محصولات لیان شان بو

حتماً سریال «جنگجویان کوهستان»، قهرمانان و ماجراهای آن را به خاطر دارید. حتماً به خاطر دارید که نام قعلۀ کوهستانی که مخالفان حاکم ستمگر کم کم در آن گرد آمدند و سرانجام به گروه بزرگی تبدیل شدند و علیه ستم کائو چیو شوریدند، «لیان شان بو» بود.

این افسانۀ چینی برگرفته از وقایعی است که در طول تاریخ سرزمین پهناور چین رخ داده است. چین علی‌رغم پوشش فرهنگی بسیار پهناوری که از دیر باز به شرق آسیا داده، خود همواره یکپارچه نبوده است، به طوری که حتی از یک دورۀ تاریخی آن به عنوان «کشورهای جنگجو» نام می بردند. علی الخصوص در این دورۀ طولانی و پررنج برای مردم، حکمرانان محلی به تنها چیزی که فکر می کردند، کشورگشایی بود و جنگ. در سده های بعد کشمکش های داخلی حتی به کنفسیوس، حکیم بزرگ زمان، که در به در دنبال حاکم دوراندیشی بود، تا اندیشه‌ها و آموزه هایش را در قلمرو او گسترش دهد، مجال ندادند.

در چنین وضعیت سخت و در عین حال بلاتکلیفی که مردم نمی‌دانستند اگر در جنگ‌ها کشته نشوند، اندک محصولشان را کدام حاکم به بهانۀ مالیات خواهد گرفت، مخصوصا در دورۀ سلسلۀ سون، بودند بعضی از مردم و حتی مقامات عاصی که به معنای واقعی کلمه سر به کوه، آن هم کوه‌های صعب العبور می گذاشتند «که تا یک دم بیاسایند، ز دنیا و شر و شورش».

زندگی کوهی هر چه از دست ظلم حاکم و شحنه هایش آسوده بود، کمبودهای زیادی داشت. اول این که انسان برای زندگی در اجتماعی هر چند کوچک، نیاز به قانون دارد. بدیهی است اولویت کسانی که از دست حاکم و مامورانش فرار کرده بودند، رد و بی اعتبار کردن مظالمی بود که به اسم قانون در کشور بر آنها تحمیل و جاری می شد.

نیاز مبرم دوم این اجتماعات کوهی، ابزار و تجهیزات بود. مردم در بالای کوه هم همان ابزاری را برای زندگی لازم دارند که در شهر داشتند و استفاده می کردند. مخصوصاً ابزار جنگی برای دفاع از اجتماعی که برساخته بودند. باز هم بدیهی است که برای تهیۀ چنین تجهیزاتی نمی توانستند به همان شهری مراجعه کنند که از آن فرار کرده بودند.

همین نیازها و محدودیت ها باعث می شد که اندک افراد این اجتماعات کوچک از نهایت استعداد و ابتکار و خلاقیت خود استفاده می کردند و از هر چه که در شهرها و روستاها بود، نمونه ای ابتدایی می ساختند. از تیر و کمان و نیزه و سپر و شمشیر گرفته تا چرخ و دلو چاه و طناب و دارو و ساز موسیقی و هر چه که به ذهنتان برسد.

کم کم چنان شد که این ابزارها برای خود شخصیتی یافته و در تمدن چین جایگاهی پیدا کرد و نام خاصی گرفت. «شان جایی» یعنی «کوه ساز» یا «محصول کوهی».

امروزه در چین از همین اصطلاح در اشاره به محصولاتی که رونوشتی از نمونۀ اصلی هستند، استفاده می شود. جمعیت هدف محصولات رونوشتی یا «کوه ساز» مردم کم درآمد داخل و خارج کشور هستند. در ساخت این محصولات گاه چنان دقت و مهارت و سلیقه ای به کار می رود که با جنس اصلی پهلو به پهلو می زنند. یک دلیل عمدۀ ارزان بودن محصولات لیان شان بو، نیروی ارزان تولید در چین پرجمعیت است. بسیاری از مارک های «کوه ساز» مخصوصاً در عرصۀ الکترونیک، که تولیدشان از زمان آغاز اصلاحات و درهای باز در چین در سی سال پیش، با حداقل امکانات و پول شروع شد، همراه با زمان اکنون به چنان پیشرفتی رسیده که در واقع خود نمونه ای اصلی و دارای ویژگی های منحصر به فرد در مقایسه با نمونۀ اولیه محسوب می شوند.

این روند، دست کم در چین ثابت کرده است که راه خودکفایی، از ساخت و استفاده از محصولات لیان شان بو می گذرد.