دو شهر، دو خواهر

شهر باستانی شی آن در طول امپراتوری 13 سلسله در چین همواره مورد توجه بوده است و امروزه باستانی ترین پایتخت جهان محسوب می شود. با وجود اینکه شهرهای بسیار ی در سرزمین چین قرار دارند، اما انتخاب شی آن به عنوان پایتخت و مهمترین شهر در کشور امری بسیار شگفت است. قرار گرفتن شهر شی آن در مرکز جغرافیایی سرزمین چین و دسترسی آسان به شرق و غرب یکی از این عوامل بسیار مهم است. شیان از نظر اصول فنگ شویی که در باورهای مردم چین در گذشته و حال بسیار تاثیر گذار بوده و هست، یکی از بهترین مناطق برای استقرار دستگاه حکومتی است. باد های موسمی از سمت کوه ها و آب رودهای اطراف شهر که شاخه های رود زرد هستند، شیان را از نظر اصول فنگ شویی در حالت تعادل و تعامل قرار داده است.

حتی پس از گذشت سال ها، بناهای باقیمانده از این تاریخچه طولانی نشانگر اهمیت این شهر در عرصه های مختلف فرهنگی، تاریخی و حتی سیاسی است. ساختمان ژانگ لو، گو لو، آرامگاه شرقی سلسله چین و ومجموعه شگفت انگیز ارتش سفالی بر اهمیت تاریخی این شهر در دنیای امروزی افزوده است.

اما از نظر سیاسی با این که شی آن سال هاست پایتخت چین به حساب نمی آید، رفت و آمد سران و مقامات بلند پایه به این شهر ادامه داشته و اهمیت حضور این مقامات بین المللی و مهم سیاست امروز جهان، شی آن را در مرکز توجه قرار داده است. رهبران و مقامات سیاسی کشور های جهان هنگام سفر به چین در برنامه خود سفر به شهر شی آن را گنجانده و از موزه شگفت انگیز ارتش سفالی بازدید می کنند. در سال جاری، میشل اوباما همسر رییس جمهوری آمریکا از موزه ارتش سفالی و دیوار قدیمی شهر شی آن دیدن کرد. بان کی مون دبیر کل سازمان ملل، ولادیمیر پوتین و ملکه انگلستان نیز به این شهر سفر کرده اند. بنابر آمارها، پس از تاسیس جمهوری خلق چین، رهبران و مقامات عالی رتبه بیش از 200 کشور به شی آن سفر کرده اند. در سال 2013، نخستین رییس جمهوری زن کره جنوبی نیز از شی آن دیدار کرد.

با توجه به ادامه حیات سیاسی و تاریخی شهر شی آن تلاش برای حفظ منابع تاریخی و باستانی و جاذبه های گردشگری این شهر نیز بیشتر شده و ارزش تاریخی این شهر بیشتر درکانون توجهات دولت قرار گرفته است. از سال 2013، دولت طرحی به تصویب رساند که بودجه سالانه برای حفاظت از آثار فرهنگی با 2 میلیون یوان افزایش به 8 میلیون یوان برسد. شی آن امروزی مجموعه ای آمیخته از تاریخ دیرینه از گذشته و پویایی و جاذبه های باستانی و طبیعی در امروز است.

در سرزمینی کمی دورتر از چین، یعنی سرزمین ایران باستانی هم شهر اصفهان مانند نگینی در تاریخ بسیار پرفراز و نشیب ایران می درخشد. شی آن و اصفهان خواهر خوانده هستند. دلیل این خواهر خواندگی هم بسیار روشن است. تشابهات این دو شهر به قدری زیاد است که هر پدیده ای در هر یک از این شهر های مشابه و معادلی در شهر دیگر می یابد. خوراک ها، بناهای تاریخی، پیشینه پایتختی، جاذبه های امروزی به عنوان مرکز گردشگری و همچنین اهمیت به عنوان یک مرکز علمی و پژوهشی، نکات مشترکی هستند که دو شهر را بسیار به هم نزدیک می کند.

اصفهان در گذشته با استفاده از موقعیت جغرافیایی خود در نواحی مرکزی ایران، بر سر شاه راه های اقتصادی و سیاسی ایران قرار گرفته و از نقاط راهبردی و مهم جاده باستانی ابریشم به شمار می رفته است. بناهای دوره های مختلف تاریخی در اصفهان، سیمای منحصر به فرد این شهر را در تاریخ دینی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران به نمایش می گذارد. تنوع خوراک ها نیز در این شهر از نکات قابل توجه و مشابه دو شهر است.

بازدید سران و سردمداران کشورهای جهان که به مناسبت های مختلف سیاسی و اقتصادی در ایران حضور داشته اند، در بیش از 100 سال گذشته بسیار قابل توجه است. با توجه به این پیشینه به این نکته نیز می توان اشاره کرد که اصفهان بسیار زودتر از شهر شی آن مورد توجه و هدف گردشگری بوده است. از دلایل این مهم می توان به شرایط سیاسی دو کشور در دو قرن گذشته، میزان روابط با کشورهای دیگر و سهولت دسترسی و نزدیکی ایران به دنیای غرب، اشاره کرد.

با این حال توجه دولت چین به حفظ این میراث عظیم فرهنگی در شهر شی آن مثال زدنی است که می تواند سر لوحه ای برای حفظ میراث فرهنگی و تاریخی شهر اصفهان باشد و تلاش بیشتری برای حفظ باقی مانده های تاریخ ایران انجام شود.

دو شهر شی آن و اصفهان، همواره از شهرهای تاثیر گذار در روند اقتصادی جاده ابریشم بوده و شی آن به عنوان شهر آغازین جاده ابریشم و اصفهان به عنوان پایانه ای مهم در جاده ابریشم، امروزه نیز می توانند اهمیت تاریخی خود را بازیافته و به دوران طلایی خود دست یابند.