مقبرۀ سربازان سفالی ( تراکوتا –Terracotta )

یکی از دیدنی ترین آثار تاریخی در شهر شیان(Xi'an) واقع در شمال غرب چین، مقبرۀ سربازان سفالی است. این آثار باستانی عظیم که آرامگاه نمادی از سربازان نخستین امپراطور سلسلۀ "چین" (Qin) است، 2200 سال پیش به دستور امپراطور "چین شی هوان" (Qin Shi Huang) ساخته شده است. امپراطور "چی" که به زندگی پس از مرگ معتقد بود دستور داد مجسمه های متعددی از سربازان، اسبها، گاری ها، لوازم مورد نیاز وغیره ساخته و به هنگام مرگ وی با او دفن شود.

مقبرۀ سربازان سفالی در سال 1974 میلادی (1353 هجری شمسی) به دست مزرعه دارانی که در جستجوی آب به کندن زمینهای خود مشغول بودند، کشف شد. وسعت این آثار باستانی در حدی است که از آن زمان تا کنون، کاوشگران و مرمت کاران چین موفق شده اند فقط بخشی از این آثار را کشف و بازسازی کنند. مقبرۀ سربازان سفالی شامل نمونه های گِلی سربازان، گاری ها، اسبها و لوازم امپراطور در اندازۀ طبیعی آنها است که در عمق 7 متری زمین مدفون شده اند.

بنا بر تخمین، در حدود 8000 مجسمۀ گِلی سربازان در این مقبره موجود است که مرمت کاران تا کنون موفق به بازسازی 2000 عدد آن شده اند. بنا بر روایات تاریخی، امپراطور "چین" هنگامیکه سیزده ساله بود دستور ساخت مجسمه ها را داد و ساخت آنان تا 2 سال پس از فوت وی طول کشید. در حدود 700000 کارگر و مجسمه ساز در ساخت این مجموعۀ عظیم نقش داشته اند. نکته ای که در ساخت این مجسمه ها جالب به نظر می رسد این است که چهرۀ هیچ کدام از این سربازان به یکدیگر شبیه نیست و بنا بر گفتۀ راهنمای تاریخی محل، مجسمه ها دقیقاَ از روی سربازان حاضر در آن زمان ساخته شده اند، یعنی شما با نگاه کردن به چهرۀ مجسمه ها می توانید چهرۀ واقعی سربازان امپراطور "چین" را در نظر بیاورید!!

ارتفاع مجسمه ها ی سربازان بین 1.83 تا 1.95 متر است که نشان دهندۀ قد بلند سربازان امپراطوری در آن زمان بوده است. از لباسها و پوشش سربازان می توان به درجه و مقام آنان در ارتش پی برد. لباس و کفش و حتی مدل آرایش مو، از سربازان معمولی تا بالاترین رتبۀ آنان یعنی ژنرالی، متفاوت است. مجسمه ها همه به رنگ خاک و همگی دارای رنگی یکسان هستند. اما جالب است بدانید که نمونۀ اولیۀ این مجسمه ها از ابتدا اینگونه نبوده است. مجسمه های تراکوتا در ابتدا همگی دارای رنگ آمیزی های متنوع و دقیقاَ برابر رنگهای اصلی نمونه های زندۀ آنها بوده اند. ولی متاسفانه به محض اینکه مجسمه ها از زیر خاک بیرون آورده می شوند و در معرض هوا قرار می گیرند تنها در عرض چند ثانیه رنگ خود را از دست می دهند و تنها چیزی که باقی می ماند رنگ خاکی آنها است. به همین دلیل مسئولان فرهنگی چین اعلام کرده اند که تا زمان پیدا کردن راه حل مناسب برای حفظ رنگ اصلی مجسمه ها، گشودن دیگر نقاط این آرامگاه عظیم را متوقف خواهند کرد.

آرامگاه سربازان سفالی در یک و نیم کیلومتری محل دفن امپراطور واقع شده است. احتمال میرود که در زیر تمامی این مسافت یک و نیم کیلومتری دنیائی از دیگر مجسمه های سفالی مدفون باشد! مقبرۀ خود امپراطور "چین" نیز فقط تا قسمتی خاک برداری و بررسی شده است. به دلیل وجود مواد و گازهای سمی خطرناک که برای حفاظت از آرامگاه امپراطور در محل دفن او به کار رفته است، گشودن و مرمت آن کمی با مشکل مواجه است . در حال حاضر آرامگاه اصلی امپراطور به صورت تپۀ کوچکی از دور نمایان است. بنا بر مشاهدۀ برخی از کاوشگران که قسمت گشوده شدۀ آرامگاه امپراطور را دیده اند، نمونه هائی از رودهای نقره ای و نمونه های دیگری از مظاهر حیات در این مقبره ساخته شده است.