چند سبد سند

مکتب بودیسم در چین پیروان چندانی ندارد، تعداد پیروان این مکتب، تنها به 200 هزار نفر می رسد، در حالی که تعداد پیروان ادیان اسلام و مسیحیت در این کشور به طور جداگانه بیش از 20 میلیون نفر است. اما، از آن جا که این مکتب از خیلی پیش تر به چین راه یافته و به دلایل گوناگون به خوبی توانسته با دین محلی چین یعنی دین تائوییسم هماهنگ شود، بنابراین به نحوی به عنوان یکی از مکاتب اصلی در چین باقی مانده است و می توان گفت از لحاظ نفوذ دین بودیسم نسبت به اسلام و مسیحیت کمرنگ تر نیست.

بودیسم در قرن یکم میلادی به چین راه یافت و از آن پس در چین توسعه و رونق یافت. در این مدت، ترجمه کتاب های مقدس این مکتب در چین شروع شد و بسیاری به ترجمه این کتاب ها از زبان سانسکریت، زبان کهن هند، به زبان چینی مشغول شدند، اما این امر سبب شد که نسخه های مختلف اسناد ترجمه شده با هم تفاوت پیدا کنند و این یکی از موانع پیشرفت دین بودیسم در چین شد. از این رو، در قرن هفتم، "شوان زن" یکی از راهب های ممتاز شهر چانگ آن، پایتخت چین تصمیم گرفت برای کسب اسناد اصیل بودیسم به هند سفر کند.

شوان زان در سال 629 از چانگ آن به سمت گذرگاه مرزی غربی حرکت کرده و از چین خارج شد. او نخست در معبد معروف "نالاندا" نزد استاد "شیلا بهادرا" مشغول تحصیل شد و پس از آن به منظور گردشگری از دیگر معابد هند دیدن کرد و در بازدیدهایش با صاحب نظران در باره افکار دین بودیسم به مباحثه پرداخت. او به سبب مباحثات و دانش فراوان خود، در هند شهرت پیدا کرده و مورد احترام مردم، راهبان و پادشاهان قرار گرفت. اما شوان زانگ تصمیم به بازگشت به کشور خود گرفت. او با کوله باری از دانش و اسناد فراوان که گفته می شود 52 سبد اسناد دین بودیسم را با خود داشته، در سال 645 به شهر چانگ آن باز می گردد.

شوان زان نیز به خاطر این مسافرت بزرگ خود مورد احترام پادشاه چین قرار گرفت. پادشاه از او خواست وارد صحنه سیاسی شود. اما شوان زان نپذیرفت و گفت به ترجمه اسناد دینی که همراه خود آورده است، می پردازد.

از این رو، پادشاه موسسه ای ویژه برای او تاسیس کرد تا به ترجمه این کتاب های مقدس دین بودیسم بپردازد. در این موسسه متخصصین با نظارت شوان زان اسناد دینی مهم را از زبان سانسکریت به زبان چینی ترجمه کردند. بسیاری از اسناد ترجمه شده این گروه حتی امروز نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

شوان زان در طول پژوهش 17 ساله ی خود، به بیش از پنجاه کشور سفر کرد و در هر کشوری که وارد می شد علاوه بر آموزش دانش های دینی، به یادداشت مشخصات جغرافیایی، طبیعی، اجتماعی و آداب و رسوم محلی هم می پرداخت. او بر اساس دیده ها و شنیده های خود در طول سفر، سفرنامه ای مشهور به نام "یادداشت های سفر به غرب" تکلیف کرد. این کتاب اکنون مرجعی مهم برای مطالعه تاریخ و شرایط جغرافیایی هند، نپال، بنگلادش، پاکستان و آسیای مرکزی محسوب می شود.

لازم به یادآوری است که داستان ماجرا جویی شوان زان آن قدر تاثیرگذار است که تعدادی از کارگردان های هنر اپرا و رمان نویسان وقت، بر اساس داستان زندگی وی، آثار هنری فراوانی خلق کرده اند که از میان آن ها می توان به رمان "سفر به غرب" نوشته "وو چن ان" اشاره کرد. این رمان جزو چهار رمان کلاسیک چین باستان شناخته شده است.