اصول مهم فنگ شوی

در کتاب "زانگ شو" یکی از قدیمی ترین کتاب های چینی در باره فنگ شوی آمده است: از آن جا که "چی" –انرژی مثبت- با باد پراکنده شده و با حرکت آب متوقف می شود، بنابراین باید برای نگهداری دقت کرده و از حرکت و فرار آن جلوگیری کرد. از این رو، توصیه می شود که خانه، ساختمان یا مقبره در جایی که با کوه و آب محصور شده، قرار گیرد. در واقع، این هم یکی از سنن چینی ها است که مسکن در جایی که پشت آن کوه و مقابلش دریاچه ای وجود دارد، ساخته شود، چرا که این نقطه از نظر فنگ شوی، بهترین فضا برای ایجاد بناست.

بر اساس همین اعتقاد، بیشتر بناهای ایجاد شده در شهر پکن همواره این اصول را رعایت کرده اند. به طور مثال، اطراف شهر ممنوعه در پکن، که کاخ امپراتورهای چینی در آن قرار داشت، خندق کاری شده و با تل خاکی که پس از کندن خندق به دست آمده، تپه ای به نام "جینگ شان" در پشت شهر ممنوعه ایجاد شد. چنین فضایی در کاخ تابستانی که سه چهارم آن را دریاچه تشکیل می دهد، نیز ایجاد شده است. در واقع، آب سازه ای جدایی ناپذیر از باغ های سنتی چین است.

علاوه بر "چی" مفهوم "یین" و "یانگ" هم از اصول فلسفه فنگ شوی است. چینی های عهد باستان معتقد بودند که یین و یانگ دو عنصر اصلی کیهان است که هم متضاد و هم مکمل همدیگر هستند. با مثال هایی این مفهوم را واضح می سازیم. مثلا، زنان یین و مردان یانگ هستند. ایستا بودن یین، جاری بودن یانگ، اعداد زوج، یین و اعداد فرد، یانگ، زمین، یین و آسمان یانگ، سردی، یین و گرمی، یانگ است. شب یین، روز یانگ، درون یین و برون یانگ، آینده، یین و گذشته یانگ است. و بسیاری مثال ها از این قبیل که نشان دهنده تضاد و در عین حال مکمل بودن دو عنصر یین و یانگ است. در فلسلفه فنگ شوی به این نکته اشاره می شود که باید میان این دو عنصر اصلی جهان تعادل وجود داشته باشد. فنگ شوی معتقد است "چی" "یین" با مقدار بیش از حد مناسب باعث قطع دسترسی به ثروت می شود و وجود "چی" "یانگ" با مقدار بیش از حد مناسب سبب می شود که ثروت به دست آمده به راحتی از بین برود. از این رو، هزاران راه برای نگه داری تعادل میان یین و یانگ در خانه اندیشده شده است، از جمله وجود تعداد مناسب پنجره ها، همیشه روشن نگه داشتن چراغ به منظور جبران "چی" یانگ، استفاده از رنگ های روشن و یا برگزاری جشن در خانه و ...

علاوه بر مفهوم "چی" ، "یین" و "یانگ" پنج عنصر دیگر نیز جزو اصول فلسفه فنگ شوی وجود دارد. در فلسفه چینی، عناصر چهارگانه وجود ندارد، بلکه اعتقاد به پنج عنصر چوب، آتش، خاک، فلز و آب است. چرا که عدد ۵ در چین، عدد بخت است.

چینی ها معتقدند که جهان از عناصر پنج گانه ساخته شده است. آن ها بر این باورند که این عناصر، نشانگر تغییر هستند و هر یک عنصر بعدی را می آفریند. یعنی: آب، چوب را تغذیه می‌کند. چوب، سوخت آتش است. آتش، خاک را (به شکل خاکستر) به وجود می‌آورد. فلز از خاک به دست می‌آید و می‌تواند مانند آب جاری شود. اگر این عناصر به شکل نادرست مورد استفاده قرار گیرند ایجاد خطر کرده و چرخه دچار تخریب می شود. زیرا: آب، آتش را خاموش می‌کند. آتش فلز را ذوب می‌کند. فلز، چوب را می‌برد. چوب، خاک را می فرساید و خاک، آب را آلوده می ‌کند.