تاثیر زبان فارسی در چین

پرپیداست زبان فارسی صرف نظر از اهمیتی که امروزه دارد، یکی از زبان های رایج و فرهنگی بزرگ در جهان باستان بوده و اکنون نیز هیچ تحقیق شایسته ای در زمینه های خاورشناشی بدون دانستن زبان فارسی و استفاده از منابع فارسی امکان پذیر نیست.

زبان فارسی طبق نوشته های جهانگردانی مانند پادری اودوریک، مارکوپولو و ابن بطوطه، در دوران فعالیت راه ابریشم، زبان بین المللی و بازرگانی در مناطق چینی راه ابریشم بوده و به دستور امپراطوران چینی، در چین قدیم مدرسه هایی بریا تدریس زبان فارسی و تربیت کارمندان فارسی دان تاسیس شده بود که در اسناد تاریخی و رویدادهای چینی به آن اشاره شده است.

علاوه بر این، زبان فارسی در چین زبان فرهنگی و دینی مسلمانان بوده است و هنوز هم در آموزشگاه های اسلامی که زبان چینی "نظام اموزشی مسجدی" خوانده می شود، زبان فارسی برای دانشجویان معارف اسلامی تدریس می گردد. واژه هوی هوی که امروزه در زبان چینی به معنای مسلمان است، در چین قدیم معنای فارسی زبان و زبان فارسی داشت و چون فارسی زبان دینی و فرهنگی مسلمانان بوده، به تدریج هوی هوی در زبان چینی معنای مسلمان گرفته است.

نشانه های تاریخی رواج زبان فارسی هنوز در اصطلاحات روزمره دینی رایج در میان مسلمانان و بعضی از واژه های فارسی که وارد زبان چینی شده اند، همچنین در کتیبه ها و سنگ نوشته ها تاریخی که به زبان فارسی در سراس چین وجود دارند، نمایان است. تعداد نسخه های خطی فارسی نیز در چین فراوان است.

اینکه فارسی در سرزمین چین رواج و رونق داشته امر شگفت آوری نیست، چرا که بین دو کشور ایران و چین از دوران های باستان تا عصر حاضر، روابط نزدیک در زمینه های مختلف تجاری، سیاسی و فرهنگی وجود داشته و رفت و آمد ایرانیان به چین و سکونت آنان در شهر های مختلف و ازدواج اغلب آنان با دختران چینی باعث می شده که زبان و فرهنگ ایرانی نیز در چنی نفوذ یابد. در اسناد چینی از مردمان غیر چینی به نام "پوسیو" یا "پوسه" نام برده شده که به پارسیان و پارسایان وایرانی ها که از راه دریای پارس به پین وارد می شده اند اطلاق شده است.

پرفوسورلیو یین شینگ، استاد تاریخ مغولی دانشگاه نان جین سرگرم شناسایی واژه های فارسی راه یافته در در زبان چینی است. او تاکنون بیش از 700 واژه را فهرست کرده است. اینکه در منابع تاریخ چین مسلم است که نخستین نامه خاقان چین به درگان پاپ در اروپا به زبان فارسی بوده و گویا مارکوپولو با استفاده از زبان فارسی می توانسته به راحتی به هه جا راه پیدا کند.

مطالعات تاریخی نشان می دهد که ورود اسلام به چین بر بالهای زبان فارسی بوده و مطالعات اسلامی بدین زبان دلنشین در دل های مردم آن دیار رخته کرده است. بدین سان، اگر هنوز نیت نماز های یومیه، اسامی نماز ها، شعائر اسلامی و جملات رسمی در عقد و ازدواج و بسیاری موارد دیگر هنوز به زبان فارسی ادا می شود، نباید تعجب کرد. علاوه بر آن، بسیاری از اصطلاحات اسلامی که در ایران به زبان عربی استفاده می شود، در چین به زبان فارسی بیان می گردد.

نیاز به زبان فارسی در چین قدیم چنان زیاد بوده است که در زمان سلسله منیگ یک فرهنگ چینی به فارسی در چین تالیف شد. در حوزه های علمیه سنتی در شین جیانگ شان دونگ، شان شی ، فارسی زبان اصلی آموزش بوده و گسترش و کاربرد زبان فارسی در بین مسلمانان و غیر مسلمانان چینی مورد تحقیق بسیاری از پژوهشگران چینی بوده است.