تلاش برای حفظ فرهنگی دیرینه

کشیش های مذهب دونگ بای ناسی

مردمان ناسی "Naxi" گروهی از اقلیت ها هستند که در دره های رودخانه جینشا ""Jinsha" و لانچانگ "Lancang" در جنوب چین زندگی می کنند.

اگرچه شمار جمعیت آن ها تنها سی صد هزار نفر است، اما این مردمان به لطف فرهنگ سنتی دیرینه شان که دونگ با "Dongba" در مرکز آن قرار دارد در جهان شهرت دارند.

فرهنگ دونگ بای مردمان ناسی از قرن نوزدهم به واسطه مذهب سنتی دونگ با کانون توجه جهانیان قرار گرفته است.

دونگ با

در گویش شرقی مردم ناسی، دونگ با به صورت دابا "Daba" تلفظ می شود. از نظر مردم، کشیش ها با کائنات هماهنگ هستند. آن ها قادرند بدشانسی ها و بدبختی ها را پیش بینی کنند. مردم بر این باورند که کشیش های دونگ با، با خدایان ارتباط دارند و شیاطین را دفع

می کنند، همچنین معتقدند که آن ها بدی ها را دور کرده و برای خوش بختی نیایش می کنند.

کشیش های دونگ با معمولا مشغول انجام کارهایی از قبیل؛ کشاورزی، هیزم شکنی و گله داری هستند.

رسیدن به منصب کشیشی دونگ با موروثی است و تنها به مردان می رسد. یعنی این منصب از پدر به پسر و به نوه می رسد و اگر پسری در خانواده نباشد این منصب به برادرزاده

منتقل می شود. گاهی استاد، شاگردی خارج از رده دونگ باهای اصلی را نیز می پذیرد.

کشیش های دونگ با نه تنها با کتاب ها و مدارک دونگ بای قدیمی آشنا هستند، بلکه همچنین با آیین و رسوم مردم، داستان های سنتی و افسانه ها و باورداشت ها درباره گیاهان، ترکیبات و واکنش های حقیقی شیمیایی (جادوگری)، داروشناسی، علم و هنر تبحر دارند. آن ها حاملان اصلی فرهنگ سنتی ناسی هستند.

کشیش های دونگ با برای نگارش کتیبه های تصویرنگاری متعدد از کاغذ، جوهر و قلم های بامبو که خودشان می سازند استفاده می کنند.

بیش از 1400 نوع خط و 20 هزار کتیبه متون مقدس در کتاب خانه ها و موزه های شهرهای "لی جیانگ"، "کونمینگ"، "پکن"، "نانجینگ"، "تایوان"، انگلیس، آمریکا، آلمان، فرانسه، ایتالیا و هلند جمع آوری شده است.

محتوای غنی و متنوع این آثار، فلسفه ی فراگیر، مذهب، تاریخ، آداب و رسوم محلی، هنر و ادبیات، طب، ستاره شناسی و تقویم، جغرافی، گیاه و جانور شناسی، ساخت و ساز، سلاح، لباس و غیره، این امکان را به وجود آورده است که این مجموعه به عنوان دایره المعارف ناسی مطرح شود.

امروزه کشیش های دونگ با به واسطه خطوط تصویرنگاری در اجرای مراسم آیینی با فرهنگ باستانی خود ارتباط برقرار کرده اند.

از این رو پژوهشگران بین المللی باور دارند که مطالعه فرهنگ دونگ با می تواند روزنه ای باشد برای کشف بسیاری از رازها پیرامون توسعه فرهنگ بشریت.

از این منظر، فرهنگ دونگ با نه تنها باید به عنوان گنجی برای مردم ناسی چین اطلاق شود، بلکه می بایستی به عنوان بخشی از میراث فرهنگی کل بشریت نیز تشخیص داده شود.

اما متاسفانه امروزه، مستندات چندان عمیقی درباره کشیش های دونگ با حاملان این فرهنگ وجود ندارد.

از چشم انداز نژاد شناسی، تولید مستند درباره کشیش های دونگ با یک اصل مهم برای حفظ حافظه این فرهنگ قدیمی منحصر به فرد است.

