دیلینار و مشرپ

چندی پیش، هنر رقص و آواز «مشرپ همیشه» که از سوی گروه هنری دیلینار در شین جیانگ اجرا می شود، در سومین دور جشنواره بین المللی رقص های قومی شین جیانگ در تئاتر هنر شین جیانگ به نمایش در آمد. این نخستین بار است که مشرپ به سبک رقص و آواز و به طور کامل روی صحنه آورده شد.

کارگردان این اجرا دیلینار عبدالله است. وی رقصنده مشهور و معاون رییس انجمن رقص چین و رییس انجمن رقص شین چینگ است. روی صحنه آوردن مشرپ شین جیانگ رویای وی بود.

(نوار دیلینار)

"فکر می کنم که هنر و فرهنگ شین جیانگ از جمله فرهنگ سنتی این منطقه بسیار قدمت دارد. لازم است که شین جیانگ چنین برنامه های تفریحی شبانه را را برگزار کند تا مردم سراسر چین و حتی سراسر جهان با شین جیانگ و با فرهنگ سنتی ملت چین آشنا شوند."

«دیلینار عبدالله» هنرمند مشهور و رییس «انجمن رقص شین جیانگ» در سال 1966 میلادی در یک خانواده هنرمند در شهر ارومچی، مرکز منطقۀ خودمختار شین جیان اویغور به دنیا آمد. پدرش رییس ارکستر گروه رقص و آواز شین جیان و مادرش نیز عضو همین گروه بود. به همین دلیل خاطرات دیلینار از کودکی اش توام با رقص زیبای مادر و آواز دلنشین پدر است. او در سن4 سالگی می توانست با پوشیدن کفش باله برقصد و در 6 سالگی می توانست ضمن نواختن دوتار آواز بخواند.

سال 1982 میلادی دیلینار عبدالله از دانشکدۀ قومی مرکزی فارغ التحصیل شد. با وجود اینکه مسئول دانشکده بارها از او برای تدریس در دانشکده دعوت می کند اما وی تصمیم بازگشت به زادگاهش شین جیانگ را می گیرد.

دیلینار عبدالله می گوید:

"اگرچه شین جیانگ با پکن فاصله چندانی ندارد اما با این حال همه افراد نمی توانند برای یادگیری رقص به پکن بروند. لذا این وظیفه من است تا آنچه را که در پکن آموخته ام در اختیار دیگران قرارداده و آن را در زادگاهم گسترش دهم. شین جیانگ بیش از هر مکان دیگری نیازمند ماست."

مشرپ در زبان اویغوری به معنی "گردهمایی" است و نوعی برنامه تفریحی سنتی مردم قوم اویغور است. بر اساس آداب و رسوم قدیمی، مشرپ معمولا در پایان هفته و یا فصل استراحت و کم کار کشاورزان برگزار می شود. مردان و زنان، سالمندان و کودکان، همه می توانند در آن شرکت کنند. موضوع مشرپ شامل موسیقی، رقص، آواز، داستان گویی، شوخی، خواندن شعر و برنامه های تفریحی دیگر است. به سبب آنکه موضوع آن بسیار گوناگون است، بسیار مورد پسند مردم قوم های مختلف شین جیانگ قرار می گیرد.

(نوار دیلینار)

"«مشرپ همیشه» رویای من از کودکی ام بود. مردم قوم اویغور هرگز مشرپ را کنار نمی گذارند. آن ها بسیاری از دانش ها را از مشرپ آموخته و به همدیگر احترام می گذارند، کمک می کنند و همبستگی دارند. موضوع مشرپ قوم اویغور بسیار غنی است و مردم قشرهای مختلف می توانند در مشرپ آواز بخوانند و برقصند."

در شین جیانگ، هیچ کسی نیست که مشرپ را نشناسد و هیچ اویغوری نیست که در تمام زندگی در مشرپ شرکت نکرده باشد. مشرپ به بخشی از زندگی مردم قوم اویغور تبدیل شده است. سال 2010، مشرپ در فهرست میراث فرهنگی معنوی یونسکو قرار گرفته و به اثر نماینده میراث فرهنگی جهانی چین تبدیل شد.

دیلینار می گوید:

"مشرپ در مناطق مختلف شین جیانگ ویژگی خودش را دارد. منطقه خودمختار قوم اویغور شین جیانگ بیش از 30 سی دی درباره مشرپ منتشر کرده است. ما برای تمرین "مشریپ همیشه"، بیش از 30 سی دی را برای چندین بار تماشا کردیم. ما چند مشرپ را که نسبت به دیگران ویژگی های بیشتری و خاص تری داشتند را در این برنامه به نمایش گذاشتیم."

«مشرپ همیشه» فرصتی برای آشنایی همه جانبه با فرهنگ مشرپ را برای تماشاگران فراهم کرده است. این رقص داستان دو عاشق اویغوری را به سبکی جدید و با شیفتگی مخصوص مشرپ نشان می دهد. در این نمایش، صحنه های کشت و کار، چشم انداز جنگل، محصولات فراوان و جشن و شادی دیده می شود. رقص زیبا و آواز دلنشین تاثیر مشرپ بر زندگی مردم قوم اویغور را به طور کامل نشان داده است. اجرای بسیار زیبای بازیگران موجب شد تا تشویق و تمجید تماشاگران در پایان نمایش قطع نشود.

(نوار محل شب نشینی)

"پس از اجرای سیاست اصلاحات و درهای باز در چین، شین جیانگ نیز به سرعت تغییر کرده است. بدین سبب، زندگی کنونی ما با زندگی قبلی بسیار فرق می کند. با اینکه داستان این رقص درباره زندگی قدیمی مردم است، اما ما با نوآوری در زمینه های موسیقی، لباس، رقص و غیره، زندگی سعادتمند و دورنمای زیبای مردم شین جیانگ را نشان می دهیم."

شیرعلی بازیگر 29 ساله و بازیگر اصلی «مشرپ همیشه» به خبرنگار می گوید:

(نوار)

"پدربزرگ، مادربزرگ، برادران و خواهران وقتی که جمع می شوند، موسیقی می نوازند، می رقصند و آواز می خوانند. مثلا در روز تولد، عید نوروز و عید قربان. آن ها در خانه این کار می کنند و ما در صحنه می رقصیم. کمی فرق می کند." وی با اشاره به نمایش خود در صحنه می افزاید:

(نوار)

"بسیار به هیجان آمدم. زیرا می توانیم این رقص سنتی را روی صحنه بیاوریم. من به عنوان یک رقصنده، با دیدن رضایت تماشاگران، به ارزش زحماتم پی می برم."