یائو جی ده: وظیفه من تلاش برای افزایش درک و آشنایی مردم دو کشور چین و ایران است

"یائو جی ده" ایران شناس شناخته شده و نیز رییس مرکز ایران شناسی دانشگاه یون نان است. وی در سی سال گذشته همواره سرگرم پژوهش در زمینه ی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و ... بوده است. آثار وی در حیطه ی ایران شناسی از شهرت و اعتبار عالی جهانی برخوردار است. اما چگونه و به چه دلیل این شخصیت پژوهش های خود را درباره ایران آغاز کرده است؟

وی در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار بخش پارسی رادیو بین المللی چین در این مورد توضیح داد: "قصه ی انتخاب این زمینه پژوهشی من، قصه ای طولانیست. مادر من مسلمان است و جد پدری من به نوادگان سید اجل عمر شمس الدین می رسد. عمر شمس الدین از مردم بخارا بود. منطقه ای که در قدیم به بخشی از سرزمین پادشاهی پارس تعلق داشت. به این ترتیب می توان گفت نیمی از اصل و نسب من از ایرانیان است."

وی ادامه داد: "در واقع عمر شمس الدین سی و یکمین نواده پیامبر اسلام حضرت محمد(ص) بود. به همین سبب، هنگامی که در ایران می گویم نسب من به خانواده عمر شمس الدین می رسد، مردم محلی بسیار به من احترام می گذارند. همه این ها سبب شده تا من از کودکی به ایران علاقه ای ویژه داشته باشم. هر بار هم که به ایران سفر می کنم احساساتم به این کشور و مردمش افزایش می یابد."

  در مسجد کاشان در روز عاشورا

پژوهش های استاد یائو جی ده در سی سال گذشته بیشتر پیرامون دین اسلام، تاریخ مبادلات شرق و غرب به ویژه چین و ایران در جاده قدیمی ابریشم بوده است. وی پس از این پژوهش ها متوجه شد که بیش از 300 کلمه پارسی هم اکنون در میان گفتار مسلمانان چینی رایج است که بیشتر آن ریشه در کلمات عربی دارد.

چین و ایران دو کشور باستانی در قاره آسیا هر دو دارای پیشینه ای طولانی و تاریخ و تمدنی غنی هستند. در دوران باستان، این دو کشور با جاده معروف ابریشم که از شرق تا غرب امتداد داشت و خطوط دریایی ای که از دریای چین به خلیج فارس کشیده می شد، با یکدیگر پیوند می یافتند. از این رو، پیشینه دوستی دیرینه و عمیق چین و ایران به بیش از دو هزار سال می رسد.

با دانشجویان زبان چینی در تهران

وجود هزاران نفر ایرانی که به دلایل مختلف وارد سرزمین چین می شدند، چه آن ها که به مقام وزارت یا دیگر مقام های عالی می رسیدند و چه بازرگانان و مبلغین مذهبی، همه سعی در اشاعه فرهنگ و زبان پارسی در چین داشته اند و باید گفت که در این امر بسیار موفق بوده اند.

استاد یائو جی ده در گفت و گوی خود تشریح کرد: "جاده قدیمی ابریشم در گذشته در مبادلات فرهنگی بین شرق و غرب به ویژه چین و ایران نقشی مهم ایفا کرده است، ولی اکنون مبادلات فرهنگی بسیار عقب مانده تر و کم تر از مبادلات اقتصادی و تجاری میان دو کشور است. من به عنوان فردی نیمه ایرانی و دانشمند در این مورد موظفم با تلاش خود و با جمع آوری منابع مختلف ایرانی و چینی، همراه با تلاش برای افزایش درک متقابل مردم دو کشور، مبادلات فرهنگی چین و ایران را به سطحی بالاتر افزایش دهم. مبادلات بین محافل آکادمی چین و ایران زیاد نیست. با این حال مرکز ایران شناسی دانشگاه یون نان در این زمینه از دیگر ارگان ها فعال تر است، بر همین اساس این مرکز همواره مورد توجه و پشتیبانی سفارت ایران در چین قرار می گیرد."

 مهمانی در خانواده کرد نشین در کرمان

وی افزود: "من سال ها در ایران زندگی کرده و همچنین به 27 استان ایران سفر کرده ام. احساسات من نسبت به این کشور بسیار است. گرچه متاسفانه فرهنگ و تاریخ درخشان چین و ایران به عنوان دو کشور کنهسال در مسیر جاده ابریشم و تاثیر مهم فرهنگ این دو کشور کهن برای تمدن جهان، امروزه از سوی مردم رو به فراموشی گذاشته است. ما به عنوان دانشمند در این زمینه موظفیم از طریق تلاش های خود، جاده ابریشم فرهنگی را احیا و شکوفا کنیم.

