جشن بهار در رودخانه نوجیانگ

در سفری که به یون نان داشتم بسیار به فرهنگ مردم این دیار علاقه مند شدم. این بار اما سفری اینترنتی کردم به این استان، به اطراف رودخانه "نو جیانگ" و نگاهی انداختم به این که چگونه مردم، تعطیلات را جشن می گیرند.

تبار مردم "لی سو" به چند صد سال پیش باز می گردد. آن ها نخست ، در کوه های "لیانگ شان" در مرز استان یون نان و سی چوان در جنوب غرب چین ساکن شدند. هم اکنون این جمعیت که تعدادشان به حدود 600 هزار نفر می رسد به طور عمده در ناحیه خودمختار "نوجیانگ لی سو" در جنوب غرب چین زندگی می کنند.

در طول سال ها، کار مردان این گروه، کاشت ذرت و هدایت کاروان بوده است و زنان در خانه به پرورش طیور پرداخته و یا برای چیدن گل های ارکیده به کوهستان می رفتند. آن ها گل های چیده شده از کوهستان را برای فروش به بازار روانه می کردند.

مانند بیشتر گروه های مردمی در چین، مردم لی سو در رقص و آواز مهارت دارند. آن ها بر این باورند؛ همان طور که "نمک برای غذا ضروریست" آواز خواندن هم در زندگی یک ضرورت است. آوازهای محلی آن ها ساده و پراحساس و سرشار از ملودی های زیباست.

این روزها که مردم در سراسر سرزمین چین در تدارک برگزاری جشن ویژه ی سال نو هستند، مردم لی سو نیز در فکر برگزاری جشن "کو ئو شی" مهم ترین جشن این ملیت هستند. این مراسم همزمان با برگزاری جشن بهار مردم "هان" و یا سال نو قمری چینی، اتفاق

می افتد. در زبان لی سو "کوئو" به معنی سال و "شی" به معنی جدید است.

این روز، از مهم ترین روزهای تعطیل برای مردم لی سو است. آن ها در این هنگام، در طول شب و روز آواز می خوانند و می رقصند.

گاهی اوقات زن ها با نواختن یک نوع سازدهنی کوچک مردان را در هنگام نواختن ساز بادی "خولوسی" همراهی می کنند. این نوع موسیقی در واقع بازتابی از روزمرگی مردم است و نوای آن پیش زمینه ای است برای شروع رقص.

نوع رقص این مردم، سنتی و بسیار شاد است. رقص پا و حرکت پر سرعت پای رقصنده ها بسیار دیدنی است.

"هو آچای" رسمی از انجمن آداب و رسوم محلی در یون نان است. انواع آوازهای محلی در این رسم وجود دارد که در این میان "بای شی" نمونه ای از آن است.

زن ها و مردها، پیرها و جوان ها همه با هم، همواره این آواز را زمزمه می کنند.

آن ها هنگام قدم زدن از میان جاده های زیبای روستا، هنگام کار در مزارع و کوهستان ها و هر مکانی که قدم می نهند، این آواز را می خوانند و شادی می کنند.

بیشتر آوازها با یک تن صدا خوانده می شود، اما می تواند با توجه به شرایط، ریتم های مختلف داشته باشد تا احساسات را به خوبی بیان کند. مردم لی سو بسیار جسور هستند و به گونه ای می توان گفت که آن ها فرزندان طبیعتند. با توجه به همین سبک زندگی و دور بودن

آن ها از فضای شهری، بسیاری از آداب و رسوم سنتی را حفظ کرده اند. بر همین اساس تدارک سال نو از سوی این مردم بسیار قابل توجه است.

مردم لی سو با شروع نیمه ی نخست از آخرین ماه قمری، همه با هم شروع به رفت و روب و تمیز کردن خانه های خود می کنند. آن ها رسم دارند تاهمه ی لباس های خود را تا پیش از به پایان رسیدن سال جدید شسته و مرتب کنند. کودکان نیز در این میان از تپه ها بالا رفته و شروع به چیدن و جمع آوری برگ های سوزنی کاج های زرد و سبز می کنند. در آستانه حلول سال نو، آن زمان که همه اعضای خانواده دور هم جمع شده اند، آن ها کاج های سوزنی را کف اتاق بزرگ یا راهرو پهن می کنند. این کاج های سوزنی سمبل برداشت محصول فراوان در سال جدید است.

در شب سال نو، مردم آسمان و زمین، صاحبان خانه و کاشانه و اجدادشان را ستایش می کنند.

