ملکۀ ترانۀ بومی «هوا آر»

آنچه می شنوید، آواز « هوا آر» ترانۀ بومی مسلمانان ملیت های مختلف در مناطق شمال غرب چین از جمله نین شیا، گان سو و چین های است که قدمت دیرینه دارد. این ترانه در سالهای اخیر به طرق مختلف از نسلی به نسل دیگر منتقل گشته و موضوعات آن غنی تر شده است. در این میان، خوانندگان برجسته ای به عرصه آمدند و این نوع ترانه قومی رااز روستا به صحنه اجرای بین المللی معرفی کردند. در این برنامه به تعریف داستان زندگی خانم "سو پین" ، خوانندۀ قوم «سالار» می پردازیم.

سو پین که 68 سال دارد، در یک خانواده مسلمان از قوم سالار در استان چین های به دنیا آمد. قوم سالار یکی از ده ملیت مسلمان چین است و مردم آن به ترانۀ « هوا آر» علاقۀ وافری دارند. کشاورزان ویا قایقرانان ساحل رود زرد قادر به سرودن ترانۀ محلی « هوا آر» هستند. سو پین که در این محیط فرهنگی رشد و پرورش یافته بود از زمان خردسالی به خواندن ترانۀ محلی « هوا آر» علاقمند بود و با صدای طلایی خود در صحنه های مختلفی به اجرای ترانه می پرداخت. وی می گوید:

( صدا به زبان چینی)

«من در 9 سالگی بر روی صحنه آواز می خواندم. در آن موقع کشور ما تازه آزاد شده بود و ما برای جشن اصلاحات زمین هایمان ترانۀ « هوا آر» را می خواندیم. من به دلیل کوتاهی قد بر روی میز برای کشاورزان آواز می خواندم.»

تلاش ها و زحمات این دختر نه تنها رضایت هموطنانش را برآورده می ساخت، بلکه مورد استقبال متخصصین این حرفه نیز قرار گرفت. سو پین در سن 17 سالگی در گروه رقص و آواز گان سو آغاز به کار کرد و از آن پس رسماَ به خواندن رسمی ترانۀ « هوا آر» می پرداخت. او برای تحقیق دربارۀ روشهای اجرای ترانه و آموختن ترانه های بی شمار« هوا آر» به سر تا سر استان های گان سو، چین های و نین شیای چین سفر کرد.

خانم سو پین ضمن حفظ سنت های « هوا آر»، به نوآوری در آن نیز پرداخت. او با استفاده از روش اجرای غربی، ترانۀ « هوا آر» را به شکل نوینی بازسازی کرده است. استاد گوا جن چین، کارشناس تحقیق ترانه های « هوا آر» از چین در این باره می گوید:

( صدا به زبان چینی)

«سو پین همواره در حال نوآوری برای ترانه های بومی و در عین حال حفظ سنت ها است. او با ایجاد هماهنگی میان روش های سنتی و روشهای مدرن در خواندن ترانه های « هوا آر»، این نوع ترانه را به موسیقی مورد پسند و محبوب جوانان و دیگر افراد تبدیل کرده است.»

سو پین رضایت شنوندگان را برای یک خواننده بسیار مهم می داند. وی در این باره به خبرنگار سی آر آی گفت : «یک معدنچی پس از تماشای کنسرت من، یک تکه طلا را که شخصاَ از زیر زمین استخراج کرده بود به من تقدیم کرد و خود را از طرفداران من اعلام کرد. »

حمایت و رضایت شنوندگان، سو پین را به پیشرفت بیشتر تشویق کرد. در سال 1984 میلادی، سو پین سه ترانه از جمله ترانۀ « شکوفه گل خواهر» را در صحنۀ نمایش ایستگاه تلویزیون مرکزی چین ( سی.سی.تی.وی) اجرا نمود که مورد پسند مردم سراسر چین قرار گرفت. از آن پس، ترانۀ بومی « هوا آر»، در سرتا سر چین از محبوبیت خاصی برخوردار است.

ترانۀ « شکوفه گل خواهر» نه تنها باعث شهرت سو پین در چین گردید، بلکه ترانۀ « هوا آر» را نیز از طریق تلویزیون به سراسر کشور پخش نمود. از آن پس خانم سو پین به معرفی « هوا آر» در صحنۀ بین المللی پرداخت. از سال 1980، سو پین بارها بنا به دعوت کشورهای مختلفی از جمله اتریش، آلمان، فرانسه، ایتالیا و کره شمالی به اجرای آواز در این کشورها پرداخته است. همزمان با پخش آواز « هوا آر» در آسیا، اروپا و آفریقا، مردم مختلفی جذب هنر این ترانه بومی شدند. خانم مارگارت لیات از آمریکا در این باره می گوید:

(صدا به زبان انگلیسی)

«من قبل از این آواز « هوا آر» را نشنیده بودم و نمی دانستم که یک نوع ترانه بومی است. پس از تماشای کنسرت خانم سو پین شناخت اندکی دربارۀ این نوع موسیقی کسب کردم. ترانۀ « گل سفید برادر» ترانۀ مورد علاقۀ من است. این ترانه نوای دل انگیزی دارد و من با شنیدن آن به آواز «هوا آر» علاقه مند شدم.»

خانم سو پین در سال های اخیر کتاب های مختلفی را دربارۀ « هوا آر» به رشتۀ تحریر درآورده است و همزمان بنا به دعوت دانشگاه ها به آموزش دانش « هوا آر» نیز می پردازد. در سال 2009 آواز « هوا آر» در فهرست میراث فرهنگی سازمان ملل ثبت گردید. خانم سو پین به این موضوع افتخار می کند.