تاریخ پر هرج و مرج کنفوسیانیسم

کنفوسیوس می فرماید: سه نوع دوستی است که در همه جا پر سود و با ارزش است و سه نوع دوستی دیگر هست که زیان آور و باعث پشیمانی است : دوستی با کسانی که در دوستی خود پایدار و با وفا هستند، دوستی با کسانی که درستکار و راستگویند و دوستی با آنان که تجربه بسیار دارند، سودمند است. ولی دوستی و رفاقت با چاپلوسان، ریاکاران و یاوه گویان موجب بدبختی و رسوایی است.

جملات کنفوسیوس آن قدر زیبا و مفید هستند که واقعا این ارزش را دارند که چندین بار خوانده بشوند، تا در رفتارمون تاثیر گذار باشد.

در واقع کنفوسیانیسم، سیستم کهن اخلاقی و فلسفی چین است که ریشه در آموزه های کنفوسیوس دارد که تاثیری عمیق بر فرهنگ و تاریخ آسیای شرقی گذاشته است.

کنفوسیانیسم، به مجموعه اندیشه هایی گفته می شود که بر اساس اندیشه های کنفوسیوس و با گسترش این اندیشه ها از سوی پیروانش سال ها پس از او، اشاره می شود. کسی که اندیشه های کنفوسیوس را گسترش داده و مکتب کنفوسیانیسم را کامل تر ساخته است، کسی نیست، جز "منسیوس" (孟子) . او که تقریبا یک صد سال پس از درگذشت کنفوسیوس به دنیا آمد، یکی از شاگردان نوه کنفوسیوس بود. او هم مثل کنفوسیوس برای تبلیغ اندیشه های کنفوسیالیستی به کشورهای زیادی سفر کرد. ولی او هم نتوانست این اندیشه ها را به حاکمان آن کشورها بقبولاند. اما بهرحال با تلاش بسیار، او مکتب کنفوسیالیسم را گسترش داد. جایگاه منسیوس در این زمینه بسیار ارزشمند و مهم است. هنگامی که پیروان کنفوسیالیسم به مکتب کنفوسیالیسم اشاره می کنند، از آن به عنوان اندیشه های "کونگ منگ" (کونگ نام فامیلی کنفوسیوس و منگ نام فامیلی منسیوس است) یاد می کنند.

مکتب کنفوسیانیسم در دوران شاهنشاهی دو هزار ساله حاکم چین بود و مردم چین از آن پیروی می کردند. اما تا سال 1840، زمانی که انگلیسی ها با ناو ها و توپخانه های خود درهای بسته چین را به زور باز کردند، گویا در آن زمان، چینی ها اعتماد خودشان را نسبت به این مکتب از دست دادند مخصوصا پس از پایان دوران پادشاهی در سال 1912 با بروز جریان به اصطلاح "فرهنگ نوین" عده ای تلاش کردند تا این عقیده را جابیندازند که مکتب کنفوسیانیسم مانع پیشرفت ملت می شود.

این پدیده تا 30 سال اخیر همزمان با قوی شدن مجدد کشور بهبود یافت. مخصوصا با افزایش ارتباطات چین با دیگر کشورها در سال های اخیر، حاکمان ما متوجه شدند که پیام های نیک و خوش که از سوی دولت چین صادر می شود، از سوی دیگر کشورها موجب سو تفاهم می شود، مثلا سازش پیشدستانه و فروتنی که در فرهنگ چین اخلاقی خوش تلقی می شود، به دید دیگر کشورها نشانه حیله گری چین است. از این رو، آشنایی با فرهنگ چین لازم الاجرا به نظر رسید که این آشنایی با فرهنگ چین در واقع باید از طریق آشنایی با کنفوسیوس و مکتب کنفوسیانیسم شروع می شد. از این رو، چین اکنون در حال ایجاد انستیتوی کنفوسیوس در سراسر جهان است. تا کنون، چین نزدیک به هزار انستیتوی کنفوسیوس در سراسر جهان ایجاد کرده است. در ایران هم انستیتوی کنفوسیوس زیر مجموعه دانشگاه تهران در اوت 2008 ایجاد شد.

این موسسه در ایران هم تاسیس شده است. اتفاقا در اولین کمیسیون فرهنگی میان کشور جین و ایران، ایجاد موسسات کنفوسیوس در ایران و فعالیت های گسترده آن، جزو موارد ضروری در این نشست بود که مطرح شد.

این موسسه داخل ساختمان زبان های خارجه دانشگاه تهران در خیابان انقلاب ایجاد شده است. اتفاقا خیابان انقلاب یکی از مراکز فروش کتاب و در نهایت محل رفت و آمد جوانان و دانشگاهیان است و با این توصیف، محل خوبی برای ایجاد این مرکز انتخاب شده است.

منزل و مقبره این حکیم در شهر "چیو فو" استان "شانگ دونگ" قرار دارد. این شهر به سه جای دیدنی "کونگ فو"، "کونگ میایو" و "کونگ لین" (孔府、孔庙、孔林) یعنی منزل، معبد و مقبره کنفوسیوس معروف است.

س: کونگ فو در واقع منزل خود کنفوسیوس نیست، بلکه متعلق به یکی از نوه هایش اوست. اما در طول هزاران سال تاریخ امپراتوری چین، حاکمان کشورمان به خاطر احترام به کنفوسیوس از آن به خوبی حفاظت کرده اند. معبد کنفوسیوس در واقع آخرین اقامتگاه کنفوسیوس و جایی بود که کنفوسیوس در آنجا در گذشت. و مقبره کنفوسیوس جایی است که کنفوسیوس، برخی شاگردان و نسل های بعدی خانواده اش در آن جا دفن شده اند.

خب شهر چیو فو خیلی از پکن دور نیست. با قطار سریع السیر به راحتی و در عرض دو سه ساعت می توان از پکن به مقصد رسید.