دربارۀ آداب و رسوم عید بهار چینی در سال چینی خرگوش

الف: شنوندگان گرامی! عید بهار چینی بر همۀ شما خوش! از شما دعوت می کنم با دومین ویژه برنامۀ عید بهار از بخش فارسی رادیوی بین المللی چین با عنوان «دربارۀ آداب و رسوم عید بهار چینی در سال چینی خرگوش» همراه ما باشید. الف. بله. دیشب سال چینی ببر را با ثمرات و خاطرات فراوانش بدرقه کردیم و صبح امروز با طلوع خورشید، به استقبال سال چینی خرگوش رفتیم. امروز نخستین روز از عید بهار به تقویم قمری چین و نخستین روز از سال چینی خرگوش است. با آرزوی سلامتی و موفقیت برای شما همراهان گرامی، سال چینی خرگوش را به شما شادباش می گوییم.

ب: من هم برای شما و خانواده هایتان خوشبختی و سلامتی و موفقیت در همۀ کارها آرزو می کنم. حالا که عنوان ویژه برنامۀ این ساعت ما «دربارۀ سال چینی خرگوش» است، چطور است یک «تبریک خرگوشی» بگوییم؟

الف: پیشنهاد خوبی است! من آرزو می کنم که شنوندگان ما در سال جدید به سرزندگی و چابکی خرگوش باشند!

ب: من هم آرزو می کنم که شنونده های کوچولوی ما که مثل خرگوش دوست داشتنی هستند، مثل خرگوش باهوش هم باشند و در سال چینی خرگوش در درس هایشان موفق تر باشند. می بینم که شما هم لباس نو پوشیده اید و حسابی به خودتان رسیده اید!

الف: متشکرم! بله! امروز روز اول سال نو است و ما چینی ها طبق آداب و رسوم قدیمی، در سال نو کفش و لباس نو به تن می کنیم و آن را نشانۀ خوش یمنی برای سال نو می دانیم. غیر از این، کارهای مهم دیگری هم هست که از واجبات سال نو است. شما می دانید آن کارهای مهم چیست؟

ب: جواب این سؤال برای من سخت نیست. مهم ترین کار چینی ها در ایام سال نوی چینی دید و بازدید با بزرگ ترهای خانواده، مخصوصاً پدربزرگ ها و مادربزرگ ها است.

الف: درست است! در روزگاران قدیم، مردم چین در عید بهار در برابر پدر و مادرشان زانو می زدند و سر به زمین می ساییدند. فقط به این نحو می شد اطاعت و احترام به والدین را نشان داد.

ب. که این طور! شما امروز هم این کار را می کنید؟

الف: امروز دیگر این طور نیست. خیلی از مردم وقتی در عید بهار به دیدار پدر و مادرشان می روند، فقط با فشردن دست هایشان به یکدیگر به آنها ادای احترام می کنند؛ والدین هم از این طرز احترام خوشحال می شوند.

ب: فکر می کنم سال نو در همه جای دنیا، بهترین و خاطره سازترین روزها برای بچه ها است و آنها در این روزها از همه خوشحال ترند؛ چون که از بزرگ تر ها عیدی می گیرند.

الف: بله! این هم از رسوم چینی ها است. معمولاً بزرگ ترهای خانواده مقداری پول در یک پاکت قرمز می گذارند و به عنوان «عیدی» به بچه ها می دهند. با ثروتمندتر شدن مردم چین، مبلغ عیدی ها هم بیشتر می شود. الآن دیگر عجیب نیست که یک بچۀ کوچک در ایام عید بهار چند هزار یوان عیدی بگیرد.

ب: می شود حدس زد. اگر هر کدام از بزرگ ترهای خانواده و بستگان یک یا چند صد یوان عیدی به یک بچه بدهد، جمعش چند هزار یوانی می شود.

الف: خیلی از بچه ها با این عیدی ها اسباب بازی و لوازم التحریر می خرند. بعضی ها هم عیدی هایشان را پس انداز می کنند. چون با این که سنشان کم است، ولی آرزوها و برنامه های بزرگ و بلند مدتی برای آینده دارند. گوئو که یو یک بچۀ پکنی می گوید: «من عیدی هایم را پس انداز می کنم و وقتی بزرگ شدم هزینۀ دانشگاهم را خودم می دهم». (نوار دوم)

ب: معلوم است که این دوست کوچک ما از خیلی قبل از سال خرگوش باهوش بوده است. از الآن به فکر دانشگاه است.

(ترانه) (نوار سوم)

ب: مقداری دربارۀ آداب و رسوم روز اول عید بهار صحبت کردیم، اما از هر چه بگذریم، در این سال خرگوش، صحبت خرگوش خوش است! متوجه شدم که نوزادانی که در سال 2011 به دنیا می آیند، آن طور که در زبان چینی گفته می شود، «متعلق به خرگوش» هستند؛ درست است؟

الف: بله! درست است. کسانی که متولد سال های 1999، 1987 و 1975 هستند هم به «خرگوش تعلق دارند». در چین بسیار معمول است که غیر از سن افراد، از تعلق آنها به صور فلکی هم پرسیده می شود.

ب: امسال که سال خرگوش است، لطفاً اشاره ای به نکته ای ادبی یا فرهنگی دربارۀ خرگوش در چین بکنید.

الف: در شجره نامۀ خدایان چین، خدابانوی ارشدی به نام وآن مو نیان نیان وجود دارد. این خدابانو مسؤول عمر طولانی است زیرا اکسیری ساخت که اگر انسانی بخورد، عمر جاودان می یابد و هرگز پیر نمی شود. طبق افسانه های چینی، خرگوش در خدمت این خدابانو است. به این دلیل چینی های باستان بر این باور بودند که خرگوش ها عمر طولانی دارند. امروزه هم بر این باور هستند که سال خرگوش نمادی از طول عمر و سلامت تن است.

ب: من یک عبارت چینی دربارۀ سال و نماد حیوانی آن شنیدم. ولی معنی آن را نمی دانم. آن عبارت «سالِ بان مین» بود. معنی این عبارت چیست؟

الف: «سال بان مین» به سالی گفته می شود که برای هر فرد تکرار سال تولد او در هر دوازده سال یک بار است. چینی ها عقیده دارند که افرادی که سال تولد آنها تکرار شده، در آن سال ممکن است با حوادث بدی مواجه شوند؛ مثلا بیمار شوند یا پولشان را از دست بدهند... بنابراین سعی می کنند در آن سال دقت بیشتری بکنند.

ب: حالا این باورها واقعاً حقیقت دارد؟

الف: البته اینها افسانه های باستانی و عامیانه است. با این حال خیلی از چینی ها هنوز میل دارند در این سال کمربند سرخی به کمر ببندند تا برای آنها خوشبختی بیاورد.

ب: من هم آرزو می کنم کسانی که متولد سال خرگوش هستند، موفق و سالم باشند.

الف: من هم همین طور. در پایان برنامۀ امروز از شما دعوت می کنیم به ترانه ای از یه لی یی، خوانندۀ هنگ کنگی با نام «خورشید فردا را به تو می دهد» گوش کنید. ما هم اولین پرتوهای خورشید سال چینی خرگوش را نثار شما می کنیم و امیدواریم در این سال در کارهایتان موفق باشید و زندگی را همراه با خانواده هایتان به خوشبختی بگذرانید. تا ویژۀ برنامه ای دیگر به شما بدرود می گوییم.