راه شکستن بن بست بین آمریکا، ایران و اسراییل، نظر شما

پنج کشور عضو دایمی شورای امنیت سازمان ملل که شامل کشورهای آمریکا، انگلستان، فرانسه، روسیه، چین و آلمان می شود، روز شنبه چهاردهم آوریل مذاکرات هسته ای با ایران را در استانبول برگزار می کنند. مساله هسته ای ایران باردیگر وارد مرحله ای کلیدی شده است.مذاکرات، تحریم و جنگ راه حل های پیش رو هستند. ایران می خواهد با استفاده از برگزاری مذاکرات ضمن کاهش فشارها، از بروز جنگ نیز جلوگیری کند. با این وجود، امکان سازش همچنان وجود دارد. در این نشست آمریکا بازخوزد تحریم ها را مشاهده خواهد کرد. اسراییل نیز آمریکا را برای اتخاذ تصمیم تحت فشار قرار داده است. به این ترتیب، احتمال دست یافتن به نتیجه ای مثبت پس از نشست استانبول چندان زیاد نخواهد بود. اگر این مذاکرات باردیگر بی نتیجه بماند، تصمیم آمریکا و اسراییل و اقدام این دو کشور بسیار قابل توجه خواهد بود. اگر مساله هسته ای ایران پس از این نشست ثمربخش نباشد، امکان بروز جنگ نیز افزایش می یابد.

پیش از آغاز این مذاکرات،از سویی اخبار امیدوار کننده و از سوی دیگر دیدگاه های بدبینانه ای یکی پس از دیگری از سوی آمریکا و ایران منتشر شده است. بنابر گزارش ها باراک اوباما در حاشیه نشست هسته ای سئول هنگام دیدار با اردوغان نخست وزیر ترکیه از او درخواست کرد تا پیامی برای آیت الله خامنه ای رهبر ایران مبنی بر تعهد ایران در عدم توسعه تسلیحات هسته ای و پدیرش فعالیت های هسته ای غیر نظامی ایران از سوی آمریکا، ارسال کند. این در حالی است که رسانه های گروهی آمریکا گزارش دادند که آمریکا از ایران می خواهد علاوه بر توقف فعالیت های پایگاه هسته ای فردو، تولید اورانیوم با خلوص 20 درصد را نیز پایان دهد. ایران نیز آشکارا اعلام کرد که هیچ پیش شرطی را نخواهد پدیرفت. با این حال، آمریکا و ایران در حال پیگیری گزارش های یکدیگر هستند که این نیزحاکی ازآسان نبودن مسیر مذاکرات استانبول است.

در حقیقت، کلید مساله هسته ای ایران، رقابت آمریکا و ایران برای کسب قدرت و نفوذ در خاورمیانه است. تغییرات و تحولات کشورهای عرب در سال 2011 میلادی، اوضاع ژئوپولیتیکی خاورمیانه را تغییر داده است که باعث کاهش نفوذ آمریکا در این منطقه شده است. آمریکا نگران آن است که همراه با افزایش نفوذ ایران درخاورمیانه به ویژه عراق، هماهنگی ایران و سوریه موجب تشکیل اتحادیه شیعه و ضد آمریکا شود. به این ترتیب، پس از پایان جنگ لیبی، آمریکا باردیگر توجه خود را متوجه ایران کرده است. می توان گفت که بحران ایران نتیجه بزرگنمایی های آمریکا است.

تولید سلاح های هسته ای بهانه ای برای اعمال فشار علیه ایران از سوی آمریکا است و این امر در امور خارجه تاثیراتی جدی برای ایران به بار آورده است.

آمریکا با عبرت از جنگ های افغانستان و عراق و با توجه به بالا بودن بدهی ها و درصد بیکاری و اوضاع دولت اوباما، باید پیش از هر اقدامی نتیجه آغاز جنگ جدید را به طور دقیق بررسی کند. از آغاز مطرح کردن مساله هسته ای ایران تاکنون هشت سال گذشته است. تصمیم گیری در مورد حمله به ایران برای آمریکا بسیار سخت است. اگر هشت سال پیش دولت بوش نمی توانست به ایران حمله کند دولت اوباما نیز امروز چنین جرات و توان چنین اقدامی را ندارد.

با توجه به این که آمریکا و اسراییل اکنون نمی توانند با استفاده از جنگ تاسیسات هسته ای ایران را تخریب کنند، پس تنها راه برای حل این مساله تحریم و مذاکره است. این نیز دلیل بازگشت دوباره آمریکا و ایران بر سر میز مذاکره است.

آمریکا پیش از برگزاری این نشست بیاناتی جدی و سخت گیرانه ای بیان داشته است. رییس جمهوری آمریکا گفت: این آخرین فرصت برای ایران است. کلینتون وزیر امورخارجه نیز تصریح کرد: مسیر حل مساله هسته ای ایران با مذاکرات روز به روز تنگ تر می شود. این بیانات را می توان نشانه ای برای حمله نظامی به ایران در صورت شکست مذاکرات تلقی کرد.

با این وجود، حمله یا عدم حمله به تاسیسات هسته ای ایران از سوی آمریکا و اسراییل بستگی به هماهنگی بین آمریکا و اسراییل دارد.

اسراییل اعلام کرده بود که برای جنگ با ایران آماده شده است. برای نمونه، اسراییل در آذربایجان، همسایه ایران پایگاه نظامی تاسیس کرده و در رومانی یک رزمایش حمله هوایی طولانی مدت برگزار کرده است. اما با این حال برای حمله به ایران به توافق نرسیدند. گروهی از یهودیان از حمله به ایران و گرفتاری در حلقه جنگ ابراز نگرانی کرده اند. مردم اسراییل خواستار حمله به ایران نیستند و آمریکا نیز تاکنون به اسراییل اجازه حمله نداده است.

با این وجود می توان گفت که حل صلح آمیز مساله هسته ای ایران از طریق مذاکرات از خواسته های جامعه بین المللی است. جنگ آسیبی بزرگ به جهان وارد می سازد. افکار عمومی بر این باورند که آمریکا، ایران و اسراییل با تدبیر و رایزنی سیاسی راهی برای شکست بن بست فعلی پیدا خواهند کرد.