معماری های قدیمی چین

تاریخچه سیزده آرامگاه سلسله " مینگ " با یک کودتا مرتبط است . " جو یوان جانگ " نخستین امپراتور سلسله " مینگ " شهر " نن جینگ " واقع در جنوب شرقی چین امروز را پایتخت این کشور قرار داد . پس از درگذشت وی مسند سلطنت به نوه تحویل شد . اما " جو دی " پسر چهارم این امپراتور نبرد داخلی برپا کرد و قدرت سیاسی را به دست آورد و امپراتور شد . سپس نوه نخستین امپراتور گم شد . این معما هنوز از رازهای تاریخ سلسله " مینگ " است . پس از روی کار آمدن " جو دی " وی احساس کرد که شهر " نن جینگ " امن نیست ، بدین سبب پایتخت را به شهر بیجینگ انتقال داد . امپراتور " جو دی " دستور داد مکانی برای ساخت آرامگاه وی انتخاب شود . سرانجام وی نقطه ای واقع در حومه شمال غرب بیجینگ که دارای منظره زیبا بود و محافظت از آن آسان به نظر می رسید و حمله به آن مشکل بود ، برای ساخت آرامگاه خود انتخاب کرده و آن را آرامگاه " چانگ لینگ " نامید . از سال ۱۴۰۹ میلادی که ساخت آرامگاه آغاز شد تا سال ۱۶۴۴ میلادی سلسله مینگ واژگون شد ، بیش از ۲۰۰ سال جمعا ۱۳ امپراتور در این نقطه دفن شدند و این مکان به محل آرامگاه های امپراتوران سلسلهمینگ تبدیل شد . بدین سبب سیزده آرامگاه خوانده می شود

ترکیبات سیزده آرامگاه با آرامگاه " مینگ شیائو لینگ " اساسا یکسان است . در خط محوری این ناحیه یک راهرو که نشانگر شرافت امپراتور است ، دیده می شود . در مقابل در ناحیه آرامگاه ها ، یک ستون سنگی بلندی وجود دارد که تاریخ بیش از ۴۵۰ سال دارد . این ستون سنگی بطور کامل حفظ شده و با مرمر سفید ساخته شده است . نقاشی حکاحی شده آن بسیار ظریف است و ستون سنگی کمیاب برجای مانده از سلسله های " مینگ " و " چینگ " محسوب می شود . در کنار این ستون ، " دا گون من " در آرامگاه ها قرار دارد . این در راه ضروری برای برگزاری مراسم قربانی در روزگار قدیم بوده است . از مقابل دروازه دیوار ۴۰ کیلومتری دور آرامگاه ها ۱۰ گذرگاه دیده می شود . در روزگار قدیم سربازان هر گذرگاه را حفاظت می کردند تا امنیت آرامگاه ها تضمین شود . این سیزده آرامگاه سه نوع ساختمان " جیان " ، " یوان " و " وی" دارد . " جیان " جایی است که مقام های مسئول مدیریت آرامگاه ها در آن زندگی می کردند . آنان مسئولیت امور مراسم قربانی در آرامگاه را برعهده داشتند و بدین سبب ساختمان " جیان " در اطراف آرامگاه ها ساخته می شد . باغبان ها در ساختمان "یوان " زندگی می کردند . آنان مسئول کشت میوه و سبزهای مورد استفاده در مراسم قربانی بودند . واحدهای نظامی در ساختمان " وی " استقرار داشتند و از آرامگاه ها دفاع می کردند

امپراتوران برای آنکه همیشه آرامگاه های خود را حفظ کنند نه تنها افسانه های زیادی در باره آرامگاه ها می ساختند بلکه آرامگاه ها را بسیار محکم در اختیار داشتند و درهای آن را می بستند . بدین سبب کاخ زیر زمینی کلیه آرامگاه ها زیر رنگ مرموز پوشیده است . آرامگاه " دینگ لینگ " از میان این سیزده آرامگاه مرموزترین آرامگاه است . به ویژه آنکه مردم قبلا با اوضاع کاخ زیر زمینی آن آشنا نبودند ، ماه مه سال ۱۹۵۶ میلادی ، باستان شناسیان چینی شروع به کشف کاخ زیر زمینی آرامگاه " دینگ لینگ " کردند . مساحت کلی کاخ زیر زمینی این آرامگاه ۱۱۹۵ متر مربع و متشکل از تالارهای جلو ، میانه ، عقبی ، چپ و راست است . همه این کاخ از سنگ ساخته شده است . برای آنکه زمین به محض ورود نعش کش تخریب نشود ، تخته چوبی موقتا روی زمین گذاشته می شد . این تخته چوبی از تالار جلو به تالار عقبی هنوز نیز وجود دارد . در داخل تالار میانه سه تخت سلطنتی دیده می شود . تالار عقبی بخش عمده کاخ زیر زمینی است . روی تخت تابوت ، سه تابوت گذاشته می شود . تابوت میانه بسیار بزرگ و برای امپراتور " جو ای جون " است و دو تا تابوت کناری متعلق به دو ملکه است . در اطراف تابوت ها ، ۲۶ چمدان و یشم و چینی ها دیده می شود . به دنبال استخراج آرامگاه " دینگ لینگ " ، بیش از ۳۰۰۰ اثر باستانی از خاک بیرون آورده شده است . از این میان پارچه ابریشمی رنگی ، لباس ، جواهرات ظریف و بسیاری ظروف طلایی ، یشمی و چینی آثار پر ارزش برای مطالعه و تحقیق صنایع و هنرهای دستی سلسله " مینگ " محسوب می شود

