرت ایرانیان در دستگاه امپراطوری مغول بوده است و از جانب سلطان لقب "شوفنچان" داشت. مارکوپولو درباره اهمیت و شهرت وی چنین می گوید:« مردی بود گستاخ، محتال و درخان نفوذ بسیار داشت. به اندازه ای که خان به او هرگونه آزادی عمل داده بود و او هم هرچه دلش می خواست می کرد. ابدا به ادارات رسمی چون دادگستری، اعتنایی نداشت و هر که دشمن او بود یا بر خلاف میل او قدم بر می داشت، کارش ساخته بود. کافی بود که نزد امپراطور برود و بگوید، قربان فلانی علیه سلطنت قیام کرده و جزایش مرگ است. خان هم بر حسب معمول جواب می داد، هرگونه صلاح می دانی اقدام کن. با این وضع احمدی جرعت مخالفت با او را نداشت. همه مردم، رجال درجه اول مملکت همیشه در حال وحشت به سر می بردند. احمد مرد مطلق العنان چین بود. این وزیر دارای زنان و جواهرات بی بدیلی بود و تعداد پسران وی به بیست و پنج تن می رسید که هر یک شاغل مقامی بزرگ در مملکت بودند. »
