خانۀ نوی آقای ابراهیم صمد

کاشغر در جنوب غربی منطقۀ خودمختار شین جیان، شهری با حدود 1200 سال قدمت است. عمدۀ جعمیت این شهر را اویغورها تشکیل می دهند و بسیاری از مناطق قدیمی شهر سیمای 4 قرن پیش خود را حفظ کرده اند. خانه های گلی به هم پیوسته، کوچه های تنگ و پر پیچ و خمی را تشکیل می دهند. ولی همزمان با گذر زمان و رشد جمعیت، ساختار این خانه ها بدون تجهیزات اساسی قادر به تحمل بار اضافی نیستند و رفته رفته ضعیف و شکننده شده است.

آقای ابراهیم صمد که حدود 60 سال دارد، در بخش باستانی کاشغر زندگی می کند. خانۀ ده اتاقی او که از اجدادش به ارث رسیده، از چوب و کاه گل ساخته شده بود و در آن با سوزاندن هیزم، خوراک می پزند. شرایط زیست در این خانه بسیار نامناسب و در عین حال دارای خطرات نهان ایمنی بسیاری بود. ابراهیم صمد به خبرنگاران رادیوی بین المللی چین گفت:

«خانه های ما چوبی و کاه گلی و بسیار نامرتب بود».

شهر کاشغر در منطقه ای لرزه خیز واقع شده و طبق بررسی ها، خانه های بخش باستانی این شهر توان مقاومت در برابر زمین لرزه را ندارد. بنابراین شهرداری کاشغر در ماه مۀ سال 2009 کارهای آزمایشی بهسازی بخش باستانی شهر را آغاز کرد. خانوادۀ ابراهیم صمد از نخستین خانواده هایی است که از این پروژه سود برده است. از زمانی که پروژۀ نوسازی خانه اش آغاز شد، هر روز برای سرکشی به ساختمان می رود. او با خوشحالی به ما می گوید:

«الآن بنا به درخواست ما و حمایت و کمک شهرداری، خانۀ ما در محل سابق خود، نوسازی شده و حالا بزرگ تر و زیباتر از قبل شده است».

خانۀ نوسازی شدۀ آقای ابراهیم صمد در محل سابقش واقع است، 17 اتاق دارد و زیربنای آن حدود 250 متر مربع است. دولت هزینۀ نوسازی خانه را پرداخت کرده و ابراهیم صمد فقط بهای درها، پنجره ها و تعمیرات جزئی را پرداخته است. خانۀ جدید او حدود 300 هزار یوان ارزش دارد، در حالی که خودش فقط 120 هزار یوان صرف نوسازی آن کرده است.

در اواخر سال 2009، وقتی که کار نوسازی خانه به پایان رسید، 5 عضو خانواده اش فوراً به آنجا نقل مکان کردند. خانۀ نوی آنها بسیار بزرگ تر و جادارتر از گذشته است و نخستین بار در آن به تلفن، تلویزیون کابلی و اینترنت دسترسی دارند. همچنین به دلیل افزوده شدن دستشویی مدرن، لوله کشی آب و گاز طبیعی، زندگی ساکنان خانه بسیار راحت تر از قبل شده است.

اعضای خانوادۀ ابراهیم صمد از زندگی در خانۀ نو بسیار راضی و خوشحال هستند. طلا قیز دختر 12 سالۀ ابراهیم صمد اتاق شخصی اش را به ما نشان می دهد و می گوید:

«می خواهم تختخوابم را اینجا بگذارم، یک قفسه اینجا بگذارم، رایانه ام را اینجا می گذارم... درس هایم را در اتاق خودم خواهم خواند. می خواهم در آینده وکیل بشوم».

خانوادۀ ابراهیم صمد به خانۀ نوی خود افتخار می کند. خیلی از دوستان و اقوام و خویشان او معمولاً از خانۀ او دیدن و حتی مدت کوتاهی در آن زندگی می کنند.

او می گوید:

«حالا شرایط زندگی ما بهتر شده است. بعضی از اقوام و خویشان من وقتی به شهر می آیند، در خانۀ من اقامت می کنند. یکی از اقوام من که حدود 70 سال دارد الان در منزل من اقامت دارد. در خانۀ من همیشه به روی آنها باز است».

در ده سال گذشته، درِ خانۀ ابراهیم صمد به روی مهمانان آشنا و غریبه باز بوده و وقتی دهقانان از روستا برای خرید یا کار به شهر می آیند، در خانۀ او اقامت می کنند. ولی قبلاً این خانه بسیار ساده و دارای امکانات کمی بود و هر مسافری فقط یک یوان به ازای یک شب اقامت به ابراهیم می پرداخت. ولی حالا که خانۀ او مجهزتر شده درآمد او نیز از این راه افزایش یافته است.

او می گوید:

«همین الان 5 اتاق خالی را اجاره داده ام. بعد از زمستان امسال، این اتاق ها را کمی تزئین می کنم و از بهار سال آینده منزلگاه را دوباره باز می کنم. آن موقع برای یک شب اقامت، نفری حداقل 5 یوان می گیرم».

در سال 2009 در بخش قدیمی شهر کاشغر جمعاً حدود 8600 خانواده مثل خانوادۀ ابراهیم در خانۀ جدید خود اقامت کردند. شهرداری کاشغر قصد دارد طی 4 سال آینده دست کم 65 هزار خانوادۀ دیگر را نیز به خانه های نو منتقل کند.

پروژۀ بهسازی بخش قدیمی شهر کاشغر مورد تقدیر محافل مختلف کشور قرار گرفته است. مقام های یونسکو، نهاد فرهنگی سازمان ملل نیز پس از بازدید از محل تأیید کرده اند که بازسازی این محل ضمن حفظ ویژگی ها و معماری سنتی این شهر باستانی، حکایت از اصل انسان محوری در امور دولت چین دارد و کاملاً با معیارها و رسوم بین المللی منطبق است. تجربیاتی که در این راه به دست می آید باید در تمام جهان مورد استفاده قرار گیرد.