خیابان سنتی "ار دائو چیائو" در شین جیان

مردم منطقه خودمختار شین جیان قومیت اویغور می گویند که اگر به کاشغر نیایید، نمی توانید بگویید که به شین جیان سفر کرده اید. اگر به خیابان "ار دائو چیائو" نیایید، نمی توانید بگویید که در شهر ارومچی بوده اید. در این خیابان با طول 1200 متر، هر صبح به دنبال طلوع آفتاب، فروشگاه ها در دو طرف خیابان باز می شود. در این خیابان همیشه مسافران از قومیت های مختلف چینی و مناطق مختلف سراسر جهان که صورت و زبان های آنها خیلی فرق می کند، دیده می شوند. در فروشگاه ها نیز ترانه های پاپ کشورها و صدای چانه زدن مشتری ها به گوش می رسد. تاجران با خوشحالی با زبان های قومیت اویغور، قومیت هان، انگلیسی و روسی جار می زنند.

با وجود آن که خیابان ار دائو چیائو خیلی عریض نیست، اما بسیاری از ساختمان های با سبک اسلامی شین جیان در اینجا دیده می شود. از این میان بازار خیابان ار دائو چیائو، خیابان "مین جیه" شین جیان و بازار بزرگ جهانی شین جیان بسیاری از مسافرهای چینی و روس، پاکستانی و قزاقستانی را به خود جلب می کند.

در سلسله "چینگ" در تاریخ چین، به سبب آن که شین جیان در راه تبادل اقتصادی و تجاری چین با کشورهای غربی قرار داشت، خیابان ار دائو چیائو به مرکز داد و ستد اقلیت های ملی جنوب و شمالی شین جیان با آسیای غربی و میانه تبدیل شد.

پس از تاسیس جمهوری خلق چین، دولت محلی در اطراف خیابان ار دائو چیائو فروشگاه و تآتر تاسیس کرد.

به این ترتیب، خیابان ار دائو چیائو به ناحیه نامدار بازرگانی اقلیت های ملی تبدیل شد.

اوایل سال های 80 قرن گذشته، بازار ار دائو چیائو با مساحت 6 هزار و 756 متر مربع نیز ایجاد شد. این بازار به عنوان بزرگترین بازار خرده فروشی و عمده فروشی محصولات با ویژگی های قومی شین جیان، بیش از 1600 نوع محصولات متفاوت قومی را به فروش می رساند. هر روز بیش از 20 هزار تاجر و جمعیت در اینجا فعالیت می کنند. محصولات با ویژگی شین جیان از اینجا به مناطق داخلی چین و سراسر جهان فروخته می شود.

خیابان ار دائو چیائو نه تنها ناحیه بازرگانی است بلکه منطقه ای مهم است که اقلیت های ملی شین جیان از جمله قومیت اویغور، هویی و قزاق که مسلمان هم هستند، به طور متمرکز در اینجا زندگی می کنند.

در دهه 90 قرن گذشته، خیابان ار دائو چیائو با تخریب زیادی رو به رو شد و راه آن پر از گل و لای و پر جمعیت و خانه های آن با سقف های بسیار کوتاه و قدیمی بود.

یی شیو یین پیرمردی از قومیت هویی که در 17 سالگی وارد شین جیان شده، حالا بازنشسته شد. وی ساکن قدیمی این خیابان است. پیرمرد با اشاره به تاریخ خیابان، به دوره پیش از بهسازی آن اشاره می کند و می گوید: در آن زمان خانه های ما مثل پناهگاه بود. در فصل زمستان از بخاری استفاده می کردیم. شرایط زندگی ما بسیار بد بود.

ماه مارس سال 1999، دولت شهر ارومچی با اختصاص 500 میلیون یوان، خیابان ار دائو چیائو را بر اساس اصول حفظ ویژگی قومی و تاکید بر ویژگی محلی بهسازی کرد.

وان جیان لین معاون شهردار ارومچی با اشاره به بهسازی خیابان ار دائو چیائو توضیح می دهد: در آن زمان، دولت شهر ارومچی قصد داشت این شهر را به یک شهر مدرن تجارت جهانی تبدیل کند. در آسیای میانه و غربی و در چارچوب 5000 کیلومتر مربع کشورهای همسایه، ارومچی شهری بسیار بزرگ است و دلیل آن هم فعالیت دیرینه بازرگان ها در این شهر بود.

او ادامه می دهد: یادم هست که تعداد بازرگان های خارجی که در تمام سال در شهر ارومچی زندگی و محصولات گوناگون را خریداری می کردند، به حدود 20 هزار نفر می رسید و دولت بر اساس اصول حفظ ویژگی قومی و بهسازی شرایط زندگی مردم این کار را انجام داد.

پس از بهسازی، در مقابل بازار قدیمی خیابان ار دائو چیائو، بازار بین المللی شین جیان تاسیس شد. مساحت کل این بازار جدید 39 هزار و 800 متر مربع است و داخل آن برجی برای تماشای مناظر زیبا با 80 متر ارتفاع، یک مسجد، یک سالن تآتر با مساحت 8000 متر مربع، 3000 مغازه، میدان خوراک های خوشمزه با مساحت 3000 متر مربع، میدان تفریحی با مساحت 3000 متر مربع، خیابان پیاده روی برای تفریح و خرید با مساحت 300 متر مربع و همچنین 55 آسانسور ایجاد شد.

زیر نور آفتاب لب بام، این ساختمان ها با سبک اسلامی منحصر به فرد خود می درخشد و بسیاری از مسافران از منطقه های مختلف چین و حتی جهان را به خود جلب می کنند.