در معماری هر کشوری پرستشگاههــا از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردارند. مجموعه معابد به جای مانده در کشور چین با توجه به تعدد و تنوع ادیان مورد قبول در آن بسیــار متنوع می باشند. که این معابد عبارتند از:

1- معابد بودایی: به این معابد راههــای طبیعی بسیار زیادی منتهی می شود، که معمولا بر سرازیر های پیچ در پیچ کشیده شده و با دروازه های آراسته ای بنام " پای لوش " مشخص گردیده است. بـرای رهانیدن شیطان در برخی مدخلهـا، پیکره های کراهت انگیزی گذاشته شده است. رواج آئین بودایی ظاهرا تغییر مهمی در طــرح معابد چینی بوجود نیاورد، چون معابد تائویی و بودایی را از روی یک نقشـه می ساختند که در واقع همـــــان نقشه خانه چینیان بود و آن را برای مقـــاصد مذهبی آماده می کردند. ترتیب حیاط سازی، با تالارهای مجـاور، شبیه خانه های مسکونی بود. تالارهای واقع در حیاطهای جلو اختصــاص به پرستش خدایان یا بودا داشت، در صـــورتی که نقاط مسکونی در پشت معبد محل اقامت راهبان بود.

عمده مصالح معابد بودایی چـوب و سنگ است. سقف شیـــروانی است و از پوشش سفـــالی یا چوبی ساخته شده است. در بیشتر معـــابد روی سقف بنایی به شکل کشتی قرار دارد که از نظــر هنر بودایی سمبلیک است و به طـــــور کلی سقف این بناها دارای تزئینات پر کــاری است. در معبد رنگ مسلط بر مجموعه بنا رنگ قرمز است.

معابد کنفوسیوسی : دلاویزترین معـــــابد چینی آنهایی است که در پکن به دین ملی و رسمـــی آن کشور اختصاص داده شده است. معبد کنفوسیوس دارای طاقهـــای باشکوهی است که با ظرافت بسیار کنــده کاری شده، ولی خود معبد بیشتر نمودار حالت فلسفی دارد تا هنــــری. به طور کلی ستونهـای معابد، چوبی و سنگی است و غالبا به صـــورت ستون پیکره ای از اژدها و سیمرغ که در روبروی مدخل معبد قرار داده شده است.

معبد آسمانی بزرگ ترین و کامل ترین قربانگاه باستانی در چین به حساب می آید. پادشاهان سلسله های مینگ و چینگ ( از سال 1368تا سال 1911) هر سال در این معبد مراسم پرشکوهی برای آسمان وبرکت محصولات فراوان بر پا کرده اند . شاه در چین فرزند آسمان نامیده میشده و با این هویت کشور را حکمفرمایی می کرده است . لذا برگزاری مراسمقربانی آسمان اختیار خاص شاه بوده است .

معبد آسمانی در جنوب شهر ممنوعه قرار دارد و مساحت آن 4 برابر شهر ممنوعه است . جنوبی ترین دیوار معبد آسمانی چهار گوشه ؛ نشانه زمین و شمال ترین ضلع دیوار نیم دایره نشانه آسمان است . این طراحی از ایده باستانی چین درباره آسمان گرد و زمین چهار گوشه سر چشمه گرفته است .معبد آسمانی به معبد داخلی و خارجی تقسیم می شود و دو دیوار گرد دور آن را فرا گرفته است . ساختمان های اصلی در یک خط از جنوب تا شمال معبد داخلی آرایش یافتها ست که شامل یوان چیو ؛ "خوان چون یو" و سالن" چی نیان" می باشد ." یوانچیو" یک سکوی سنگی دارای سه طبقه است ؛ قطعات سنگهای پله ای و نرده هاهمگی با عدد 9در9 نصب شده است . زایراعدد 9 نماد آسمان ها می باشد سکوی" یوان چیو" محل اصلی برای نیایش آسمانی است .

"خوان چون یو" سالن بزرگ دوار با ترکیبات چوبی است و از دیدنی های شگفت آور این قسمت ؛ شنیدن انعکاس صدای از دیوار سنگی است . اگر دو نفر جداگانهدر دو طرف دیوار شرقی و غربی بایستند و به طرف شمال چهره به دیوار صحبتکنند؛ امواج صدای آنان به وضوح و دایما به گوش طرف مقابل می رسد . گویییکدیگر تلفنی گفتگو می کنند . سالن "چی نیان" با شکوه ترین ساختمان معبدآسمانی است و ارتفاع آن 38متر و قطرآن 32ممیز 72متر است و بر پایه سنگیدوار قرار دارد . پادشاهان هر سال در این سالن مراسم برکت محصولات فراوان را برگزار می کردند.

سال 1998معبد آسمانی در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید . کمیته میراثجهانی معبد آسمانی را این طور معرفی کرده است که معبد آسمانی بعنوان بزرگترین مجمع ساختمان های باستانی چین برای برگزاری مراسم قربانی با طراحی وترکیب ؛ تزیینات ساختمانی بی نظیر و زیبا از شهرت جهانی برخوردار است ،معبد آسمانی نه تنها در تاریخ معماری چین دارای جایگاه مهمی است بلکهمیراث گرانبهای هنری معماری جهان محسوب می شود