توجه به کشیش های دونگ با، این نخستین انتقال دهندگان فرهنگ سنتی ناسی، این امکان را برای کشف، تجزیه و تحلیل مذهب مردم ناسی، ساختار اجتماعی، تغییرات فرهنگی و همچنین دلایل اجتماعی و تاریخی پشت این تشکیلات و گسترش وکاهش مذهب دونگ با، به وجود

می آورد.

ساخت و جمع آوری مستندات، مدارکی عمیق تر به وجود خواهد آورد که به فهم راه ارتباطی میان یک مذهب بسیار کهن و زندگی اجتماعی مردم یک اقلیت کمک کرده و می تواند دارای اهمیت علمی وفرهنگی بین المللی باشد.

در حالی که امروزه انتقال فرهنگ دونگ با از طریق کشیش ها با بحران رو به روست.

به طور مثال، در میان خطوط حفظ شده دونگ با، خطی حفظ شده است که تنها می تواند توسط کشیش های کامل خوانده شود که تنها دو یا سه نفر از آن ها در قید حیات هستند. این تعداد نیز بسیار کهنسالند.

بنابر دلایل تاریخی گوناگون، هیچ نسل جدیدی از کشیش های دونگ با نیز وجود ندارد تا بار این فرهنگ کهن را به دوش بکشد.

بنابراین اگر شانس ثبت و ضبط فیلم مستند از مراسم و تجربیات این کشیش های مذهبی سنتی که هنوز زنده اند، وجود نداشته باشد، ضرری بزرگ و جبران ناپذیر خواهد بود.

فیلم های ساخته شده ی پیشین درباره این فرهنگ نیز یک معرفی ساده بیش نیست.

و اما، انجمن فرهنگ و هنر دونگ با در پکن، دو روستا را به عنوان نمونه مستند سازی در نظر گرفت که در آن به زندگی کشیش های دونگ با اشاره کرد.

نخستین مستند درباره زندگی دونگ با شی آنیو "Dongba Xi A'niu " است. او در روستای ژیشووان "Rishuwan"، ناحیه سانبا"Sanba"، منطقه خودمختار دیچینگ "Diqing"، روستای شانگژی لا "Shangri-la"، استان یون نان زندگی می کند. این کشیش در سال 1913 در سال خرگوش متولد شد.

او یک استاد کامل مذهب دونگ باست، به ویژه آن که در پیش گویی بسیار متبحر است. این کشیش با وجود سن بالایش، یک رقصنده ماهر در مراسم دونگ باست.

شی آنیو به عنوان یک کشیش دونگ با دارای احترام بسیارست و عنوان پادشاه دونگ با را از سوی مردم ناسی دیچینگ دریافت کرده است.

در طول انقلاب فرهنگی، شی آنیو به طور مخفیانه مراسم دونگ با را به جوان ترین پسرش، دونگ چی "Dongqi" آموزش داد و حالا که بیشتر عبادتگران دونگ با از دنیا رفته اند، دونگ چی یکی از اندک افراد ناسی است که بار مسوولیت این آیین، به ویژه پیش گویی را به دوش می کشد.

اگرچه آخرین پادشاه دونگ با، شی آنیو در سال 2009 از دنیا رفت و روحش پس از سوزانده شدن جسمش در کوه به وسیله مردم ناسی به بهشت فرستاده شد، اما خانواده اش هنوز به عنوان مثال هایی از حلقه ای از زنجیر تاریخی و فرهنگی میان کشیش های دونگ با و لاماهای تبتی حضور دارند.