در این راستا برای پیشبرد مبادلات فرهنگی بین ارگان های اکادمی دو کشور، دانشگاه یون نان تلاش های فراوانی انجام داده است. برای نمونه، در ماه مارس سال 2007 با همکاری رایزن فرهنگی سفارت ایران در چین نخستین سمینار بین المللی ایران شناسی برگزار شد. سال 2011 نیز همراه با دانشگاه بین المللی مصطفی خمینی نشست بین المللی گفت وگوی تمدن ها ترتیب داده شد.

دانشگاه یون نان برای پیشبرد و فراهم ساختن فرصت گفت و گوی مستقیم بین دانشمندان دو کشور، فعالیت هایی مختلف در نظر دارد. استاد یائو جی ده در این زمینه گفت: "در نظر داریم تا در سال آینده با همکاری دانشگاه بین المللی مصطفی خمینی ایران، دومین نشست

بین المللی گفت و گوی تمدن ها را برگزار کنیم. موضوع این نشست "اصول اخلاقی اسلامی و اصول اخلاقی کنفوسیوس چین" است. در نظر داریم حدود ده نفر از ایران شناسان سرشناس چین را برای شرکت در این نشست دعوت کنیم و پس از پایان برنامه نیز مجموعه ای از آثار شرکت کنندگان را به عنوان نتیجه این نشست به دو زبان چینی و پارسی به چاپ برسانیم."

  بازدید از آرامگاه حافظ

از نظر استاد یائو جی ده، گفت و گوی مستقیم، بازدید از دو کشور و افزایش مبادلات بین دانشمندان دو کشور برای انجام پژوهش بسیار مهم است. به گفته این استاد دانشگاه، اگر یک پژوهشگر ایران شناس، برای انجام تحقیقاتش به آن کشور سفر نکند، نمی تواند به طور کامل و منطقی پژوهش داشته باشد. چرا که سفرهای یک محقق بر پژوهش هایش تاثیری عمیق خواهد داشت.

وی دراین مورد این چنین ادامه داد: در طول زندگی ام در ایران، از نزدیک با این کشور آشنا شده و نیز از بسیاری اماکن تاریخی و فرهنگی مانند تخت جمشید، یزد، کرمانشاه و همچنین سه مکان قدیمی زرتشت بازدید کردم. این بازدیدها درک و آگاهی من را نسبت به ایران و ملت آن افزایش داد. تاثیر تجربه زندگی در ایران بر تحقیقات من جایگزین ناپذیر است. من همواره تاکید می کنم که یک پژوهشگر ایران شناس می بایستی برای انجام تحقیقات خود به این کشور سفر کرده و از نزدیک مسایل را لمس و حس کند. باید به این باور رسید که حقیقت با تصور فاصله ی بسیار دارد."

 
دیدار با شاعر معروف کاشان

پل مبادلات فرهنگی میان دو کشور زبان است. استاد "گائو" یکی از اساتید پیشین زبان چینی در دانشگاه تهران در این زمینه بیان کرد: زمانی که به عنوان استاد در دانشگاه تهران مشغول پژوهش بودم، حدود شش ماه به یادگیری زبان پارسی پرداختم. علاوه بر این، شش ماه از سال را در دانشگاه شهید بهشتی به تدریس زبان چینی پرداختم. این تجربه سبب شد تا من به اهمیت زبان در انجام پژوهش ها پیرامون ایران پی برده و نیز به نقش زبان در مبادلات فرهنگی دو کشور پی ببرم. در داخل ایران، شمار زیادی از مردم به یادگیری زبان چینی علاقه مند هستند. برای پاسخگویی به این نیازها، دانشگاه تهران به من پیشنهاد داد تا با همکاری یکدیگر موسسه کنفوسیوس را در ایران تاسیس کنیم.

استاد یائو با اشاره به روند تاسیس موسسه کنفوسیون در ایران گفت: سال 2005 هنگامی که از ایران به چین بازگشتم، پیشنهاد دانشگاه تهران را به رییس دانشگاه یون نان مطرح کردم. وی به من دستور داد تا هرچه زودتر این فعالیت انجام شود. سال 2007 این دانشگاه با دانشگاه تهران توافق نامه ای را به امضا رساند و تا پایان سال 2008 تدریس زبان چینی در دانشگاه تهران آغاز شد. در آن زمان، ما 4 کلاس داشتیم و تعداد دانشجویان به 70 نفر می رسید. این گروه از دانشجویان پس از فارغ التحصیل شدن، به تدریس این زبان، ترجمه کتب یا فعالیت هایی دیگر مربوط به مبادلات فرهنگی میان دو کشور مشغول شدند.

با وجود گروهی از دانشمندان چینی و ایرانی که به زبان چینی و پارسی تسلط دارند، مبادلات فرهنگی میان دو کشور روز به روز بیشتر و عمیق تر می شود. این نیز نقشی مهم در افزایش درک مردم دو کشور ایفا کرده است.