یان جی بو، یکی از نخستین دانشجویان چینی اعزامی به کشور های عربی

یان جی بو، یک مسلمان چینی است که به زبان عربی مسلط است و از مولفین و مترجمان برجستۀ قرآن به زبان های چینی و عربی می باشد. او، یکی از اعضای نخستین گروه دانشجویان چینی اعزامی به کشورهای عربی است که پس از تاسیس کشور چین جدید، با هزینه دولت به منظور تحصیل به این کشورها اعزام شدند. او به عنوان پیش قراول دوستی میان مسلمانان چین و مسلمانان سایر کشورها محسوب می شود. از طریق تلاش های وی، مسلمانان سراسر جهان، آشنایی بیشتری با چین پیدا نمودند و مسلمانان چینی نیز، شناخت بهتری از مسلمانان جهان کسب کردند.

سال 1954 میلادی، یان جی بو در یک خانواده مسلمان و عضو حزب کمونیست در استان هه بی در شمال چین، چشم به جهان گشود. در آن زمان، جمهوری خلق چین به تازگی تشکیل شده بود و فقط 5 سال از آغاز تاسیس آن می گذشت و کارهای بسیاری در شرف انجام بود.

در سال 1958 میلادی، ناحیه خودمختار هوی نین شیا تاسیس شد. پدر یان جی بو، به دعوت ملّی پاسخ مثبت داد و بلافاصله به همراه اعضای خانواده اش به این ناحیه مهاجرت نمود و در روند آباد سازی این ناحیه خودمختار شرکت نمود. از این رو، دوران کودکی یان جی بو در نین شیا سپری شد.

یان جی بو با یادآوری آن دوران گفت:

«در آن زمان، ناحیه خودمختار هوی نین شیا تازه تاسیس شده بود. نین شیا، ناحیه ای است که مردم از اقلیت هوی و هان باهم زندگی می کنند. دوران کودکی تا نوجوانی من در آنجا سپری شد. سبک زندگی مردم و ساده زیستی آنان، آداب و رسوم محلّیِ بسیاری به من آموخت».

نین شیا از مراکز مهم تراکم مسلمانان چین است و یان جی بو، با تاثیر پذیری از فرهنگ اسلامی در نوجوانی، امیدوار بود که در آینده به تحقیق و بررسی فرهنگ اسلامی مشغول شود.

در مدت زمانی کوتاه، سیاست درهای باز در خاک اصلی چین به اجرا در آمد و مبادلات چین و کشورهای خارجی نیز روزبروز افزایش یافت. در این میان، تعلیم و تعلّم زبان عربی نیز مورد توجه فراوانی قرار گرفت. چین به طور رسمی در سال 1977 میلادی، برگزاری آزمون ورود به دانشگاه ها را از سر گرفت. یان جی بو، به عنوان یکی از دانشجویان رشتۀ مترجمی زبان عربی با گرایش آموزش عربی و تاریخ اسلام، در دانشگاه زبان های خارجی شانگهائی پذیرفته شد. پس از وارد به دانشگاه، استعداد ذاتی وی مورد توجه اساتید خارجی دانشگاه قرار گرفت. او گفت:

«در روز آغاز کلاسهای دانشگاه، من به زبان عربی به یکی از اساتید خارجی دانشگاه سلام گفتم. وی با تعجب و شگفتی به من پاسخ داد و از اینکه در چین، کسی می توانست به زبان عربی تکلم کند، شگفت زده شده بود».

وی پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه، به عنوان مترجم وارد انجمن اسلامی چین شد. در سال 1980 میلادی، این انجمن مبادرت به تنظیم و چاپ مجدد قرآن با زبان های چینی و عربی نمود. یان جی بو در کارهای ویرایش، تنظیم و ترجمه قرآن شرکت می کرد.

روسای انجمن مذکور به وی، توجه فراوان نشان می دادند. او نه تنها در کار مذکور شرکت می نمود، بلکه به عنوان مدرس در دانشکده دین اسلام چین نیز کار می کرد.

«ما ده رن»، از مدرسان این دانشکده با مرور خاطراتش به ما گفت:

« در سال 1982، دانشکده دین اسلام چین مجدداً از دانشجویان جدید نام نویسی نمود. در آن زمان، آقای یان به تازگی از دانشگاه فارغ التحصیل شده بود و به عنوان مدرس جایگزین، با دانشکده همکاری می نمود. اما کلاسهای درس او بسیار جدی و مسوولیت پذیر برگزار می گردید و دانشجویان به وی احترام می گذاشتند».

سال 1982 میلادی، انجمن اسلامی چین برای اجرای بهتر امور مذهبی و نیز تقویت روابط با کشورهای اسلامی،تصمیم به اعزام نخستین گروه دانشجویان در عرصه مذهبی، با هزینه دولت چین، به مصر گرفت. یان جی بو به علت توانایی و سطح عالی زبان عربی خود انتخاب شده بود و برای یادگیری قرآن و احادیث اسلامی به مصر اعزام شد. او گفت:

«ما اولین گروه دانشجویان چینی با هزینه دولت پس از تاسیس جمهوری خلق چین هستیم که برای تحصیل به مصر رفتیم. ما کلاً 10 نفر بودیم و کمک هزینه ماهانۀ ما بیش از یکصد دلار بود».

وی در مصر، به نمایندگی از دانشجویان چینی و به همراه دانشجویان منتخب از دانشگاه الازهر مصر، برای زیارت، به مکّه رفت. وی پس از اتمام تحصیلات خود در مصر، به چین بازگشت و مجدداً در انجمن اسلامی چین مشغول به کار شد. .وی به مدت سه سال، امور هماهنگی و خدمات اعزام زائران چینی به مکّه را به عهده داشت .

علاوه بر این، یان جی بو هر ساله، میزبانی گروه هایی از مسلمانان کشورهای مختلف را در پکن بر عهده دارد تا آنان بتوانند بخوبی زندگی و شرایط کنونی مسلمانان چین و سیاست آزادی مذهب در چین را درک کنند. او می گوید:

«در دهه هشتاد میلادی، نمایندگانی از اتحادیه کشورهای اسلامی از بخش خودمختار هوی لین شیا دیدار نمود. در این دیدار، اعضای این گروه دیدند که دهها هزار مسلمان چین با هم به اِقامۀ نماز مشغولند. بیشتر اعضای این گروه، با دیدن این صحنه، اشک شوق ریخته و گریستند.

یا جی بو 56 ساله، در پایان این مصاحبه به خبرنگار ما گفت: وی در آینده نیز برای پیشبرد تبادلات مشترک مسلمانان چین و با سایر مسلمانان و توسعه فرهنگ اسلامی تلاش خواهد نمود.