مستند ارایه شده از سوی انجمن فرهنگ وهنر دونگ با در پکن به طور صادقانه زندگی دونگ با شی آنیو را در خانواده اش در روستا ثبت کرده است. در این مستند به کار او در مزرعه و ارتباطش با همسایگان و خانواده اشاره شده است. سرگرمی های شخصی او از جمله تقطیر الکل، نواختن ساز بادی "خولوسی"، تجارت کالا، نگارش خط تصویری روی کاغذ دست ساز، استفاده از مواد رنگی معدنی برای نقاشی مراسم آیینی دونگ با روی پارچه کتانی، انجام مراسم پرستش طبیعت، خارج کردن روح از بدن، ازدواج، تدفین، پیش گویی و غیره؛ همچنین آموزش آیین دونگ با به پسر و شاگردانی خارج از خانواده اش از جمله فعالیت هاییست که این انجمن در مستنداتش به آن اشاره کرده است.

چنین مستندی یک مدرک بصری خواهد بود برای پژوهشگران و نسل های آینده، آن زمان که فرهنگ دونگ

با تقریبا از بین رفته است.

دونگ با هه جی بن "He Zhiben" دومین کشیش دونگ باست که انجمن فرهنگ و هنر دونگ با در پکن به ساخت مستندی از زندگی وی همت کرده است. محل زندگی او روستای گودو "Gudu"، ناحیه بای دی "Baidi"، از مناطق خودمختار تبت دی چینگ، روستای شانگژی لا، استان یون نان است. گفته شده که منطقه بای دی، محل تولد فرهنگ دونگ بای ملیت ناسی است.

هه جی بن هشتاد و دو ساله از اهالی روستای گودو، مشهورترین کشیش دونگ بای منطقه است. منصب کشیشی از طریق اقوامش در ده ها نسل به او واگذار شده است.

هه جی بن، نه تنها یک استاد کتاب مقدس دونگ باست، بلکه کسی است که هنوز مراسم این آیین را برگزار می کند. آن چه بیش از همه دارای ارزش است، این است که او هنوز هنر فراموش شده کاغذ سازی دونگ با را از یاد نبرده است.

هه جی بن ، پیش از این مالک صدها نسخ خطی بوده است که از نسل های گذشته در خانواده اش تحویل گرفته بود؛ اما پس از آزادی (1949) دولت چین فرهنگ دونگ با را به عنوان "موهومات" ممنوع کرد. در حین انقلاب فرهنگی نیز این آثار که به عنوان "فرهنگ اشباح" تلقی شده و همگی توسط ارتش سرخ سوزانده شدند. تنها یکی از نسخ خطی که به طور تصادفی در پشت یک صندوق افتاده و از چشم دور مانده بود، باقی ماند.

هه جی بن سه پسر دارد که جوان ترین آن ها می تواند اندکی خط تصویری بنگارد، اما هیچ کدام از آن ها قادر نخواهند بود تا سنت پدرشان را به عنوان کشیش دونگ با ادامه دهند. اما پسرها هنر کاغذسازی را از پدر فراگرفته اند.

در این مستند روند ساخت خمیر کاغذ سازی ناسی نیز ثبت شده است. این که، هه جی بن و پسرانش چگونه خمیر دست ساز تهیه می کنند. همچنین به تعدادی از مواد تشکیل دهنده خمیر کاغذ مثل پوست درختچه دافنه ادُرا "Daphne Odora" یا لوازم مورد استفاده برای ساخت کاغذ از جمله، چاقوی درو، کوله پشتی، اجاق آهنی، پتک چوبی دست ساز، تغار و قالب، غلتک، قاب و خاکستر چوب اشاره شده است. در انتها، نوار کاغذی دست ساخته با ابعاد و قطر 8 در 28 سانتی متری به دست می آید که این کشیش از آن برای نسخ خطی دونگ با استفاده می کند.

او و پسرانش نگارش خط تصویری کهن را با استفاده از قلم بامبو و جاقلمی های چوبی، جوهر و مواد رنگی طبیعی عرضه می کنند.

کاغذ ساخته شده به وسیله مردم ناسی بای دی، بخشی کامل از سنت نوشتاری دونگ باست.

شواهد این مستند ارایه می دهد که نگارش خط دونگ با تنها خط تصویری موجود و همچنین تکنیک ساخت کاغذ به وسیله مردم ناسی بای دی، این امکان را به وجود می آورد که این خط در شکل و قالب اصلی اش حفظ شود.