علیرضا محمدبیگی خالدی به همراه یک خبرنگار ایرانی دیگر هماکنون برای آشنایی بیشتر با فرهنگ اقوام و اقلیتهای مسلمان منطقه خودمختار شینجیانگ در این منطقه به سر میبرد. پس از گذشتن چند روز از سفر وی و آشنایی با اقلیتهایی نظیر اویغورها، مغولها و قزاقها نظر وی را درباره این اقلیتها و شباهت آنها با مردم ایران جویا شدیم وی با اشاره به امکاناتی که دولت چین در اختیار مردم این منطقه گذاشته است گفت: ما سه اقلیت مغول، اویغور و قزاق را در این منطقه از نزدیک دیدم؛ به خانههای آنها رفتیم و با آنها همغذا شدیم. این اقلیتها همگی در کنار هم و به شادی در شینجیانگ در حال زندگی هستند و هیچ مشکلی ندارند و از دولت چین هم رضایت کامل دارند چرا که دولت چین امکاناتی را در اختیار اقلیتهای این منطقه فراهم کرده تا بتوانند زندگی شاد و راحتی داشته باشند.
به نظر علیرضا محمدبیگی خالدی وجه تشابه اصلی اقوام و اقلیتهای مسلمان شینجیانگ با مردم ایران اهمیت دادن به سنتهاست «همانطور که مردم ایران به سنتهای قدیمی و اصیل خود علاقه زیادی دارند مردم این اقوام نیز تلاش زیادی برای حفظ سنتهای خود دارند به عنوان مثال در خانههای این مردم رنگهای قدیمی به چشم میخورد و استفاده از لوازم سنتی و نوع چیدمان وسایل خانه و حتی پوشش افراد ریشه در گذشته و سنتهای آنها دارد». وی در ادامه با اشاره به علاقه مشترک مردم ایران و شینجیانگ به موسیقی و آواز گفت: اقلیتهای قومی شینجیانگ به موسیقی و آواز علاقه زیادی دارند، در ایران هم مردم به موسیقی و آواز سنتی ایرانی توجه بسیاری دارند و با این موسیقی آرامش پیدا میکنند.
نکته دیگری که برای او جالب بود تمایل مردم به استفاده از غذاهای حلال بود «البته ادویهها و مزهها متفاوت است اما از آنجا که این اقلیتها مسلمان هستند از نظر خوردن غذاهای حلال با مردم ایران شباهت دارند.» از نظر این خبرنگار ایرانی ویژگی مثبت دیگر اقوام و اقلیتهای شینجیانگ خونگرمی و مهاننوازی آنها بود که شباهت زیادی با مردم ایران داشت «اقلیتهای شینجیانگ واقعاً خونگرم هستند و به یکدیگر محبت میکنند؛ با یکدیگر دست میدهند و سلام و احوالپرسی میکنند؛ همدیگر را در آغوش میگیرند و با هم روبوسی میکنند؛ مردم ایران هم که به خونگرمی در همه جای دنیا شهرت دارند»
وی با اشاره به تنوع فرهنگی مردم این منطقه از نظر جغرافیایی شباهت بیشتر آداب رسوم اقوام شمال شینجیانگ با ایران قدیم نیز گفت: به نظر من هر چه به شمال شینجیانگ نزدیک میشویم، سنتهای مردم به آداب و سنن مرسوم در ایران قدیم نزدیکتر میشود چرا که در گذشته مرزهای ایران تا آن سوی مرزهای کنونی افغانستان و تا نزدیکی مرزهای چین گسترده بوده است و شباهتهای فرهنگی کنونی اقلیتهای شینجیانگ با مردم ایران به خاطر گذشته است و به همین خاطر هر چه به شمال شینجیانگ نزدیک میشویم از نظر فرهنگی ارتباط نزدیکتری با مردم برقرار میکنیم.
با توجه به نزدیک شدن به ایام ماه رمضان از علیرضا محمدبیگی خالدی نظرش را درباره ماه رمضان و روزهداری جویا شدیم «ماه رمضان ماه نزدیکی به خداست و در این ماه همه انسانها فرای روزه بودن از نظر جسمانی و تحمل گرسنگی در یک زمان مشخص از روز باید از همه نظر رفتار یک روزه دار را داشته باشند و همه اعضای بدنشان مثل چشم و گوش و دست و دهان نیز باید روزه باشد»
او با اشاره به تفاوتهای شرایط ایران با شینجیانگ برای مسلمانان و روزهداران با تأکید بر ارزش و اجر معنوی بیشتر مسلمانان این منطقه گفت: در ایران روزه گرفتن و رعایت حال روزهداران یک امر مرسوم است؛ روزهخواری در برابر روزهداران جرم محسوب میشود و بهطور کلی قانون از روزهداران حمایت میکند اما روزه گرفتن برای کسانی که شرایط سختتری دارند و در اقلیت هستند اجر و ثواب بیشتری دارد. من به مردم شینجیانگ به خاطر اینکه مسلمان هستند و ماه رمضان را روزه میگیرند تبریک میگویم. این مردم با وجود اینکه در اقلیت هستند روزه میگیرند. ممکن است کسانی که با دین اسلام آشنایی نداشته باشند ندانند که روزه گرفتن چیست و در برابر مسلمانان غذا بخورند اما اقلیتهای مسلمان با وجود همه سختیها روزه میگیرند.
علیرضا محمدبیگی خالدی صحبتهای خود را با اشاره به شایعه ممنوعیت روزهداری برای اقلیتهای شینجیانگ به پایان رساند «ممنوعیت روزهداری در شینجیانگ توسط دولت چین نیز باید بگویم که تنها یک شایعه کذب و نادرست است. با توجه به آنچه که ما در این چند روز دیدیم برخورد مردم و دولت با مسلمانان بسیار رضایتبخش است و مسلمانان به راحتی در این منطقه مشغول زندگی هستند و مطمئناً در ایام ماه رمضان هم به همین ترتیب روزه خواهند گرفت و نماز عید را برپا خواهند کرد.