در طول نخستین روز از سال نو، یک رقابت آغاز می شود. به این ترتیب که زن ها صبح زود از خواب برخاسته و با لباس و زیورآلات، خود را آرایش و پیرایش می کنند.

پیش از طلوع خورشید، هر روستایی خود را به محل مسابقه می رساند تا تماشاگر رقابت زن ها باشد. آن ها با شانه هایی که همراه دارند شروع به آراستن موی خود می کنند. هر زنی که بتواند مویش را به زیبایی بیاراید برنده مسابقه خواهد بود.

در دومین روز از سال جدید جشنواره چشمه های آب گرم برگزار می شود. در این رسم مردم با یکدیگر به محل چشمه های آب گرم می روند و در هنگام شست و شو شروع به نغمه و آواز خوانی می کنند.

"هو آچای" یک مقام محلی می گوید: چشمه ی آب گرم "دنگ گنگ" از بهترین چشمه هاست. این چشمه به خاطر درجه بالای آبش شناخته شده است. اگر یک تخم مرغ را درون این آب قرار دهید پس از ده دقیقه پخته خواهد شد. در طول فصل بهار این چشمه بسیار پررفت و آمد و شلوغ می شود.

از نظر این مقام محلی، حضور در جشنواره ی آب گرم، شانسی برای دختران و پسران جوان است. آن ها می توانند در هنگام برگزاری این رسم با یکدیگر آشنا شده و همسر آینده خود را بیابند.

پسران و دختران در هنگام برگزاری جشن با صدای موزون آواز می خوانند. این برنامه تا آخرین ساعات شب ادامه پیدا می کند.

"چو رون چین" یکی از مردم محلی، برای این جشن و گرد هم آوردن دوستانش تدارک دیده است. از نظر او این جشن یکی از هیجان انگیزترین لحظات در طول جشنواره بهار است.

او می گوید که در این روزها و مناسبت ها می توان دوستان بسیار یافت.

چو رون چین می گوید: من مراسم این جشن را بسیار دوست دارم. در این روز یک سری از رقابت ها و نمایش های آکروباتیک برگزار می شود.

و اما برای مردم لی سو نیز همچون مردم هان، مهم ترین اتفاق در هنگام برگزاری جشنواره بهار، شام شب سال نو است.

در این شب، اعضای خانواده به قصد دیدار از یکدیگر و ستایش نیاکان دور هم جمع می شوند و برای برداشت محصول خوب و کسب سعادت در سال دیگر به نیایش می پردازند. سپس مهمان ها برای نوشیدن شراب خانگی دعوت می شوند.

چو رون چین، در مهمانی که با آرزوی سلامتی برای دیگران تدارک دیده است، شروع به خواندن آواز می کند. او در ترانه اش چنین می خواند: "ما امشب این جا هستیم- ما برای ساختن اوقاتی خوش با هم هستیم- مهم نیست در گذشته چه اتفاقی افتاده- تنها شاد باش و لبخند بزن! در طول عمر باقی مانده ات شانس خوب با تو همراه خواهد بود."

در پانزدهمین روز از نخستین ماه قمری، مردم جشن فانوس برپا می کنند. آن ها در این روز فانوس های زیبا را برای نمایش آماده می کنند. در این روز است که باید حدس بزنید معمای نوشته شده روی فانوس چیست. خوردن "تانگ یوان" نوعی شیرینی با خمیر برنج ارزن نیز از لحظات خوش برای مردم این سرزمین است.

رسمی دیگر در میان دهکده "فو گونگ" بخشی از ناحیه خودمختار "نو جیانگ لی سو" وجود دارد. مردم این بخش، سحرگاه نخستین روز از سال نو، کنار ساحل یک رودخانه جمع

می شوند. از سپیده دم، ساحل پر از مردمی می شود که قصد دارند روزی خوش برای خود بسازند. سراسر دهکده تبدیل به صحنه ای می شود برای یک سری از رقابت ها و برگزاری آیین های جشن سال نو. در این روز، آن ها همچنین به کوهنوردی و تیراندازی با کمان

می پردازند. در یک رسم دیگر از سنت دیرینه مردم فو گونگ، که شاید دل انگیزترین بازی در جشن سال نو محسوب شود، زوج های جوان ابتدا بر روی شن های ساحل گودالی حفر

می کنند. سپس دوستان زوج جوان، آن ها را درون حفره قرار می دهند.

این مراسم نشانگر عشق و ازخودگذشتگی میان زوج جوان است. آن ها در این رسم برای یکدیگر آرزوی یک زندگی سالم و طولانی کرده و سوگند می خورند که تا هنگام مرگ در کنار یکدیگر بمانند.